Psikiyatrik Hastalıkların Çoğu Ergenlikte Ortaya Çıkıyor
hepimizaileyiz.com.tr Yayın : 23.11.2016
Bipolar bozukluk, riskli davranışlar nedeniyle ilişkilere ve kariyere zarar veren, tedavi edilmediği zaman ise intihara kadar gidebilen ciddi bir ruhsal hastalık. Üzüntü, karamsarlık, eskiden zevk alınan şeylerden zevk almama, isteksizlik, uykuda, iştahta ve cinsellikte değişim bipolar bozukluğun önemli belirtilerinden.
Bipolar Bozukluğun Belirtileri Nelerdir?
Psikiyatrik hastalıkların birçoğu ergenlik döneminde ortaya çıkıyor. Ancak bunlardan biri olan ve manik depresif olarak da tanımlanan bipolar bozukluk, çoğu zaman ergenlik dönemi depresyonuyla karıştırılıyor. Uzmanlar, bu nedenle hastalığın 20’li yaşlarda anlaşıldığını belirtiyor. Peki anne babalar olarak nelere dikkat etmeli? Hangi durumlarda uzmanlardan destek almalı?
Üsküdar Üniversitesi Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Sermin Kesebir, maniden depresyona kadar uzanan ruh halindeki aşırı değişiklikler olarak da tanımlanan hastalığın ergenlikte oluştuğuna dikkat çekiyor. İşte, bipolar konusunda anne babaların dikkat etmesi gereken o noktalar:
Bipolar Bozukluk Önceden Anlaşılabilir mi?
Hastalığın depresyonla başlaması halinde manik dönem ortaya çıkana kadar bunun bipolar bozukluk olduğu anlaşılamıyor. Bu nedenle, hastalığın tanınması 20’li yaşlara kadar uzayabiliyor.Türkiye’de yapılan araştırmalarda hastalığın başlangıç yaşı 25-26 olarak saptanıyor.
Bipolar Bozukluğun Depresyon Döneminde Belirtiler
Üzüntü, karamsarlık, eskiden zevk alınan şeylerden zevk almama, isteksizlik, uykuda, iştahta ve cinsellikte değişim bipolar bozukluğun önemli belirtilerinden. Buna karşın, manik dönemde coşku ya da sinirlilik hali de görülmekte. Bu dönemdeki belirtiler ise; hareketlilikte ve düşüncelerde hızlanma, amaca yönelik aktivitede artış, uyku ihtiyacında azalma olarak tanımlıyor.
Ebeveynlerin Birinde Olması Çocukta Görülme Oranını Artırıyor
Psikiyatrik hastalıklar içinde genetik yükün en fazla olduğu bipoların ebeveynlerden birinde olması halinde çocukta görülme oranı %10 olarak karşımıza çıkıyor.
Son Yıllarda Her 7 Kişiden Birinde Bipolar Görülüyor
Toplumda bipoların manik depresif olarak klasik tanımlamasına uyan hastaların oranı %1. Hastalık tanımının son 10 yılda genişlemesiyle birlikte bu oran %14’e yükseldi.
Bipolarda bir uçta en ağır manik-depresif bozukluk varken, diğer uçta manik yerine hipomani dediğimiz daha zayıf ya da depresyon ölçütlerinin de karşılanmadığı siklotipik bozukluklar da bu hastalık içinde düşünülmeye başlandı.
Stres, Hastalığın Başlangıcında Etkili
Duygu durum bozukluğu olan bipolarda hastalar, duygularını düzenleyemez ve bu nedenle şiddetini ve hızını da belirleyemez.
Stres ve Mevsimsel Özellikler Bipolar Üzerinde Etkili midir?
Stres, bipolar bozukluğun ataklarını başlatmada etkili bir faktör. İlk ataklarda daha etkili. Ancak hastalığın ilerleyen yıllarında stresin atakları çıkarıcı etkisi azalıyor.
Mevsimsellik ise bipolar bozukluk için önemli bir gidiş belirleyici. Hastaların %10 ila 30’unda mevsimsel özellik görülüyor ancak hastaların tamamında bu durum söz konusu değil.
Bu hastalıkta ataklar 2 yılda bir yinelenebiliyor. Bunama, diyabet, yüksek tansiyon, troid, diyabet gibi hastalıkların da eşlik etmesi halinde atakların sıklığı da artar.
Hastalık İlerledikçe Yaratıcılık Azalıyor
Bipolar bozukluğun toplumda sanatçı hastalığı olarak görülüyor. Duygunun şiddeti fazlaysa bir takım yaratıcı süreçleri uyaracağını söyleyebiliriz. Birçok ressam ve yazarın da en önemli eserlerini hastalığın ilk evrelerinde depressif dönemde yaptıklarını görüyoruz. Ancak hastalık ilerledikçe yaratıcılık azalıyor.
