Kanserden Korunmak İçin Yaşam Tarzınızı Düzenleyin

Ayşegül BAŞARAN
Yayın : 28.03.2018 - Güncelleme : 02.04.2024

Modern çağın korkutucu hastalığı kanser günümüzde hızla yaygınlaşıyor. Ülkemizde yılda yaklaşık 200 bin kişiye kanser tanısı konulurken, önümüzdeki 20-30 yıl içerisinde her 2 kişiden birine kanser tanısı konulacağı tahmin ediliyor. Buna karşın teknoloji ve tıp alanında yaşanan hızlı gelişmelerle pek çoğunun gerek erken evrede yakalanabilmesi, gerekse de en yeni yöntemlerle tedavi edilebilmesi hayatta kalma oranını da yükseltiyor. 

Her ne kadar kanser tanısı konan kişi sayısı artsa da tedavideki gelişmelerle hayatta kalan kanserli insan sayısı da artmaktadır. Kanser tedavisinin en kolay ve başarılı yolu, kanser gelişimini önlemektir. Erken teşhis tedavi başarısını önemli ölçüde yükseltmektedir.  

Prof. Dr. Aziz Yazar 1-7 Nisan Kanser Haftası kapsamında yaptığı açıklamada, kanserden korunmak için yaşam tarzımız haline getirmemiz gereken 10 öneride bulundu.

"Sağlıksız beslenmeden aşırı kiloya, tütün ve alkol kullanımından aşırı stres ve hareketsiz yaşama kadar pek çok faktör, kanser türlerinin yaygınlaşmasına neden oluyor. Bu etkenler, tedavisi zor ama imkansız olmayan bir sağlık sorunu olan kanserin günümüzde çok erken yaşlarda da görülmesini tetikliyor." Dr. Ümit Aktaş da Kanser Haftası kapsamında yaptığı açıklamada; ”Kanser, iddia edildiği gibi tedavisi olmayan bir hastalık değildir” diyerek kanserden korunma yöntemlerini anlattı.

İşte, her iki uzmanın kanserden korunma yöntemlerine dair önemli açıklamaları. 

Kanser Nasıl Önlenir?

1. Kanserden Korunmak Sigaradan Uzak Durun

Sigara kansere yol açan en önemli maddelerden birisi. Yapılan bilimsel çalışmalar, akciğer kanserinin yüzde 90’ının sigaraya bağlı olarak geliştiğini ortaya koyuyor. Sigaranın yol açtığı başka kanserler de var; baş boyun kanserleri, yemek borusu kanseri, mesane kanseri vb. 

Sigaraya erken yaşta başlanması, günlük içilen sigara miktarı ve sigara içilen süre arttıkça risk de artıyor. Ayrıca sigaranın daha derin nefesle ciğerlere çekilmesi de kanser riskini artırıyor.

Sigaraya bağlı kanserlere yakalanmamak için en doğrusu sigaraya başlamamak veya sigarayı bırakmak. Sigarayı bıraktıktan sonra risk zamanla giderek azalıyor ve 10-15 yılda risk sigara içmemiş kişilere yaklaşıyor. 

 Kanserden Korunmak İçin Yaşam Tarzınızı Düzenleyin 

2. Kanserden Korunmak İçin Yürüyüş Yapın 

Düzenli egzersiz kilonun korunmasına ve kolesterolün düşmesine yardımcı oluyor, kalp krizi riskini azaltıyor ve şekerin yükselmesini önleyebiliyor. Kilonun korunması ile obezitenin yol açtığı kanser riski azalabiliyor.

Yapılan araştırmalar egzersiz yapmanın kilodan bağımsız olarak da kanserden koruduğunu gösteriyor. Bu nedenle haftanın iki üç günü günde bir saat ya da haftanın beş günü günde yarım saat egzersiz yapmak son derece faydalı. Egzersiz hoşunuza giden bir aktivite (yüzme, bisiklet, tenis vb) de olabilir.

• İdeal kiloda olun 

İdeal kiloda olmak kardiyovasküler hastalıklar kadar kanserden korunmak için de gerekli. Fazla kilolu olmakla meme, yumurtalık, rahim, pankreas ve kalın bağırsak kanseri riskleri artabiliyor. Fazla kilolu olmamak için sebze, tahıl ve baklagillerden zengin bir beslenme alışkanlığı edinmek ve fiziksel aktiviteyi artırmak gerekli.

Kanseri Önlemek Mümkün mü?

3. Kanserden Korunmak İçin Alkolden Uzak Durun 

Bilimsel çalışmalar alkol tüketiminin özellikle baş boyun kanserlerini, yemek borusu kanserini, pankreas kanserini, meme kanseri ve siroz oluşturarak karaciğer kanseri riskini artırdığını ortaya koyuyor. Alkol alım süresi ve günlük tüketilen alkol miktarı arttıkça kanser riski artıyor. 

• Ultraviyole ve Radyasyondan Korunun 

Ultraviyole ışınlarına maruziyet cilt kanserleri riskini artırıyor. Özellikle de güneşin dik olduğu saatlerde güneşin altında kalmak ve kozmetik amaçlı ultraviyole (örneğin solaryum) ışınlarına uzun süre maruz kalmak tehlikeli. Mümkün olduğunca güneşin dik olduğu saatlerde korunmak için uzun kollu giysiler, şemsiye ve koruyucu kremler kullanın. 

Radyasyona maruziyet bazen tedavi amaçlı veya bulunulan ortamdan dolayı (yerden yayılan radon gazı) oluşabiliyor. Tedavi amaçlı uygulanan radyasyon bölgesi risk altındadır. Örneğin tiroit bölgesi veya meme bölgesini içine alan radyoterapilerde bu organların kanser açısından yakın takip edilmeleri gerekmektedir. 

Kanserden Korunmak İçin Ne Yapmalı?

4. Kanserden Korunmak İçin Mevsim Sebze ve Meyvelerinden Tüketin 

Mevsiminde olmayan sebze ve meyvelerde daha fazla hormon takviyesi ve kimyasallar kullanılmakla birlikte, mevsim sebze ve meyvelerinin besin değeri de daha yüksek oluyor. Örneğin mevsiminde üretilen domateste likopen daha fazla bulunuyor. Bu nedenle sebze ve meyveleri mevsiminde tüketmek önemli. Mevsiminde toplanıp dondurulmuş sebze ve meyvelerin besin değeri iyi olarak kabul ediliyor.

• İşlenmiş ürünlerden kaçının 

Gıdaların mümkün olduğunca taze tüketilmesi önemli. Dayanıklılığını artırmak amaçlı gıdalar bir takım işlemleri tabi tutuluyor. Sebze, meyve ve et ürünlerine böcek ve mantardan koruyucu olarak konulan pestisitler kanser riskini artırabiliyor. İşlenmiş balık ürünlerindeki polikloronil bifenil ve diğer gıda ürünlerinde kullanılan sodyum benzoat kanser riskini artırabiliyor. İşlenmiş et ürünleri (sosis, salam, sucuk, jambon) ile ilgili olarak zararlı olabilecekleri konusunda uyarılar sıkça yapılıyor.

• Mangal yaparken dikkat edin! 

Et ağırlıklı bir beslenme kalp hastalıkları açısından olduğu kadar kanser hastalıklarından korunmak açısından da önemli. Özellikle kırmızı etin haftada 3-4 porsiyonu geçmemesi gerekiyor. Etleri pişirmek için de mangal uygun bir pişirme yöntemi değil. Mangalda pişirme sırasında ortaya çıkan polisiklik aromatik hidrokarbonlar kanser riskini artırıyor. Pişirme yöntemi olarak yine de mangal tercih edilecekse etlerin yakılmaması şart.

5. Enfeksiyonlardan Korunun 

Bazı enfeksiyonların kanseri tetiklediği ve kanser gelişimine neden olduğu bilimsel araştırmalarla ortaya konuluyor. Hepatit B ve C de karaciğer kanserine yol açıyor. Helicobacter pylori bakterisi mide kanserine yol açabiliyor. Bu bakteri antibiyotikle tedavi edilebiliyor. İnsan papilloma virüsü rahim ağzı kanseri, anal kanal kanseri ve baş boyun kanserine yol açabiliyor. Bu virüs için geliştirilen bir aşı ile büyük oranda korunma sağlanabiliyor. 

Bunların yanında bazı virüslerin (herpes grubu) deri kanserine yol açabiliyor. HIV virüsü AIDS hastalığına yol açarak lösemi ve lenfoma riskini artırırken, kansere yol açan enfeksiyonların çoğunun ya önlenebilir enfeksiyonlar ya da tedavi edilebilir enfeksiyonlar olduklarını bilmek gerekiyor.

6. Kimyasal Ürünlere Dikkat Edin 

Sanayileşme arttıkça kimyasallara maruziyet artmaktadır. Eskiden Anadolu’da evlerde kullanılan beyaz toprağın içerisinde bulunan asbest, şehirlerde de sanayi ve binalarda ses ve ısı yalıtımında kullanılmakta, bu maddeye maruziyet kanser riskini artırmaktadır.

Kömür, odun ve akaryakıt ürünlerinden çıkan ürünler (özellikle dioksinler) kansere yol açmaktadır. Araç egzozlarına daha fazla maruz kalanlarda (örneğin işlek yolların bitişiğinde oturanlarda) daha fazla kanser gelişebilmektedir. Ağır metaller (civa, kurşun, arsenik), alüminyum pişirme kağıtları ve bazı oyuncaklardaki fitalatlar da kanserojen etki oluşturabiliyorlar. 

• Tedavide immünoterapi dönemi 

Kanser hastalıklarının tedavisinde kaydedilen en önemli ve son gelişmelerden birinin immünoterapi. Kanser hastalıklarının ortaya çıkmasında immün sistemin devre dışı bırakılması çok önemli bir yer tutar. İmmünoterapi kanser tarafından devre dışı bırakılan immün sistemi tekrar aktif hale getirerek kanserle savaşmasını sağlamaktadır.

Bu şekilde daha uzun süreli bir antikanser güç sağlanmış olmaktadır. İmmünoterapinin klasik kemoterapilere göre yan etkileri daha azdır ve hastalar tarafından tolere edilmeleri genellikle daha iyidir. 

Bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi ile hemen hemen her kanserde etkili olabileceği yönünde çalışmalar sonuç vermektedir. Halihazırda imünoterapi bazı kanser türlerinde standart tedavi programına girmişken (akciğer kanseri, melanom, mesane kanseri, böbrek kanseri) diğer kanser türlerinde de çalışmalar devam etmektedir. 

Kanserden Koruyan ve Bağışıklığı Güçlendiren Yöntemler 

7. Güçlü Bağışıklık Sistemi Kanserli Hücreyi Yok Edebiliyor

Güçlü bağışıklık sisteminin insan vücudundaki kanserli hücreleri yok edebilme yeteneğine sahip olduğunu vurgulayan Dr. Ümit Aktaş, “Hibrit tohumlar, tarım zehirleri, hatalı beslenme alışkanlıkları, alkol, sigara, düzensiz yaşam, çevre kirliliği gibi faktörler kanserin en büyük tetikleyicileri. Doğru beslenerek pek çok kanser türünün önüne geçilebilir. Kanserden korunmak için işe sofranızdan başlayın. Bağışıklığımızı doğal kalkanı olan besinlerle kanserden korunun” diye uyardı. 

Sağlıklı bir sindirim sistemi ve bağırsak florasının da kanserden korunmada büyük bir rolü olduğunu belirten Dr. Ümit Aktaş, doğru beslenme ve stres kontrolü gibi etkenlerden oluşan anti- kanser stratejisinin vücudu hastalıklardan korurken, vücudun hastalık sırasındaki iyileşme sürecine güç kazandırdığını ifade etti. 

6 adımda anti- kanser stratejisi

• İşlenmiş yiyeceklerden, şekerden uzak durun.
• Doğal beslenmenin gücünü keşfedin.
• Stres kontrolüne önem verin.
• Güneşlenin.
• Omega-3 takviyesi alın.
• Bağırsak floranızı destekleyin.

• Dr. Ümit Aktaş’tan kanser düşmanı 5 besin

Zerdeçal: Antiviral ve antibakteriyel özelliğe sahip. Detoks etkisi yapıyor. Alzheimer’dan koruyucu etkisi bulunuyor. Karaciğeri güçlendiriyor. Bağışıklığı güçlendiriyor.

Limon: C vitamini, gripten kansere kadar her hastalığa karşı koruyucu etkiye sahip. Bol miktarda C vitamini içeriyor. Ama limondaki en önemli madde kabuğunda bulunuyor: D Limonen. Bu madde, adeta bir kanser ilacı gibi görev yaparak kanserli hücreleri öldürüyor.

Çörekotu: Çörekotunun içinde bulunan timokinon maddesi, kanserle savaşıyor. Bağışıklık sistemini güçlendiriyor. Doğal bir iltihap giderici. Doğal öldürücü hücreler ile makrofaj hücrelerinin sayısını ve aktivitesini artırıyor.

Yeşil Çay: Kuvvetli bir antioksidan olma özelliğine sahip. Sinir hücrelerini koruyor ve düzenliyor. Bağışıklığı destekleyerek güçlendiriyor. Metabolizmayı hızlandırarak yağ yakımını hızlandırıyor.

Brokoli: Tüm kanserlere karşı koruyucu etkisi bulunuyor. Değerli bir probiyotik kaynağı olma özelliğine sahip. Kilo vermeye yardımcı oluyor. Hücresel enerjiye destek sağlıyor.

• Dr. Ümit Aktaş'ın Kansere Karşı Sarımsak Kürü

20 diş sarımsak havanda (tercihen tunç veya mermer havanda) püre kıvamına gelene kadar iyice dövülür. Cam bir kavanoza alınır, üzerine 1 çay bardağı ev yapımı elma sirkesi ve 1 yemek kaşığı süzme hakiki karakovan balı eklenir. 

Kürü, her sabah kahvaltıdan 1 saat önce, 1 tatlı kaşığı tüketerek bir hafta uygulayın. Kürün etkinliği 7. günden sonra azalmaya başlar. Kanserden korunmak için senede 2 kez, sonbahar ve ilkbaharda her seferinde 15 gün boyunca uygulayın.