Evhamlılık Anksiyete Bozukluğunun İşareti Olabilir!

Ayşegül BAŞARAN
Yayın : 28.05.2019 - Güncelleme : 01.10.2024

Eğer, çevreniz tarafından sık sık evhamlı olarak tanımlanıyorsanız dikkat! Çünkü uzmanlar aşırı, kontrolsüz nitelikteki endişe halinin, anksiyete bozukluğunun temel belirtisi olabileceğini söylüyor.

Anksiyete, sonucu belirsiz olan bir şey hakkında endişe, sinirlilik veya kaygı hissidir. Anksiyete bozukluğu, günümüz dünyasında birçok insanın karşılaştığı yaygın bir ruh sağlığı sorunudur. Bu durum, bireylerin günlük yaşamını olumsuz etkileyebilir ve başa çıkma stratejileri gerektirebilir. Uzm. Dr. Sema Bayçın, anksiyete bozukluğunu yönetmek için bazı önemli ipuçları sunmaktadır. Uzman Psikolog Özlem Soysal ise anksiyete bozukluğu hakkında bilgi verdi.

Anksiyete Bozukluğunu Yönetmek İçin İpuçları 

1. Evhamlılık Anksiyete Bozukluğunun İşareti Olabilir!

• Anksiyete Bozuluğu Nasıl Anlaşılır?

Sıkıntılı ve gergin ruh hali, dikkat ve hafıza sorunları, ölüm korkusu, kendine veya bulunduğu ortama yabancılaşma hissi, çarpıntı, mide ağrısı anksiyetenin belirtilerindendir.

Kaygı, günlük yaşam içerisinde karşılaşılan sorunlarla ilgili hızlı karar alıp bunların çözülmesini sağlayan bir çeşit savunma mekanizması olarak değerlendiriliyor. Ancak çok fazla arttığında, kişiyi hiçbir şey yapamaz hale getiriyor ve bu da psikolojik hastalıklar arasında yer alan anksiyete bozukluğuna dönüşebiliyor. 

Toplumun %6'sını etkisi altına alan ve hayat kalitesini düşüren bu psikolojik hastalık, zamanında başlanan uygun tedaviler sayesinde kontrol altına alınabiliyor ve hastaların büyük çoğunluğu sağlığına kavuşabiliyor.

2. Anksiyete Yaşam Kalitesini Düşürüyor 

Anksiyete bozukluğu olan kişilerde sürekli, aşırı ve yaşanan duruma uygun olmayan bir endişe oluşur. Aşırı endişe, kişinin günlük yaşamını olumsuz etkiler ve hatta olağan yaşam etkinliklerini sürdürmesini engeller.

Bu kişiler yaşanan her olayda olabilecek en kötü sonucu ve her şeyin kendi denetimleri dışında gelişeceğini düşünür. Onlar için iyi bir olasılık ya da geriye dönüş mümkün olmaz. 

Evhamlılık Anksiyete Bozukluğunun İşareti Olabilir! 

Anksiyete bozukluğunda, aşırı endişe ve kaygı genellikle sağlık, aile, para ya da iş gibi konularıyla ilgilidir. Denetlenemez nitelikte olan bu endişe hali en az altı ay boyunca, hemen her gün ve gün boyunca sürer. Genellikle yaşla birlikte kaygı duyarlılığı arttığından en çok yaşlılarda ve bir de ergenlik döneminde görülür.

3. Anksiyetenin En Önemli Sebebi Stres 

• Stres hastalığın ortaya çıkışında önemli bir faktör 

Stres, anksiyete bozukluğunun gelişiminde önemli rol oynar. Dönem dönem iyileşme ve alevlenmelerle ortaya çıkar. Çocukluk ve ergenlik dönemleri arasında başlamışsa yavaş ve sinsi bir biçimde ilerler. Bu dönemde genetik yatkınlık, beyin nörokimyasındaki değişiklikler, kişisel özellikler ve stresli yaşam anksiyete bozukluğunun ortaya çıkmasında etkilidir. 

Evhamlılık Anksiyete Bozukluğunun İşareti Olabilir! 

Gerçek bir neden yokken ya da nedeni olsa bile durumla özdeşleşmeyen aşırı, kontrolsüz nitelikteki endişe hali anksiyete bozukluğunun temel belirtisidir. Çoğu zaman kişi endişelerinin aşırı olduğunun farkındadır, ancak bu endişeyi kontrol altına alamaz ve bir türlü sakinleşemez. Bu kişiler çevreleri tarafından aşırı evhamlı olarak tanımlanır.  

4. Anksiyete Bozukluğunun Belirtileri Neler?

Anksiyete, genellikle aşırı endişe, korku ve kaygı hissiyle kendini gösterir. Uzm. Dr. Sema Bayçın, "Anksiyete bozukluğu, çarpıntı, terleme, titreme, baş dönmesi ve mide rahatsızlıkları gibi fiziksel belirtilerle de kendini gösterebilir." dedi. Bu belirtiler, kişinin sosyal yaşamını ve iş performansını olumsuz etkileyebilir. 

Anksiyete bozukluğunu yönetmek için çeşitli stratejiler ve tedavi yöntemleri mevcuttur. Uzm. Dr. Sema Bayçın, "Her bireyin anksiyete ile başa çıkma yöntemi farklı olabilir, bu nedenle kişiye özel yaklaşımlar önemlidir." şeklinde bilgi verdi.

Özetle:

• Kan basıncının ve kalp atışının artması
• Kas gerilmesi
• Ürperme
• Gözbebeklerinin büyümesi
• Derinin solması ya da kızarması
• Terleme
• Sık tuvalete gitme
• Öğürme, geğirme, kusma
• Boğazda düğümlenme
• Açık havaya ihtiyaç duyma
• Sersemlik hissi
• Uyuşma ve karıncalanmalar
• Uyku bozukluğu
• Huzursuzluk
• Aşırı heyecan
• Endişe
• Düşünceleri toplamada güçlük
• Zihnin durması hissi
• Denetimini yitirme
• Ölüm korkusu

5. Anksiyete Bozukluğu Nasıl Tedavi Edilir? 

Anksiyete bozukluğunun tedavisinde ilk yapılması gereken bir psikiyatri uzmanına başvurmaktır. İlk başvuruda kapsamlı bir psikiyatrik ve psikolog değerlendirmenin yanı sıra, bu belirtilerin herhangi bir fiziksel hastalıktan kaynaklanıp kaynaklanmadığını anlamak için bazı değerlendirmelerde bulunulur. 

Değerlendirmeden sonra psikoterapi ya da ilaç tedavileri uygulanabilir. Bu yöntemlerden birinin ya da birlikte uygulanmasının etkinliği ispatlanmıştır.

• Psikoterapi

Psikoterapi, anksiyete bozukluğunun yönetiminde etkili bir yöntemdir. Terapi, bireyin olumsuz düşünce kalıplarını değiştirmesine ve kaygı ile başa çıkmasına yardımcı olabilir. Terapi yöntemi, kişinin düşüncelerini ve davranışlarını yeniden şekillendirmeyi amaçlar. 

• İlaç Tedavisi

Bazı durumlarda ilaç tedavisi, anksiyete semptomlarını hafifletmek için gerekli olabilir. Antidepresanlar ve anksiyolitikler, anksiyete belirtilerini azaltmada etkili olabilir. Ancak, ilaç tedavisinin bir uzman kontrolünde yapılması önemlidir. 

• Gevşeme Teknikleri

Gevşeme teknikleri, anksiyetenin yönetiminde önemli bir rol oynar. Meditasyon, derin nefes alma egzersizleri ve yoga gibi teknikler, zihni sakinleştirerek anksiyete düzeyini azaltabilir. Bu teknikler, düzenli olarak uygulandığında uzun vadede etkili olabilir. 

• Sağlıklı Yaşam Tarzı

Sağlıklı bir yaşam tarzı, anksiyete ile başa çıkmada büyük önem taşır. Düzenli egzersiz yapmak, dengeli beslenmek ve yeterli uyku almak, anksiyete belirtilerini azaltabilir. Ayrıca, alkol ve kafein tüketimini sınırlamak da kaygı düzeyini düşürebilir.

• Sosyal Destek

Sosyal destek, anksiyete ile başa çıkmada önemli bir faktördür. Aile ve arkadaşlarla iletişimde olmak, duygusal destek almak, kişinin kendini daha iyi hissetmesine yardımcı olabilir. Destek grupları da benzer deneyimler yaşayan bireyler için faydalı olabilir.

Anksiyete bozukluğu, doğru yaklaşımlar ve tedavi yöntemleriyle yönetilebilen bir ruh sağlığı sorunudur. Anksiyete belirtileri yaşayan bireylerin bir uzman hekime başvurmaları ve uygun tedavi yöntemlerini uygulamaları büyük önem taşır. Bu şekilde, anksiyetenin olumsuz etkileri azaltılabilir ve bireylerin yaşam kalitesi artırılabilir. 

Anksiyete bozukluğunu yönetmek için birçok etkili yöntem bulunmaktadır. Doğru tedavi ve destekle, bu zorluğun üstesinden gelmek mümkündür.

•  Anksiyete Bozukluğu Olanlar Tamamen İyileşebilir mi? 

Hangi tür tedavinin uygun olabileceği uzmanlar tarafından belirlenmeli, kişi kesinlikle kendi başına ilaç kullanmamalıdır. Aksi halde daha büyük psikolojik sorunlar ortaya çıkabilir. Anksiyete bozukluğu tedavisi görenlerin büyük çoğunluğu iyileşir.