Ergenlik Döneminde Sağlıklı Ebeveyn-Çocuk İlişkisi
Uzman Psikolog Nesteren Gazioğlu, ergenlik döneminde çocuk ile ebeveyn arasındaki ilişkinin nasıl sağlıklı sürdürülebileceğinin ipuçlarını anlattı.
Çocuk Ergenlik Döneminde Ne Hissede?
Çocuğunuz benmerkezci duygularla biricik olduğunu düşündüğü bir dönemdedir. O, kendisinin özel, eşsiz ve tek olduğunu düşünür. Örneğin, kimse onun gibi fikir üretemez, her şeyin en iyisini kendisi yapabilir, ondan daha iyisini yapabilecek kimse yoktur. Her şeyi yapabileceğine dair inancı zaman zaman sizin tecrübelerinizi önemsememesine ile sonuçlanır. Aşırı riskli davranışlar da bu düşünce yapısından belirlemektedir. Her şeye gücünün yettiğini düşünen çocuğunuzun temel düşünce kalıbı “Bana hiçbir şey olmaz!” cümlesi ile özetlenebilir. Bazı durumlarda bu kalıp, zarar veren olaylar ile sonuçlanabilmektedir; ehliyetsiz araç kullanmak, aşırı alkol tüketimi, madde tüketimi gibi.
Çocuğunuzun Bu Dönemde Önceliği Yalnızca Kendi Hisleridir
Çocuğunuz için çok önemli olan bu dönemde, o hem sahnede olmak ister, yani herkes tarafından görülmek, takdir edilmek, onaylanmak; hem de bunların tam tersi durumları ister. Herkesin ilgi odağı olduğuna ve her davranışının diğerleri tarafından izlendiğine inanır. Kendini gözlemleyen kişiler, akranları, aile bireyleri, arkadaşları, öğretmenleri ve yabancılar olabilir. Onunu için izleyicilerin kim olduğundan öte, ona ne hissettirdiği önemlidir.
Özgüveni Düşük Ergen Hikayeleri
Onun mükemmel ve her şeye gücünün yettiğine dair oluşturduğu hikayeler özgüven ile karıştırılmamalıdır. Özgüveni düşük olan ergenlerin bile kişisel hikayeler ürettiği görülmektedir.
Çocuğunuza, kişisel hikayelerin bu dönemin bir özelliği olduğunu düşünerek yaklaşmanızda fayda var. Kendi gücüne inanan çocuğunuz, doğası gereği dümdüz, diğer açılarla bakmadan, tehlikeleri hesaplamadan ilerleyecektir.
Ergenlik dönemine giren çocuğunuzun beyni ve zihinsel gelişimi yarış aramasına benzer.
•Motoru ve donanımı kuvvetlidir; parlak, yeni, taze ve gelişen bir yapısı vardır.
•Sürücüsü zayıf ve tecrübesizdir. Tecrübe eksikliğini bu dönemde yeni tecrübeler edinerek kapatacaktır.
•Fren sistemi zayıftır. Kendini kontrol etme (otokontrol), içgörü ve özeleştiri yapma konusunda bu dönemde gelişecektir.
•Benzini turbo dizeldir. Yani hormonları bu dönemde pik yaptığından sebepsiz değişiler gösterebilir.
Ergenlerin Fiziksel Gelişimleri Nasıl Olur?
•Bedensel değişimleri başlar.
•“Normal miyim?” sorusunu sormaya sebep olan bedensel imge değişiklikleri görülür.
•Cinsel merak, istek artar.
•Uykuda azalma yaşanabilir.
Anne Babalar Nelere Dikkat Etmeli?
Çocuğunuzun ergenlik döneminde onunla fikir alışverişleri yapmalı; onu ergenlik ve aile konuları dışında tutmamalısınız.
O her şeyden önce anlaşıldığını ve kendisine değer verildiğini görmelidir. Bu nedenle sizlerin bu duyguları yaşatmak için söz ve davranışlarınız konusunda hassas olmanız gerekir. Aksi takdirde o, bu duygularını tatmin etmek için farklı çevrelere ihtiyaç duyacaktır.