Kısıtlı Sürede, Çok ve Mükemmel İş Yapma İsteği Hastalık Sebebi : Tıpkı Fibromiyalji Gibi...

hepimizaileyiz.com.tr
Yayın : 20.09.2017 - Güncelleme : 20.10.2022

Birçok kişinin adını dahi bilmediği fibromiyalji (kas romatizması) aslında kadınlar başta olmak üzere, günümüz şehir yaşamının hızlı temposu içindeki birçok kişinin ortak sorunu. Fibromiyalji diğer bir adıyla yumuşak doku romatizması; iş, sosyal ve özel yaşamın yoğun, koşturmalı, yorucu temposuna ayak uydurmak isterken ortaya çıkabiliyor. Sıkça kadınlarda görülen bu rahatsızlığın nedenlerini, belirtilerini ve tedavi yöntemlerini uzmanına sorduk. 

Fibromiyalji, yorgunluk, uyku, hafıza ve duygudurum sorunlarının eşlik ettiği yaygın kas-iskelet ağrısı ile karakterize bir hastalıktır. Uzman hekimler, fibromiyaljinin, beyninizin ve omuriliğinizin ağrılı ve ağrısız sinyalleri işleme biçimini etkileyerek ağrılı duyuları güçlendirdiğine dikkat çekiyor. 

Yaygın kas ağrıları ile kendini gösteren bir tür yumuşak doku romatizması olan bu hastalık, romatoloji biliminin uzmanlık alanına giriyor.  İç Hastalıkları, Romatoloji Uzmanı Dr. Ayda Ünlüer'e fibromiyaljinin sebeplerini, belirtilerini ve tedavi yöntemlerini anlattı.

 Fibromiyalji en çok kadınlarda görülüyor. İşte, fibromiyaljinin belirtileri, nedenleri ve tedavi yöntemlerine dair merak edilenler. 

Fibromiyalji Diğer Bir Adıyla Yumuşak Doku Romatizması Nedir? Neden Olur?

1. Nedir Fibromiyalji? Fibromiyaljinin Belirtileri Neler?

Fibromiyaljinin ortaya çıkmasında gerginlik, uyku bozukluğu, kısıtlı sürede çok ve mükemmel iş yapma isteği yani beyin ile vücudun paralel çalışmaması önemli rol oynuyor. Ortaya çıktığında kronikleşen bu rahatsızlık kendini en sık yaygın kas ağrıları, çarpıntı, migren, ellerde uyuşma, bağırsak spazmları, gaz şikayetleri gibi belirtilerle gösteriyor. 

Belirtiler genellikle fiziksel travma, ameliyat, enfeksiyon veya önemli psikolojik stres gibi bir olaydan sonra başlar. Diğer durumlarda, semptomlar tek bir tetikleyici olay olmaksızın zamanla yavaş yavaş birikir.

Kadınların fibromiyalji geliştirme olasılığı erkeklere göre daha fazladır. Fibromiyaljisi olan birçok kişide ayrıca gerilim tipi baş ağrıları, temporomandibular eklem (TME) bozuklukları, irritabl bağırsak sendromu, anksiyete ve depresyon görülür.

Fibromiyaljinin birincil semptomları şunları içerir:

Yaygın ağrı: Fibromiyalji ile ilişkili ağrı genellikle en az üç ay süren sabit bir donuk ağrı olarak tanımlanır. Ağrının yaygın olarak kabul edilebilmesi için vücudunuzun her iki yanında, belinizin üstünde ve altında olması gerekir.

Tükenmişlik: Fibromiyaljisi olan kişiler, uzun süre uyuduklarını bildirmelerine rağmen genellikle yorgun uyanırlar. Uyku genellikle ağrı ile bozulur ve fibromiyaljili birçok hastada huzursuz bacak sendromu ve uyku apnesi gibi başka uyku bozuklukları vardır.

Bilişsel zorluklar: Yaygın olarak "fibro sis" olarak adlandırılan bir semptom, odaklanma, dikkat etme ve zihinsel görevlere konsantre olma yeteneğini olumsuz etkiler. 

Fibromiyalji genellikle aşağıdakiler gibi diğer koşullarla birlikte görülebilir:

• Huzursuz bağırsak sendromu
• Kronik yorgunluk sendromu
• Migren ve diğer baş ağrısı türleri
• İnterstisyel sistit veya ağrılı mesane sendromu
• Temporomandibular eklem bozuklukları
• Endişe
• Depresyon
• Postural taşikardi sendromu

Hassas noktalarda ağrı dışında fibromiyaljide görülen başka belirtiler de vardır. Diğer Fibromiyalji belirtiler: 

• Yorgunluk
• Uyku problemleri
• Uzun süre uykuya rağmen dinlenmiş hissetmemek ve yataktan kalkmakta zorlanmak
• Baş ağrısı
• Depresif ruh hali
• Kaygı
• Odaklanmada veya dikkat vermede zorluk
• Alt karın bölgesinde ağrı
• Nefes almada zorlanma
• Kulaklarda çınlama
• Egzersize karşı dirençsizlik ve çabuk yorulma

Fibromiyaljinin tedavisi olmasa da, çeşitli ilaçlar semptomları kontrol etmeye yardımcı olabilir. Egzersiz, rahatlama ve stres azaltma önlemleri de yardımcı olabilir.  

Fibromiyalji tedavi ile geçer mi? 

Fibromiyaljiden Kurtulmak Mümkün mü? 

2. Fibromiyalji Nasıl Teşhis Edilir? 

Geçmişte uzmanlar; sıkıca bastırıldığında kaç tanesinin ağrılı olduğunu görmek için vücuttaki 18 belirli noktayı kontrol ederdi. Şimdi ise bir fibromiyalji teşhisi için aşağıda belirtilen alandan en az dördünde ve en az üç ay boyunca ağrı tespit edilmeli. 

Fibromiyalji Noktaları Nerelerdir?

• Omuz, kol veya çene dahil sol üst bölge
• Omuz, kol veya çene dahil olmak üzere sağ üst bölge
• Kalça, kalça veya bacak dahil sol alt bölge
• Kalça, kalça veya bacak dahil olmak üzere sağ alt bölge
• Boyun, sırt, göğüs veya karın içeren eksenel bölge

3. Neler Fibromiyaljiye Sebep Olur?

Şehir Yaşamının Hızlı Temposu, İş Yoğunluğu Kadınları Hasta Ediyor  

Hemen tüm hastalarda aynı şekilde ortaya çıkan semptomların özellikle kişiyi yoran, strese sokan ortam ve yaşama bakış açısı değişmedikçe kalıcı hale geldiğine, bu nedenle de tedaviye cevap almak zorlaşıyor.  

Ellerde Uyuşukluk, Kas Ağrıları, Gaz Şikayetleri En Sık Görülen Belirtileri  

Vücutta hassas noktalar olarak ifade edilen bazı bölgeler bulunuyor. Fibromiyaljinin en önemli belirtilerinden biri olan yaygın ağrılar da, genellikle kas veya tendonların kemiklere yapıştığı noktalarda daha çok hissediliyor. Vücudun iki tarafında dokuzardan toplam 18 tane olan bu noktalar, hassas noktaları temsil ediyor.

4. Fibromiyalji Nasıl Tedavi Edilir? 

Tedavi sürecinde sabır önemli. Fibromiyalji hastaları ortaya çıkan belirtileri iyi okuyamadığı ve hastalık hakkında fazla bilgi sahibi olmadığı için ilk etapta bir romatoloji uzmanına başvurmuyor. 

Daha çok kadınların omuzlarına yüklenen bu sorumlulukların üstüne çalışma hayatının zorlukları da eklenince fibromiyalji açısından kaçınılmaz sona yaklaşılıyor. Dr. Ayda Ünlüer, bu sorumlulukları aşırı ciddiye alan ve iş yükü fazla olan, beynini çok çalıştıran, bir türlü gevşeyemeyen ve mükemmeliyetçi kadınlarda bu rahatsızlığa daha fazla rastlandığını belirtiyor.  

Farklı uzmanlık dallarındaki doktorların yönlendirmesiyle kendilerine ulaşıldığını belirten Dr. Ünlüer, bu alanda uzman bir hekimin hasta açısından önemli olduğunu söylüyor. 

Hastalığın tanısında hasta öyküsü ve fiziki muayene büyük önem taşıyor. Bunun yanında birtakım kan tahlilleri yapılarak farklı ya da bu tabloya eşlik eden hastalıkların belirlenmesi de gerekiyor. Hastalığın tanısı konulduktan sonra sıra tedaviye geliyor.

Doktorunuz benzer semptomlara sahip olabilecek diğer durumları ekarte etmek isteyebilir. Kan testleri şunları içerebilir:

• Tam kan sayımı
• Eritrosit sedimantasyon hızı
• Döngüsel sitrüline peptit testi
• romatoid faktör
• Tiroid fonksiyon testleri
• anti-nükleer antikor
• Çölyak serolojisi
• D vitamini

Uyku apnesinden muzdarip olma ihtimaliniz varsa, doktorunuz bir gecede uyku çalışması önerebilir.

Yorgunluk, uyku, hafıza ve duygudurum sorunlarının eşlik ettiği yaygın kas-iskelet ağrısı yaşıyorsanız dikkat!

5. Kimler Risk Altında?

Mükemmeliyetçiler risk altında! Türk toplumunda aile kurumunun sorumlulukları denilince akla ilk anda evin düzeni ve yapılacak işler, varsa çocukların eğitimi ve okul hayatının düzenlenmesi geliyor. Daha çok kadınların omuzlarına yüklenen bu sorumlulukların üstüne çalışma hayatının zorlukları da eklenince fibromiyalji açısından kaçınılmaz sona yaklaşılıyor.

6. Neden Kadınlarda Daha Sık Görülüyor?

Dr. Ayda Ünlüer, bu sorumlulukları aşırı ciddiye alan ve iş yükü fazla olan, beynini çok çalıştıran, bir türlü gevşeyemeyen ve mükemmeliyetçi kadınlarda bu rahatsızlığa daha fazla rastlandığını belirtiyor.

Mükemmeliyetçiler risk altında!

Türk toplumunda aile kurumunun sorumlulukları denilince akla ilk anda evin düzeni ve yapılacak işler, varsa çocukların eğitimi ve okul hayatının düzenlenmesi geliyor. 

Fibromiyaljinin Belirtileri Neler?

7. Ne Yapmalı? 

Dr. Ünlüer, fibromiyalji hastaları için tam bir iyileşmenin sağlanamadığını ve bu rahatsızlığın kronik olduğunun kabul edilmesi gerektiğini söylüyor: 

Fibromiyalji hastalarında vaka özelinde uygulanması gereken tedavi yöntemleri bulunuyor. Bu hastalığın görüldüğü kişilerin sabırla, bir ekip çalışması içinde hareket etmesi gerekiyor. Fizik tedaviden önemli oranda fayda sağlanıyor. Hem beden hem de ruh sağlığı açısından egzersiz, spor, dans gibi aktiviteler de önem taşıyor. 

Yaşamdan keyif almak gerekiyor Kronik bir hastalık olan fibromiyaljinin belirtileri dönemsel olarak değişiyor. Kişinin mutlu olduğu zamanlarda azalırken, telaşlı, stresli olduğu veya başka hastalıklarla etkileşime girdiği dönemde artmasına rastlanıyor. 

Hastaların öncelikle kendi bedenleri ve hastalıkları hakkında bilgi sahibi olması gerekiyor. 

Hastalığın yaşam boyu devam edeceğini kabullenerek, tedaviyi uzun zamana yaymak gerekiyor. Alınacak en önemli tedbir ise fibromiyalji hastalarının yaşam biçimlerini keyif alacak, evrenle uyum içinde yaşayacak şekilde düzenlemesi oluyor.