Yoğun Stres Doğurganlığı Vuruyor
Günümüz koşullarında hamile kalmak her zaman çok da kolay olamamakta, çevresel koşullar, genetik yapı, hastalıklar, kullandığınız ilaçlar ve beslenme şekliniz etken unsurlar.
Hamilelik, her kadının içgüdüsel olarak tatmak istediği bir duygudur. Ancak günümüzde iş yaşamı sebebiyle stresli ve yoğun günler geçiren çocuk yapma yaşını ertelemiş bazı kadınlarda kaliteli yumurtlama olayı olmadığı için döllenme gerçekleşememektedir. Peki, döllenmenin sağlıklı bir şekilde gelişememesinin nedenleri nelerdir? Hamile kalmayı planlıyorsanız nelere dikkat etmelisiniz? Doğurganlığı hangi besinler artırır? Hangi besinlerden uzak durmalı? Baba olmak isteyen erkekler nelere dikkat etmeli? Beslenme Uzmanı ve Diyetisyen Dilara Koçak tüm bu soruları yanıtladı.
Doğurganlık Neden Azalıyor?
Hızla değişen günlük koşuşturmalara ayak uydurmaya çalışan kadınlar, sağlıklı ve dengeli beslenmeden ödün vermekte buna bağlı olarak da vitamin ve minerallerin yetersiz alım söz konusu olabilmektedir. Yoğun ve stresli bir yaşam sonucu hormonal dengelerin bozulması ve aynı zamanda tüketilen hazır ve hormonlu yiyecekler de doğurganlık olasılığını azaltan nedenler arasında sayılabilir.
Doğurganlık İçin Çinkodan ve Magnezyumdan Zengin Beslenin
Doğurganlığı artıran ve yumurtaların döllenmesi için sağlıklı ortamı hazırlayan özellikle B kompleks vitaminleri ve diğer tüm vitaminler hamile kalmak isteyen kadınların günlük diyetlerinde yer alması gerekmektedir. Araştırmalar gösteriyor ki magnezyum ve çinkodan zengin besinler hamile kalma olasılığını arttırmaktadır. Ceviz, fındık, kuru baklagiller, yeşil yapraklı sebzeler zengin magnezyum kaynaklarındandır.
Çinko açısından zengin besinler arasında ise kırmızı et, kümes hayvanları, kabuklu deniz ürünleri, fındık ve süt ürünleri sayılabilir. Demir depolarının da hamilelik öncesi dolu olması gerekmektedir. Demir kaynakları; et, tavuk, balık, bitkisel kaynakları ise; yeşil yapraklı sebzeler, kuru baklagiller ve kuru meyvelerdir.
Şok Diyetler Doğurganlığı Azaltır
Hamilelik dönemi özel beslenmeyi gerektiren bir dönemdir. Hamile kalmaya hazırlanırken de dikkat etmemiz gereken önemli noktalar söz konusudur. Kısa zamanda fazla kilo kaybına neden olan şok diyetlerden kaçınılmalıdır. Tek tip beslenmeyi öngören diyetlerden uzak durulmalıdır bunlar hamile kalma olasılığını azaltır.
Dr. Willett and Jorge Chavarro, Harvard Üniversitesinde yaptıkları çalışmalarda; Beden kitle indeksi 20-24 arasında olan bayanların kısırlık yaşama oranının oldukça düşük olduğunu bulmuşlardır. Günlük multivitamin takviyesi alan kişilerde %40 oranında kısırlık riskinin azaldığını ve düzenli demir takviyesi (40-80 mg) alan bayanlarda ise hamilelik döneminde problem yaşama olasılığının %40 daha az olduğunu saptamışlardır.
Hamile Kalmak İsteyenler Nelere Dikkat Etmeli?
Harvard Üniversitesinde yapılan çalışmalara göre sağlıklı ve dengeli beslenmeye başlayarak hamile kalma olasılığınızı %80 oranında arttırabilirsiniz.
Doğurganlığı Artırmak İçin Nelere Dikkat Etmeli?
Karbonhidratlar: Glisemik indeks değeri yüksek olan (bu besinler çok hızlı sindirilirler, beyaz pirinç ve patates gibi) besinleri tüketen kadınların, glisemik indeks değeri düşük olan besinleri (esmer pirinç, tam tahıllı ürünler, tam buğday ekmekleri) tüketen kadınlara göre %92 oranında yumurtalarında verimsizlik görülmüştür. Bu nedenle basit karbonhidratların tüketimi sınırlanmalıdır.
Protein: Özellikle bitkisel kaynaklı proteinler tercih edilmelidir. Çok fazla hayvansal kaynaklı protein tüketen kadınların %39 oranında yumurtalarında verimsizlik görülmüştür. Protein açısından en iyi seçimler kurubaklagiller, fındık-ceviz gibi sert kabuklu tohumlar ve yumurta olacaktır.
Yağlar: Vücudun belli oranlarda yağa ihtiyacı vardır ve her yağ tipini zararlı olarak nitelendirmek doğru değildir. Somon, uskumru ve sardalya gibi yağlı balıklarda bulunan omega 3 yağları vücudumuz için çok faydalıdır. Aynı zamanda bu yağların doğurganlık üzerinde ki olumlu etkileri de bilinmektedir. Trans yağ asidi içeren hazır besinlerin tüketimi kısıtlanmalıdır çünkü bu yağlar yumurtlama döneminde verimsizliğe yol açmaktadır.
Bu Gıdaların Tüketimini Kısıtlayın
Hamilelik dönemine hazırlanırken tüketimini kısıtlamamız gereken bazı besinler de söz konusudur. Bunlar; konserve yiyecekler, tuz oranı yüksek yiyecekler, sakatatlar, şarküteri ürünleri, çok yağlı besinler ve kızartmalardır. Özellikle tuz oranı yüksek olan besinler vücutta su tutarak ödem oluşumuna neden olurlar. Kan şekerini hızlı yükselten basit karbonhidratlardan (şeker ve tüm şekerli ürünler, hamur işleri) uzak durup, kompleks karbonhidrat olarak adlandırılan (tam tahıllı ürünler, meyve, sebze) besinlerden tüketmeye özen gösterilmelidir.
Sağlıklı Bir Cinsel Hayat ve Doğurganlık İçin Nelere Dikkat Etmeli?
-
Sağlıklı beslenin.
-
Günlük enerji, karbonhidrat, protein ve yağ alımınıza dikkat edin.
-
Su içmeyi asla unutmayın ve 10–12 bardak su için.
-
İşlenmiş ve katkı maddeleri içeren besinleri tüketirken dikkatli olun.
-
1 Yeşil yapraklı sebzeleri sofranızdan eksik etmeyin.
-
Bolca meyve tüketin ve kabuklu yenilebileceklerin kabuklarını soymayın.
-
Zeytin yağ ve kuruyemişleri mutlaka tüketin ama miktarını iyi ayarlayın.
-
Sigara ve alkolden elinizden geldiği kadar uzak durun.
-
Egzersiz yaparak yaşam kalitenizi artırın.
-
Mutluluğun içinizde olduğunu unutmayın ve strese karşı savaş açın.
-
Günde 2–3 fincan mutlaka bitki çayı için.
-
Güne kafeinli bir içecekle (kahve gibi) başlayabilirsiniz ama güne kafeinle son vermeyin.
-
Kahvaltıyı mutlaka yapın ve akşam öğünlerinizi hafif geçirin.
-
Beslenmenin yanı sıra hamilelik öncesi dönemde kendinizi sıkıntı, üzüntü ve stresten uzak tutmanızın hormonsal dengeniz üzerinde olumlu etkiler yaratacağını da aklınızdan çıkarmayınız…
Baba Olmak İsteyen Erkekler Nelere Dikkat Etmeli?
• Çinko mineralinden zengin besinler tüketmek çok önemil: deniz mahsulleri, kırmızı et, tavuk, fındık gibi.
• Yumurta, B6 ve B5 vitaminlerinden zengindir yani strese karşı koruyucu, hormon seviyesini dengeleyicidir, böylelikle libidoyu artırır.
• Sigara elbette vücudumuzda bütün sisteme zarar vermektedir ama özellikle dolaşım sistemini etkileyip kanda toksik madde miktarını artırmaktadır. Bu da cinsel hayatı olumsuz etkileyen bir faktördür.
• Avakado B6 vitamininden zengindir dolayısıyla serotonin salgılanmasını uyarır ayrıca E vitamininden zengindir testesteron salınımını artırır.
• Stressiz bir yaşam için elinizden geleni yapın.