Norveç'e Gidip Sinirlerinizi Bozmayın
Ben Norveç'e gittim. Norveç'i severim. Aslında İskandinav ülkelerini severim ama en çok Norveç'i severim. Belki de seneler, seneler önce okul öncesi eğitimle tanışmamı ve bu konuda aldığım eğitimi, orada yaşadığım ayları unutamadığımdandır.
Norveç fiyordlarına gezi Kopenhang'dan başladı ama kocaman gemiye Malmö de bindik. Kapasitesi daha fazla olmasına rağmen, gemide 1500 yolcu vardı; 650 de çalışan. Yüzen bir kent. Aklıma Titanic faciasını getirmemeye çalışarak tadını çıkardım. Ancaaak havanın çok soğuk olacağı varsayımı ile gittim ve sıcacık Norveç ile tanıştım. Daha önceki gidişlerimde yaz aylarında bile donduğumu hatırlıyorum da.
Bu Norveçliler aptal. Bir kere hiç mi hiç yüksek bina yapmamışlar. Evler en fazla 3 katlı ve birbirlerinden uzakta. Olur şey değil. Bomboş arazilerde TOKİ’leri bile yok. Her yer orman ve her yer park. Orman yollarında yürürken dikkatimi çeken şeylerden biri de ortalıkta tam 50 sene önceki gibi hiç çöp olmaması. Pet şişelerini de atmamışlar. Sümükleri de akmıyor bunların. Ortalıkta atılmış bir kağıt mendil bile olmaz mı canım. Çaktırmadan atıverelim diye düşündüm hani doğayı tamamlamak için de kıyamadım.
Bu Norveçliler aptal. AVM’si olmayan bir ülkenin hayat damarları kopmuş demektir. Haberleri yok.
Bu Norveçliler aptal. Nasıl akar suları var anlatılır gibi değil. Tabii ki biz “su akar Türk bakar” diyen başbakanımızı yalancı çıkarmamak için tüm akar sulara HES yapıp doğayı yok ediyoruz ya Norveçlilerin bundan haberleri yok. Su akıyor ve Norveçliler bakıyor. Alıklık bu, başka izahı yok. Üstelik de akan sudan para kazanıyorlar. HES olarak değil, oralara turist götürerek. Geçen yıl trekking yaparak doğasını daha da iyi tanıdığım canım Karadeniz ve Machael yaylalarını ve Karadenizlilerin suları için verdikleri mücadeleyi görünce yüreğim sızladı. Biz akıllı olduğumuz için dereleri ve arıları yok ediyoruz. Su akıp Türk bakmasın ve arılar bizi sokmasın diye.
Bu Norveçliler aptal. Çocuklarına öncelik veriyorlar. Her evin bahçesinde çocuklar için oyun alanları var. Her evin bahçesinde araba lastiğinden yapılmış olan kimseyi sakatlamayacakları salıncakları var. Oysa bizde “müfettiş” , “teftiş” etti de, “Nedir bu? Böyle salıncak olmaz. Arkalarına demir koyun” dedi de ilk demiri koyduğumuz gün çocuklarımızdan birini hastahaneye zor yetiştirdik. Tabii ki söktük attık demirleri. Şimdi gene resimler çektim “müfettiş” için çocukların oyun alanlarından.
Bu Norveçliler aptal. Eğitim ve sağlık hizmetleri için ücret almıyorlar. Bizde bedava denilerek atılan kazıklardan hiç haberleri yok. Bir ikisine anlatmaya çalıştık. Bizde de beleş ama sonra maaşından kesiliyor diye gözleri büyüdü. Algılayamadılar bile. Eğitim konusunda iyice eblehler. Çocuk doğduğu andan itibaren tüm sağlık ve eğitim hizmetleri organize edilmiş durumda. Hangi yuvaya gidecek, hangi okulda okuyacak hepsi biliniyor. Üstelik üniversite yaşına gelince, sınav stresi değil de başka bir stres oluyor gençlerde. Hemen üniversiteye gitmek zorunda değiller. Devlet onlara bir stüdyo ev ve yaşamları için de aylık veriyor. Evden ayrılarak dünyayı görmek zorundalar. Bir yıl sonra hangi üniversiteye gireceklerine karar verince bir jüri önüne çıkarak, geçen bir yılda hangi deneyleri edindiklerini ve neden o mesleği seçmeye karar verdiklerini anlatıyorlar. ÖSS,ÖYS gibi sıkıntılar yok. Sınavı boş verdim de sınavda sorulan yanlış sorular sıkıntısı yok. Hiç heyecan yok. Yazık onlara.
Bu Norveçliler aptal. İkinci evi aldıkları zaman devlet yüksek olan vergiyi azaltıyor ve kolaylık sağlıyor. Evlerin çoğunun etrafında dikenli tel bile yok. Her şey açık. Orman içinde evler var ama camlarda demir, kapılarda kilit yok. Bir karakol gördük ki üzerinde karakol yazıyordu ama kapısında makinalı tüfekli polis yoktu. Bu arada polis demişken hiç mi hiç polis görmedik. Hele beli tabancalı trafik polisi hiç görmedik.
Bu Norveçliler aptal. Asgari ücret 1000 euro. Gayri safi milli hasıla bizde 11.920 dolar, Norveç’te ise 65.850 dolar. Doğru yazdım. Elim yanlış rakkamlara gitmedi.180 ülke içinde biz 47. sıradayız. Norveç ise 2. sırada. Avrupa Birliği’ne girmek istemeyen Norveçliler, gündüz havai fişekleri attılar mı bilemem ama kendilerini koruyorlar. Serbest dolaşımda varlar ama ekonomide yoklar, ne içmiş bunlar böyle. Üstelik fazla mesai de yapmıyorlar. Saat 16.00’da dükkanları ve işyerlerini kapatarak doğru evlerine gidiyorlar. Sıcak yuvalarına.
Bu Norveçliler aptal. Rüşveti bilmiyorlar.
Bu Norveçlilerin ne kadar saf oldukları saymakla bitmez. Küçük çocuklara tecavüz etmiyorlar, birbirlerine saygı duyuyorlar, kralları var kral değil, üstelik hamile kadınlar da sokaklarda. Daha ne diyeyim ben.
Sonuç olarak oralara sakın gitmeyin. Fabrika ayarlarınız bozuluyor ve yeniden resetlemek zor oluyor.