Sıcak Çarpmalarında Neler Yapmalıyız?
hepimizaileyiz.com.tr Yayın : 22.05.2011
Vücut; sıcak bir ortamda bulunduğu zaman veya aşırı fiziksel aktivite sonucu aşırı ısındığında terleme ve ciltteki kan damarlarının genişlemesiyle ısıyı dengelenmeye çalışır. Daha fazla ısı telafi edilemediği zaman ise, aşırı sıcak nedeniyle birtakım rahatsızlıklar, hastalıklar oluşur.
İşte sıcaklıkların neden olduğu kramplara, bitkinliğe ve çarpmalara karşı ilk yardımda neler yapılması gerektiğine dair hayat kurtaran bilgiler.
Sıcak Krampları Nasıl Oluşur?
Aşırı egzersizden sonra genellikle bacak kaslarında oluşan ağrılı kasılmalardır. Aşırı terlemeyle vücuttan büyük miktarlarda su kaybedilir. Bu su kaybı stres altındaki kasları etkileyebilir ve kramplara neden olur. Sıcak krampları uzun dönemde problemlerle neden olmaz ve kramp geçtikçe sonra kişi normal günlük yaşantısına döner.
Ne Yapmalı?
Hastayı yatırarak veya oturarak dinlendirin.
Hastayı sıcak ortamda uzaklaştırın.
Ağızdan su ve az tuzlu içecekler verin.
Sıcak Bitkinliği Neden Olur?
Sıcağın neden olduğu en sık görülen hastalık olan sıcak bitkinliğinde, hasta aşırı derecede su ve tuz kaybetmiştir. Terleme mekanizmasını düzgün çalışmadığı, terleme ile vücuttan yeterli miktarda ısının uzaklaştırılmadığı durumlarda görülür. Aşırı egzersiz yapan kişiler, sıcakta fazla giyinenler ve nemli ortamda bulunan kişiler sıcak bitkinliğinde özellikle eğilimlidirler.
Belirtileri Nelerdir?
Soğuk ve nemli cilt
Yüzde solukluk
Baş dönmesi, baş ağrısı.
Güçsüzlük bayılacakmış hissi
Hafif yüksek ateş
Bulantı
İlk Yapmanız Gerekenler Neler?
Hastayı sıcak ortamdan uzaklaştırın.
Üzerindeki fazla giysileri çıkarın, uzanmasını sağlayın.
Bilinci yerindeyse ağızdan su ve tuzlu içecekler verilebilir.
Bilinci yerinde değilse, ağızdan sıvı vermeyin.
Hastanın bilinci bulanıklaşırsa ve vücut ısısı düşmezse en sıka sürede hastaneye ulaştırın.
Sıcak Çarpması Nasıl Olur?
Az görülen sıcak çarpması ciddi bir hastalıktır. Tedavi edilemezse ölümle sonuçlanabilir. Sıcak çarpması, genellikle sıcak bitkinliğini izler, tedavi edilmezse sıcak bitkinliği sıcak çarpmasına dönüşür.
Sıcak çarpması aşırı fiziki aktivite sonrasında, özellikle kapalı, kötü havadan, nemli ortamda olur.
Sıcak yaz gününde, kilitli arabada yalnız bırakılan çocuklarda da ölüme neden olabilir.
Sıcak Çarpmasının Belirtileri Nelerdir?
Cilt sıcak, kuru ve kırmızıdır.
Hasta terleyemez.
Vücut ısısı hızla yükselir.
Hastanın bilinci bulanıklaşmaya başlar.
Nabız hızlanır ve kan basıncı düşer.
Baş ağrısı, baş dönmesi, bilinç bulanıklığı.
İştahsızlık, mide bulantısı.
Sıcak, kızarma ve terleyememe.
Kol, bacak ve karında kramplar.
Vücut sıcaklığının 40 derecenin üzerinde olması.
Hastaya İlk Müdahalede Neler Yapmamız Gerekir?
Hastayı hemen sıcak ortamdan uzaklaştırın.
Üzerindeki giysileri çıkartın.
Tüm vücudu ıslak havlu ve çarşaflara sararak soğutmaya çalışın.
Sıcak çarpması yaşayan hastayı serin, gölge bir ortama alın.
Kişiyi yarı oturur pozisyona getirdikten sonra, üzerini soğuk ve ıslak bir çarşafla sarın.
Vücut sıcaklığı 38 dereceye düşene kadar soğutma işlemine devam edin.
Bilinci ve davranışları normalse içecek bir şey verin.
Kişinin bilinci yerinde değilse içecek bir şey verilmemeli, boğulmasına neden olabilirsiniz.
Kişi kusuyorsa yan yüzükoyun yatırın.
Hızla hastaneye ulaştırın.
Sıcak Çarpmasından Korunmak İçin Hangi Önlemleri Almalıyız?
• Güneş çarpmasına karşı en etkili yol güneşten ve sıcaktan korunun.
• Güneş altında fazla kalmayın, gün içinde saat 11.00 ile 16.00 saatleri arasında dışarıya çıkmamaya özen gösterin.
• Sıcakta bol ve serin tutan ve açık renk giysiler giyin.
• Bol bol sıvı gıdalar tüketin.
