Okul Korkusu Tutarlı Ebeveyn Tutumuyla Çözülebilir

hepimizaileyiz.com.tr
Yayın : 03.09.2012

Çocukların okula başlaması doğal olarak her anne babayı heyecanlandıran, gururlandıran ama aynı zamanda beraberinde bir takım kaygıları da getiren bir süreçtir.

Okul dönemi demek; o güne kadar dizinin dibinde oturan, her hareketinden haberdar olunan, gözünün içine bakılan çocuğun yuvadan uçmaya başladığı, anneden babadan ayrı, yalnız başına kalmaya başlayacağı bir zaman demektir.

Bugüne kadar çocuğun okula kolay uyum yapabilmesi için, okul öncesi dönemde çocuğun psikolojik ve duygusal gelişimi önemsenirken, yeni getirilen sistemle birlikte çocuğun okula biraz daha erken başlaması, fiziksel gelişim açısından aileleri daha çok kaygılandırmaya başlamıştır .

Bu durumda çocuğun fiziksel ve psikolojik ihtiyaçları nelerdir?

Fiziksel gelişim ve ihtiyaçlar:

Şehir yaşamının bir sonucu olarak sokaktan yalıtılmış olarak düşmeden, koşmadan, ayakları çamura değmeden evin içinde büyüyen çocuklarda boy, kilo normal olsa da kas gelişimi yetersiz kalmaktadır.

Kas gelişimindeki eksiklikler okul döneminde kendini daha fazla göstermektedir. Bu eksiklikler evde yapılacak eksersizlerle giderilmeye çalışılmalıdır.

Okula başlama yaşının erkene alınması haklı olarak anne babaları kaygılandırmakta ve bu yaştaki çocukların bu yükleri altından nasıl kalkacakları konusunda anne ve babalarda endişe yaratmaktadır.

Ancak anne babalar şu konuda rahat olmalıdırlar; okullarda gösterilecek derslerin içerikleri, yoğunlukları ve zamana yayılımları da; çocukların gelişim seviyelerine uygun şekilde ayarlanmaktadır...

Psikolojik ve duygusal ihtiyaçlar:

Okul dönemi yukarıda değindiğimiz gibi çocuğun yuvadan uçmaya başladığı, anne ve babadan ayrı olarak, tek başına kaldığı, zaman geçirdiği ve mücadele etmek durumunda kaldığı bir dönemdir.

Okula başlama döneminde; çocukların ihtiyacı olan en önemli duygu güvendir. Kendine güvenen, atılgan, ne istediğini bilen, duygularını ifade edebilen çocuklar okula başlama sürecinde daha az sorun yaşamaktadır. Çocuklar; anneye, babaya bakarak pozisyonunu, ne yapacağını, nasıl tavır sergileyeceğini belirler.

Bu dönemde anne baba kaygılıysa, bu kaygı çocuklara da yansıyacaktır ve kısır döngü şeklinde anne babayı kaygılı gören çocuk, korkacak, endişelenecek; çocuğu bu halde gören anne baba daha çok panik yapacak ve endişelenecektir.

Çocuğun evden ayrılıyor olması; birtakım endişelerin ve kaygıların su yüzüne çıkmasına neden olacaktır; ancak bu şekilde davranmak size bir şey kazandırmayacağı gibi, hem sizin hem de çocuğun daha sıkıntılı bir süreç yaşamasına neden olacaktır.

Çocuğunuz okula başlıyor, bu aşamadan sonra kaygılanmak yerine; çocuğu nasıl davranacağı, neler yapacağı konusunda bilinçlendirmek ve okula hazırlamak çocuğu hem güven verecek hem de rahatlatacak yaklaşımlardır.

Anne Babalar Nelere Dikkat Etmeli ?

—Bu dönemde sanki çocuk askere gidecekmiş ve ayrılacakmış gibi panik ve kaygı içinde olmak, aşırı koruyucu bir tutum ve davranış içinde olmak; sizi gereceği gibi bu durum çocuğa da etkileyecektir.

—Yalnız başına hareket edebilmeyi ve ihtiyaçlarını giderebilmeyi öğretin: Markete götürerek parayı tanımasını, alışveriş yapmasını, tuvalet ihtiyacını siz olmadan nasıl yapabileceği gibi…

—Okul hakkında bilgiler verip okul başlamadan önce okula götürüp gezdirmek okulla ilgili soru işaretlerini giderme konusunda işe yarayacaktır.

—Okul öncesinde çocuklarda tatlı bir heyecanla beraber kaygı ve endişe olur. Çocuktaki bu kaygıları gidermek için öncelikle sizin rahat ve huzurlu olmanız gerektiğini aklınızdan çıkarmayın.

Okul Korkusunun Yaşanmasını Tetikleyen Etkenler

—Erken doğum ve bebeklik döneminde yaşanan hastalıklar.

—Anne veya babadan birinin evden uzakta çalışması .

—Aile bireylerinden birinin gözle görülür şekilde hasta olması veya ölümü.

—Sürekli tartışmaların, tehdit ve kavgaların yaşandığı bir aile ortamı.

—Yeni bir bebeğin doğması.

—Geç çocuk sahibi olunması ve aşırı koruyucu tutum.

—Boşanmış aile

Anne ve Babalara Yardımcı Olacak Öneriler

Öncelikle bu durumun sadece sizin çocuğun başına geldiğini düşünerek çocuğu suçlamayın ve çocuğu azarlamayın. Eğer suçlu aranacaksa, önce onu yetiştiren anne- baba olarak kendinizi eleştirin.

Bu durumun geçici, okula alışma sürecinde yaşanan bir durum olduğunu aklınızdan çıkarmayın ve panik yapmayın.

Okula gitmek istemeyen çocuklarda gece yatmadan önce ve sabah kalktığında psikosomatik dediğimiz bulantı, kusma, karın, baş ağrısı gibi şikâyetler artacaktır.

Okula gitmesi konusunda aile fertleri tutarlı davranmalı; anne gitmesi konusunda ikna etmeye çalışırken baba, bugün gitmeyiversin gibi bir tavır içinde olmamalıdır. Çünkü çocuklar, bu tarz açıkları çok profesyonel şekilde kullanacaktır.

Sorunun Çözümü Tutarlı ve Doğru Anne Baba Yaklaşımında

Çocukla konuşarak, onu gerçekten rahatsız eden bir durumun olup olmadığını anlamaya çalışın. Eğer böyle bir durum varsa, bu sorunların halledilebileceği ve giderilebileceğini belirterek çocuğu rahatlatma yoluna gidin.

Okulun sadece görev ve sorumluluklarından, zorunluluğundan değil, aynı zamanda sosyalliğinden, eğlenceli yanlarından ve başka hiçbir yerde bulmayacağı kadar arkadaş edinmesini sağlayacağı gibi eğlenceli ve güzel yanları da anlatılmalı.

Çocuğun düzenli olarak okula gitmesi sağlanmalı ve bu konuda taviz verilmemeli, duygusal davranarak çocuğun istediğini elde etmesine izin vermeyin. Çünkü okuldan ne kadar uzak kalırsa, okula tekrar düzenli gitmeye başlaması o kadar zor olacaktır.

Çocuğun okul korkusunu yaratan durum evden kaynaklanıyorsa bunu acil olarak gidermeye çalışın ve çocuğun bu konuda rahatlaması, okul korkusunu azaltacaktır.

Azarlamak yerine, yapıcı ve güven verici bir yaklaşım çocuğu rahatlatacaktır.

Öğretmenizle işbirliği içinde olmak ve tutarlı davranmak, bu süreçte sorunu çözmede size avantaj sağlayacaktır.

Çocuğun daha önce tek başına veya ayrı kaldığı zaman yapabildiği olayları hatırlatın, bunları düşünmek, hatırlamak onun güvenini artırmasına yardımcı olacaktır.

Bu dönemde çocuğun kendi başına bir şeyler yapmasını, dışarı çıkmasını teşvik edip, cesaretlendirmek çocuktaki kaygıları azaltacaktır. Çünkü okul dışında yalnız başına bir şeyler yapabildiğini görmek ona cesaret kazandıracak ve bu da güven kazanmasını sağlayacaktır.

Çocuğun, büyüklerin yanında kendini küçük hissetmesi yerine, okul dışında akranlarıyla ilişkilerini artırıp grup dinamizmini yakalamaya çalışın. Çocuğun büyüklerin yanında küçüleceğini ama arkadaşlarının yanında kendini birey olarak göreceğini unutmayın. Bu amaçla diğer velilerle işbirliği yaparak okul dışı etkinlikler düzenlemeye çalışmak çocukların okula alışma süreçlerini hızlandıracak ve kaygılarını azaltacaktır.

Okula gitmeyi, sabah kalkmayı hayat meyat meselesi haline dönüştürmemek, sabah daha gözünü açmadan strese sokmamak gerekir.

Okul hazırlığını, sabah kalmayı eğlenceli hale getirebilir, güzel boyanmış yumurtalarla hazırlanmış bir kahvaltı veya değişik sesler çıkartarak uyandıran bir çalar saat, öpüşerek uyandırmak çocuğu daha mutlu edecektir.

Unutmayın; Okul korkusunun tedavisinde kullanılan bir ilaç yoktur. Bu durum çocuğun hassas ve bağımlı kişilik yapısından kaynaklanabileceği gibi, kendisi ve ailesi ile ilgili bir takım kaygılardan da kaynaklanıyor olabilir.O nedenle, bu sorunun çözümü de doğru ve tutarlı davranışlardır.