Sonbahar Alerjisine Karşı Uzmanlardan Etkili Önlemler

Ayşegül BAŞARAN
Yayın : 23.12.2021 - Güncelleme : 17.10.2024

Sonbaharla beraber en önemli sorunlardan biri de viral enfeksiyonlardır. Sonbaharda özellikle grip gibi virüsler çok fazla görünüyor. Bu virüslere bağlı grip, nezle gibi bulgularla öksürük ve hırıltı sık yaşanan sorunlar arasında yer alıyor. Tüm bu belirtiler alerjide de görünüyor. O nedenle de bu iki hastalığın ayrımına doğru bir şekilde vararak olması gereken tedaviyi uygulamak gerekiyor. Aksi takdirde çocuğa yanlış ilaçlar verilerek zaman kaybı yaşanabiliyor. 

Burun akıntısı herkesin zaman zaman yaşadığı bir durumdur ve burun akıntısına neden olabilen pek çok faktör olabilir. Uzun süreli geçmeyen burun akıntısının önemli nedenlerinden birinin alerjiler olduğunu belirten Alerji ve Astım Derneği Başkanı Prof. Dr. Ahmet Akçay konuyla ilgili önemli bilgiler verdi.

Dikkat! Sonbaharda alerjik reaksiyonlar artışa geçiyor!

 Mevsimsel Alerjisi Olanlar Ne Yapmalı?

1. Geçmeyen Burun Akıntısının Nedeni Grip Değil Alerji Olabilir 

Alerjilerin pek çok belirtiler vardır. Bunlar arasında en sık karşılaşılan belirtilerden biri de burun akıntısıdır. Burunla ilgili semptomların büyük bir kısmı genellikle alerji ile ilişkilidir. Saman nezlesi olarak bilinen alerjik rinit, burundaki alerjik reaksiyonları tanımlamak için kullanılan bir terimdir.

Alerjik rinit belirtileri arasında burun akıntısı, tıkanıklık, hapşırma ve burunda, gözlerde ve ağzınızın çatısında kaşıntı sayılabilir.

• Bulgular karışabilir

Alerji geliştiğinde üst ve alt solunum yolları ile ilgili bulgular görülebiliyor. Burun akıntısı, burun tıkanıklığı, hapşırma, burun kaşıntısı, genizde kaşıntı hissi, gözlerde kızarıklık, sulanma gibi sorunlar yaşanıyor. Bunların dışında düzelmeyen kuru öksürük, hışıltı, nefes darlığı gibi alt solunum yolları ile ilgili bulgular da gözlenebiliyor. 

• Alerjiden Kaynaklı Burun Akıntısına Ne Sebep Olur? 

Nazal alerji semptomlarına neden olabilecek birden fazla tetikleyici faktör vardır. Nazal belirtilerden muzdarip olan kişilerin hepsi aynı tetikleyicilere sahip değildir. Mevsimsel alerjiniz varsa, belirtilerinizi yalnızca yılın belirli bir zamanında ortaya çıkaran belirli bir ağaç veya çimen polenine alerjiniz olabilir. Veya sonbaharda yağmurlu ve yapraklar ıslakken ortaya çıkan belirli bir küf türüne alerjiniz olabilir.

2. Burun Akıntısı Alerji Belirtisi midir? 

Mevsimsel alerjiden muzdarip kişilerin üçte ikisinden fazlasının da yıl boyunca belirtileri vardır. Bunlara evdeki toz akarları, hamam böcekleri, evcil hayvanlardan gelen hayvan tüyleri ve yine küf gibi alerjenler neden olabilir. Tetikleyicilerinizi bilmek önemlidir.  

Tetikleyicilerinizi öğrendikten sonra, onlardan kaçınmanız ve tedavi olmanız daha kolay olacaktır. 

•  Alerji Kaynaklı Burun Akıntısı ile Grip Nasıl Ayrılır? 

Alerji kaynaklı burun akıntısında ateş olmaz. Peşpeşe hapşırma, burun kaşıntısı, boğazda kaşınma gibi belirtiler görülmez. Gripte ateş genelde görülür. Boğaz ağrısı olabilir. Kas ağrısı görülebilir. Belirtilere göre ayrılamayan durumda alerji testi yapılarak alerjik nezle teşhisi kesinleştirilir. 

Alerjiden Korunmak Mümkün mü?

3. Alerjiden Kaynaklı Burun Akıntısı Nasıl Geçer? 

Geçmeyen burun akıntınız, tıkanıklık, hapşırma gibi belirtileriniz varsa öncelikle alerjiniz olup olmadığını öğrenmek için bir alerji uzmanına gitmeniz gerekir. Doktorunuz bazı testlerle alerjinize neyin neden olduğunu ve tetikleyicilerinizi belirleyecektir.  

Hem mevsimsel hem de yıl boyu süren alerjiler burun akıntısı, tıkalı burun ve hapşırmaya neden olabilir. Bu nedenle doktorunuz belirtileriniz ve mevcut durumunuza göre size uygun alerji testini yapacaktır.  

Tetikleyiciniz belirlendikten sonra alerji aşısı ve alerjenden korunma seçenekleri ile belirtilerinizi kontrol altına alabilirsiniz.  

• Alerji Aşısı İle Alerjinizin Uzun Süreli Tedavisi Sağlanabilir 

Alerji aşısı yani immünoterapi vücudu alerjen maddeye duyarsızlaştırmayı hedefleyen bir tedavi yöntemidir. Solunum alerjenlerine karşı uygulanan bu tedavi ile ev tozu mite, polen, küf ve evcil hayvan gibi alerjiler başarılı bir şekilde tedavi edilebilir. Kademeli olarak vücuda alerjen maddenin verilmesini içeren bu tedavi oldukça başarılı bir tedavidir.

Aynı zamanda alerjinizin ilerlemesini ve alerjik astım geliştirme riskini de azaltabilir. Alerji aşıları ilk başlarda haftada bir yapılabilir ve daha sonra enjeksiyon sıklığı ayda bir olur. Birkaç yıl devam eden bu tedavinin başarı oranı oldukça yüksektir.   

4. Alerjenlerden Nasıl Korunabilirsiniz? 

Solunum alerjenlerinden tamamen kaçınmak pek kolay değildir. Ancak alabileceğiniz bazı önlemler belirtilerinizi kontrol altına almanıza yardımcı olabilir.  

• Ev tozu akarları 

Ev tozu mite alerjiniz varsa öncelikle evinizdeki kumaş malzeme sayısını mümkün olduğunca azaltmanız gerekir; halı, kilim, perde gibi. 

Yataklarda alerjen geçirmez kılıflar kullanmanız yararlı olacaktır.  

Yatak takımlarını, nevresimleri en az haftada bir kere yüksek ısıda yıkamanız gerekir.  

Yün battaniyeler veya kuş tüyü yatak takımları yerine sentetik yastıklar ve akrilik yorganlar kullanın. 

Yüksek verimli partikül hava (HEPA) filtresi olan bir elektrikli süpürge kullanın.  

• Evcil hayvanlar 

Alerjik reaksiyona neden olan evcil hayvan tüyü değil, ölü deri, tükürük ve kuru idrar pullarına maruz kalmadır. Evcil hayvanınızı evden uzaklaştırmak istemiyorsanız şu önlemleri alabilirsiniz: 

Evcil hayvanları mümkün olduğunca en çok vakit geçirdiğiniz yerden dışarıda tutun ve özellikle yatak odanıza girmesini engelleyin.  

Veterinerinizden de bilgi alarak evcil hayvanınızı her hafta yıkayın.  

Alerjisi olmayan birinin evcil hayvanınızı, evin dışında, taramasını sağlayın.  

Evcil hayvanınızın üzerinde bulunduğu minderleri vb. düzenli olarak yıkayın.

• Polen

Farklı bitkiler ve ağaçlar yılın farklı zamanlarında polenlerini etrafa saçar ve alerjiniz olan polene maruz kalmak belirtilerinizin şiddetlenmesine neden olabilir. Bu nedenle: 

Polen sayısı için hava durumu raporlarını kontrol edin ve yüksek olduğunda içeride kalın. 

Polen sayısı yüksek olduğunda çamaşırlarınızı dışarda kurutmayın.  

Polenler en çok sabah saatlerinde ve akşamüstü etrafta olur; bu saatlerde camları, kapıları kapalı tutun.  

Polen sayısının yüksek olduğu dönemlerde dışarı çıkarken geniş kenarlı şapka, gözlük ve maske takabilirsiniz. Eve geldiğiniz gibi de kıyafetlerinizi çıkarın ve duş alın.  

• Küf sporları

Küfler, evin içinde ve dışında herhangi bir çürüyen madde üzerinde büyüyebilir. Küflerin saldıkları sporlar alerjendir ve belirtileri tetikleyebilir.  

Evinizde küf oluşumu olabilecek yerleri sürekli kontrol edin.  

Sızdıran su tesisatları küfe neden olabilir. Bu nedenle bu alanları kontrol ettiğinizden ve sızdırmadığından emin olun. 

Duş alırken veya yemek pişirirken, pencereleri açın, ancak nemli havanın eve yayılmasını önlemek için, iç kapıları kapalı tutun ve aspiratör kullanın. 

Çamaşırları içeride kurutmaktan, nemli dolaplarda saklamaktan kaçının.

Çocuklu aileler de çocuklarındaki alerjik reaksiyonlara karşı ayrı bir endişe yaşıyor. Sonbaharda özellikle grip gibi virüsler çok fazla görülüyor.

5. Sonbahar Alerjisine Karşı Etkili Önlemler!

• Evin nemini azaltın

Özellikle evde alerjik çocuk varsa mutlaka evin içinde nem oranını azaltmaya yönelik önlemler alınmalı. Evde, duvarlarda ve özellikle banyoda akan, kabaran yerlerin olmamasına, ev içinde çiçek varsa çiçek diplerinde küf olup olmadığına dikkat edilmeli. 

• Tozlu ortamdan uzak tutun

Ev tozu alerjisi olan çocuklarda yatak odasında halı olmamasına, çok fazla eşya, büyük giysi dolabı ve yüklü bir kitaplık olmamasına dikkat edilmeli. Çünkü bu tip eşyalar ister istemez toz barındırıyor ve alerjileri tetikleyebiliyor.

Evin düzenli olarak temizlenmesi ve havalandırılması gerekli. Temizleyicilerin tozu iyi emmesi sağlanmalı, kokulu malzemelerden kaçınılmalı. Hayvanlara karşı, hayvan tüylerine karşı alerjisi olan çocuklar, alerjisi saptanan hayvandan uzak durmalı, eve yeni evcil hayvan alınmamalı. Evde daha önceden evcil hayvan varsa yatak odasından uzak tutulmalı. 

• Dışarıda mutlaka maske kullandırın

Polen alerjisi varlığında alerjik bulgular artabilir. Bu nedenle çocuğun hem Covid-19 enfeksiyonundan hem de polenlerden korunması için maske kullanması şart. Dışarıdan geldikten sonra el ve yüzün yıkanması çok önemlidir.  

• Hazır gıdalar değil, ev yemekleri yedirin

Çocukların katkı maddeli yiyecekleri ve fast food tarzındaki yiyecekleri tüketmelerine izin verilmemeli. Yine çocuğunuzun besin alerjisi olup olmadığını mutlaka gözlemleyin. Alerjik besinlerden uzak tutun. Hazır gıdalar yerine çocukları ev yemekleri ile beslemeye özen gösterin.

•  Sigaralı ortamda bulundurmayın

Çocuğunuzu kesinlikle sigara dumanına maruz bırakmayın. Çocuğunuzun yanında sigara içmeyin, hatta o sırada başka odada olsa bile çocuğunuzun girme ihtimali olan hiçbir alanda sigara içilmesine izin vermeyin.

• Alerji uzmanına danışın

Çocuğunuzun alerjik reaksiyonları varsa ‘nasılsa geçer’ diye beklemeyin. Alerjik hastalıklar ihmale gelmeyeceği gibi, çözümü basit olabilecekken teşhis ve tedavinin gecikmesiyle ileride çok daha zorlu bir sürece girmenize neden olabilir! Sonbaharda görülen alerjenlere duyarlılığı olan çocuklarda ilaç dozlarının ayarlanması da çok önemli. Mutlaka alerji uzmanına danışın.