Terör Olayları Karşısında Psikolojimizi Nasıl Sağlıklı Tutabiliriz?
hepimizaileyiz.com.tr Yayın : 06.01.2017
Türkiye'de üst üste gerçekleşen terör olayları, toplum sağlığını ciddi oranda etkiliyor. Gelecek beklentisi olmayan, asabi, tedirgin, mutsuz ve stresli insanlar haline geldik.Medya ve sosyal medya aracılığıyla yayılan tehlike birçoğumuzun moralini bozuyor, gelecek kaygısına neden oluyor. Peki bu durumun üstesinden nasıl gelebiliriz? Yaşanan terör olayları karşısında psikolojimizi nasıl koruyabiliriz?
Uzman Klinik Psikolog Mehmet Başkak, işe oturma odasından başlanması gerektiğini belirtiyor. İşte Başkak'ın önerileri...
Her akşam işten/okuldan eve dönüp ailece televizyon izliyoruz. Haberleri açtığımızda ülke gündeminin neredeyse terör olaylarından ibaret olduğu duygusuna kapılıyoruz. Kimi rüyalarında kimi günlük yaşamında bu travmatik olayı tekrar tekrar yaşıyor. Sadece saldırı mekanında bulunanları değil saldırı görüntülerini, seslerini, fotoğraflarını, haberlerini takip edenleri de benzer rahatsızlıklar bekliyor.
"Bu Benim de Başıma Gelebilirdi" Endişesi Depresyona Sürüklüyor
“Olayların tekrar tekrar görüntülenmesi akıl sağlığı üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Olay yerinde bulunmayan insanlar, bu görüntüleri izlerse depresyon ve yaygın anksiyete bozukluğu, uyku bozuklukları, evde kalma, seyahatleri iptal etme arzusu ve travmayı hatırlatıcı şeylerden kaçınılması gibi psikolojik sıkıntılara benzer tepki verebilirler.
İzleyiciler kendilerini sıklıkla kurbanlarla özdeşleştirip ‘bu benim de başıma gelebilir' diye düşünüyor. Kendinizle kurbanlar arasında benzerlik kurma düzeyiniz ne kadar yüksekse, psikolojik sıkıntı düzeyiniz de o kadar yüksek olacaktır.
Medya aracılığıyla görüntülere tekrar tekrar maruz kalmak, travma sonrası stres bozukluğu belirtilerini daha da artırabilir, kötüleştirebilir.
Çok Sık Haber Bombardımanına Maruz Kalmak Stres Bozukluğu Nedeni
Medyada yer alan görüntüleri günde altı saat veya daha fazla izleyenler, her haber kanalında aynı olayı tekrar tekrar takip edenler, sosyal medyada aynı konudaki paylaşımları okumaya devam edenler, genellikle saldırı mekanının yakınındakiler kadar etkilenirler.
Bu etkiler, televizyon, sosyal medya, video, basılı yayın ya da radyo yoluyla her saat başı, haber bombardımanına maruz kaldıkça artar. Bu da savunmasız insanlarda stres bozukluğu tepkisini artırabilir, uzatabilir.
Sansürsüz Görüntüler, Video Paylaşımları Kişiyi Derinden Etkileyebiliyor
Kullanıcılar, geleneksel medya organları tarafından gösterilmeyecek şiddetli olayların sansürsüz görüntülerini ve videolarını paylaşma eğiliminde oldukları için, sosyal medya belki de daha büyük bir risk sunuyor. Bradford Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi’nde yapılan araştırmada, sosyal medyada çıkan şiddetli haberlerin travmaya neden olabileceği riski ortaya konuldu.
ÇOCUKLAR ASLA İZLEMEMELİ
Çocuklar, olayı izledikten veya konuştuktan sonra endişe veya davranış değişikliği belirtileri yaşıyorsa, ebeveynler onlara duygusal destek sağlamak ve onları korumak için orada olduklarını hatırlatmalıdır. Çocuklar konu hakkında soru sorduklarında, öncelikle onların ne bildiğini anlamak ve güvende olduklarını hissettirecek açıklamalar yapılmalıdır. Gerekirse profesyonel destek almalılar.
Yetişkinlerin, medyadaki şiddet olaylarını ne kadar izlediklerini kontrol etmeli ve psikolojik sıkıntıya neden oluyorsa olayla ilgili takiplerine oto sansür uygulamaları gerekir.
Görüntüleri iki veya üç gün izledikten sonra üzgün olursanız, bu görüntüleri takip etmeyi sınırlamanız gerekir; çünkü bu, bilgiyi işlemede ve tolere etmede zorluk yaşıyorsunuz demektir.
Uyku zorluğu, sıçrayarak uyanmak, benzer içeriklerde kabuslar görmek, dışarıya çıkmak istememek, hiçbir şeyden keyif almamak, her şeyin anlamsız gelmeye başlaması, dışarılara gitmekten çekinmek, günler sonra olayları elinizde olmadan hayal etmek ya da bilgileri tekrar düşünmek, travmatik etkiye sahip olaya ve ilgili haberlere maruz kalmanın akıl sağlığınızı etkilediğinin işaretleridir.
Bu belirtiler yaşanan kötü olaylardan psikolojinizin ağır şekilde etkilenmeye başladığının göstergeleridir ve asla hafife almadan bir uzmandan destek alınmalıdır.
