Regl Dönemi Çocuğa Ne Zaman Anlatılmalı?

Melis DEMİRYAS
Yayın : 07.11.2024

Aileler genellikle regl dönemini çocuklara ne zaman ve nasıl anlatmaları gerektiği konusunda kararsız kalıyorlar. Çocuğa regl döneminin ne olduğu hakkında bilgi verilmesinin önemine dikkat çeken uzmanlar, yaştan ziyade gelişimleri göz önüne alınarak açıklama yapılması gerektiğini ifade ediyor. Uzmanlar, ‘çok ağrın olacak, hastalanacaksın’ gibi olumsuz yargı içeren tanımlamaların çocuklarda birçok soruna yol açtığı için kullanılmaması gerektiğini vurguluyor.

Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi’nden Uzman Klinik Psikolog Duygu Barlas, regl döneminde ebeveynlerin çocuklarına durumu nasıl anlatmaları ve nasıl yaklaşım göstermeleri gerektiği ile ilgili tavsiyelerini paylaştı.  

Açıklama yapılırken olumsuz ifadelere dikkat edilmeli…

Regl Dönemini Ebeveynler Çocuklarına Durumu Nasıl Anlatmalı?

Çocuğa gelişimine bakılarak açıklama yapılmalı 

2 - 8 yaş arasındaki kız çocuklarına regl dönemi hakkında bilgi verilmesinin gerekli olmadığını ifade eden Uzman Klinik Psikolog Duygu Barlas, “Hatta ergenlik veya ön ergenlik dönemine gelmemiş kız çocuklarına bu konuda bilgi verilmesi, zaman zaman endişe uyandırıcı olabiliyor. Çünkü bu yaştaki çocukların aklına kanama denildiğinde yara ve kaza gibi olumsuz içerikli kelimeler geliyor.

Bu çağrışım da onlar için endişe edici olabiliyor. 2 ila 8 yaş aralığından sonra kız çocuğunun gelişimine bakılarak göğüslerin ve kalçaların gelişmesi, tüylenmelerin olması gibi ergenlik çağı belirtileri de varsa belirtiler iyice gözlemlenerek çocuğa regl döneminin ne olduğu hakkında bilgi verilmesi önemlidir. Yani çocuğun yaşından ziyade, gelişimi göz önüne alınarak bir açıklama yapılması daha uygun olacaktır. Bunu en iyi ebeveynler ya da birincil bakım verenler kimse onlar daha iyi bilecektir.” dedi.

Çocuğunuzla Adet Dönemi Hakkında Nasıl Konuşabilirsiniz?

Olumsuz yargı içeren tanımlamalara dikkat! 

Uzman Klinik Psikolog Duygu Barlas, ‘Regl döneminin açıklanması için yaş aralığı belirlendikten veya doğru zaman tespit edildikten sonra içeriğinin ne olacağına karar vermek ikinci önemli noktadır’ dedi ve sözlerine şöyle devam etti: 

“Açıklama yapılırken ebeveynlerden birinin öncelikli olarak genci kaygıya sevk etmemesine dikkat etmesi gerekiyor. Kanamanın olacağının ancak bu kanamanın çok ağrı ve acı verici bir durum olmadığı belirtilmeli. ‘Yakın bir zamanda kanama yaşayacaksın. Bunu belirli bir yaşa gelen her kadın yaşayabilir. Ancak bil ki, bu endişe verici ya da senin bedenine zarar verecek bir şey olmayacak.

Çok büyük bir acı ya da ağrı yaşamayacaksın’ diyerek olayın çok travmatik olmadığını belirtmek genci güvende hissettirecektir. Bir diğer önemli nokta ise regl döneminin menstrüasyon kanamasının olumsuz içeriklerle eşleştirilmemesidir.

Durumu açıklayacak kişinin ‘kirleneceksin, çok ağrın olacak, hastalanacaksın, bu dönemde kendini herkesten, her şeyden sakınman gerekir’ gibi olumsuz yargı içeren tanımlamalarda bulunmaması gerekiyor. Çünkü menstrüasyon kanaması ile ilgili söylenebilecek her yargı, ileride gencin bedenini sevmemesine, kadınlığını reddetmesine, kadınlığından utanmasına ve başka birçok soruna yol açabilir.”

• Çocuğunuz büyüdükçe adet dönemleri hakkında daha fazla ayrıntı verin

Çocukları ilk adet dönemlerine hazırlamak kritik önem taşır. Çocuk doktorları ergenlik hakkında konuşmaya, vücutlarındaki tüm değişiklikler başlamadan hemen önce, 8 yaş civarında başlamanızı önerir. Ne söyleyeceğinizi bilmiyor musunuz? Çocuk doktorunuzdan tavsiye isteyin veya ergenlik ve adet dönemi hakkında çok çeşitli kitaplara ve kaynaklara göz atabilirsiniz. 

• Çocukların 13 yaşından önce adet görmesi normal midir?

İlk adetin ortalama yaşı 12,4'tür. Yani kızların neredeyse yarısı 13 yaşından önce adet görür. Ancak bazı kişiler ilk adetlerini 9 veya 10 yaşında görür.

Yapılan araştırmalar, daha erken adet görmeye yol açabilecek bazı faktörlerin olduğunu gösteriyor:

• Stresli aile ortamları.
• Şişmanlık.
• Kentsel bir ortamda yetişmek.
• Günde 1,5'ten fazla şekerli içecek tüketmek.
• Kızınız 8 yaşından önce adet görürse, bunu doktorunuzla görüşün. 

Hijyene Önem Verilmeli 

Bir diğer önemli noktanın ise hijyenin nasıl sağlanacağı olduğunu ifade eden Barlas, “Ne tür pedler var, nasıl kıyafetler giyilebilir, bu kıyafetlerin içinde nasıl rahat edebilirsin, pedleri nasıl kullanabilirsin gibi konuşmaların açık ve net bir şekilde gençle yapılması gerekiyor. Hatta genç, menstrüasyon dönemine girmeden önce pedler görsel olarak tanıtılıp asıl kullanılacağı gösterilebilir.

Bu durum gencin yaşayacağı sürece hazırlıksız yakalanmasını önleyecektir. Son yapılması gereken şey ise kanamanın anatomik ve biyolojik olarak anlatılmasıdır ve bunun da yine görsel bir şekilde yapılması faydalı olacaktır. Bir anatomi kitabı üzerinde üreme organlarının ne olduğunu, kanamanın nasıl gerçekleşeceğini ve biyolojik temellerinin ne olduğunun anlatılması gerekir.” diye konuştu.

Aynı Anda Farklı Duygular Yaşayabiliyorlar 

Gençlerin regl yaşadığında üzülebileceklerini, sevinebileceklerini, huzursuzluk yaşayabileceklerini ve öfkelenebileceklerini söyleyen Barlas, “Birden fazla duyguyu aynı anda yaşayabilirler. Öncelikle birey bunun doğal bir durum olduğunu kabul etmeli ve bir ebeveyn olarak gence de bunu ifade etmeli. Regl olan kişi o an duygusal duygu değişimleri yaşayabilirken aynı zamanda ağrı gibi fiziksel belirtileri de yaşayabilir. Bu süreçle başa çıkabilmesi için genç bireyi telkin edecek bir üslupla konuşmak, bu durumu başka insanların da yaşadığını belirtmek önem taşıyor.

Genç daha önce regl süreci ile ilgili bilgi sahibi de olsa, süreci ilk kez deneyimlediği için bu durumun sadece kendisinin başına geldiğini de düşünebilir. Burada ebeveynin üzerine düşen görev genci rahatlatmak ve süreci daha rahat atlatmasına yardımcı olmaktır.” dedi.

SIKÇA SORULAN SORULAR (SSS)

S.1. Çocuklara regl ne zaman anlatılır?

Genç kızların çoğu ilk 11 ile 14 yaşları arasında regl olsa da, seninki 8 yaşından 17 yaşına kadarki zaman aralığında başlayabilir. Vücudundaki bazı değişiklikleri gözlemleyerek ne zaman regl olacağını kendin bulabilirsin.

S.2. Regl olan çocuğa nasıl davranmalı?

Kızım Yeni adet oldu ne yapmalıyım? Kızınızın doğru pedi bulması için ona yardımcı olun. Bu konuda tutucu ve inatçı davranmayın. Asıl önemli olan, onun kendisini rahat hissetmesidir. - Kızınız ilk reglini yaşadıktan sonra beraber adet takvimi hazırlayın. Böylece kızınız bir sonraki adet dönemi için daha hazır hisseder.

S.3. Regl dönemine kaç yaşında girilir?

İlk adet yani menarşın ortalama yaşı 12,5'dur ancak 10–14 yaşları arasında da ilk adet görülebilir. İlk adet yaşı sosyoekonomik durumun iyileşmesi, beslenme durumunun düzelmesi gibi nedenlerle daha erkene çekilmiştir. Türkiye'de artık, ortalama 11,5 yaş civarında ilk adet görülmektedir.

S.4. 10 yaşında regl olmak normal mi?

Tedavinin ilaca karşı allerji gelişme riski dışında dışında belirgin yan etkisi saptanmamıştır. Burada şunu da vurgulamak gerekir. Normalde 10-10.5 yaşından sonra adet görmek normal olarak kabul edilmektedir, Türkiye için ortalama 12-12,5 yaştır.