Adet Görme Yani Aybaşı Kanaması Nedir?
Adet Görme Nedir? Nasıl Oluşur? Periyotları Nelerdir?
Türün devamlılığını sağlayacak üremenin gerçekleşeceği pota, annenin rahim çatısı içindedir. Dişinin yumurtalık bezinde, her ay içinde bir canlı var etme gücü saklı olan bir yumurtacık olgunlaşır. Bu, basit bir hücre biçiminde, milimetrenin beşte bir büyüklüğünde yarı saydam bir peltedir. Bu yumurtacık, daha sonra yumurtalık bezinden kurtulup uzunca bir geçit olan rahim borusuna geçer. İlerlemekte olduğu bu yol onu sekizinci günün sonunda rahime, yani, dölyatağına ulaştıracaktır.
Rahim borusunda ilerlemekte olan yumurtacık erkeklik hücreleriyle karşılaşırsa, bir anda milyonlarca spermin saldırısına uğrar. Ancak onlardan yalnızca biri yumurtanın içine girebilir. Yumurta döllendiği anda, diğer tüm erkek tohumlarına kapanmış olur. Döllenmiş yumurta, yolculuğunun sonunda rahime ulaşır. Kanla doygun bulunan rahim iç çeperine yapışan yumurta, buradaki kılcal kandamarlarından beslenerek gelişmeye başlar. Doğuma hazır bir bebek haline gelinceye dek, gereksindiği besini ve oksijeni annenin organizmasından sağlar.
Dişi hücresi yumurta, rahime kadar olan yolculuğunu içinde erkek tohumlarıyla karşılaşmazsa, yani döllenmezse; döllenmiş yumurtayı barındırmak, korumak, beslemek ve geliştirmek üzere hazırlanan rahim iç tabakası dışarı atılır. İşte, regl ya da aybaşı kanaması dediğimiz olay budur.
Bu olgu, gebe kalma ya da fizyolojik bozukluk ve yetersizlikten kaynaklanan durumların dışında 28 günlük devriliğe sahiptir. Yani, genel olarak 28 günde bir görülür ki, buna kadının cinsel ayı nedir. Bu süre içinde rahimde bir dizi değişiklik olur. Bu değişiklikleri 3 aşamada ele alabiliriz:
1) Kanama Aşaması:
Bu devre içinde rahim için mukozası gevşeyerek zaman zaman kanar. Bu kanla birlikte, çocuğu geliştirebilmek için oluşan tabakadan dökülen doku atıkları, rahimden boşalarak dışarı atılır. Ortalama olarak 3-4 gün süren bu dönem içinde 35 santimetreküp kan yitirilir. Kanama aşamasının 1 ila 8 gün içinde olup bitmesi, atılan kanın 10 ila 200 santimetreküp arasında değişimi genel olarak normalliğin sınırları içinde kabul edilir.
2) Oluşum Aşaması:
Bu dönem, aybaşı kanamasıyla parçalanıp dökülen, böylece incelen rahim içi denilen iç çeper hücrelerinin tekrar çoğalarak kalınlaşmaya başladığı aşamadır. Ortalama olarak 7-10 gün sürer. Bu dönemin sonunda, yumurtanın gelişeceği yatak hazır hale gelir. Dişi yumurtasının rahim yoluna düşmesiyle rahim içi tabakasının gelişimini tamamlaması aynı zamana rastlar.
3) Kanama Öncesi Aşaması:
Oluşum aşamasından sonra gelen dönemdir. 12 ile 14 gün sürer. Bu dönem içinde rahim içi dokusu iyice kalınlaşır. Damarların içi kanla, bezlerin içi salgıyla dolup şişer. Döllenmiş yumurtanın beslenip gelişmesi için rahim içi ortam en elverişli düzeye erişir.
Döllenmiş yumurta yani zigot rahime ulaştığında bu dokuya bağlanır. Ancak yumurtanın döllenmesi gerçekleşmezse, bu kan damarları büzüşür, rahim içi dokuyu besleyen kan oranında azalma görülür. Bunun sonucunda doku kansızlıktan solar; gevşemeye, bozulmaya, çözülmeye uğrar. Kılcak damarlarda kısa süreli küçük kanamalar başlar. Bu konamalar artınca, kanama aşaması başlamış olur.
Adet Görme Her Ay, Aynı Düzende mi Görülür?
Rahimde 28 günlük devrilikler halinde meydana gelen bu olguyu, bir süreklilik halinde düzenleyen ve oluşturan, yumurtalık hormonlarıdır. Bununla birlikte, aybaşı kanaması düzenli bir takvim, kurgulu bir saat gibi hep aynı süre sonunda, aynı zamanda görülmez.
Hiçbir hastalık veya gebe kalma hali olmadan da bu yirmi sekiz günlük sürede bazı aksamalar görülebilir. Ayrıca psişik gerilimlerin, sinir bozukluklarının kadının normal adet düzeninde değişiklikler yapabildiği bilinmektedir.