Yutkunurken veya Konuşurken Boğazınız Neden Ağrır? "Boğazım Neden Sık Sık Ağrıyor?" Sorusunu Uzmanlar Yanıtladı

Melis DEMİRYAS
Yayın : 19.09.2013 - Güncelleme : 18.10.2022

Kimi zaman yutkunurken veya konuşurken boğazımızda bir ağrı hissederiz. Peki bu normal bir durum mu?  Bu oldukça yaygın rahatsızlığa neyin sebep olduğunu, ne zaman doktora görüneceğinizi ve boğaz ağrısından kurtulmak için neler yapabileceğinizi uzmanına sorduk.

Nefes almak her canlı için yaşamın ilk kuralıdır. Ancak sadece nefes alıp vermek doğru bir teknik değildir. Sağlıklı bir yaşam için nefes yolu ağız değil burundur.

Eğer burundan aldığınız nefes size yetmiyorsa, kulak burun boğaz sağlığınız ile ilgili bir sorunun varlığı akla gelmelidir. Kulak Burun Boğaz Uzmanı Op. Dr. Kemal Demir, boğaz ağrılarının sebepleri ve tedavisi hakkında bilgi verdi.

Konuştuktan Sonra Boğaz Neden Ağrır? 

1. Boğaz Ağrısının Nedenleri 

Boğaz ağrısının (farenjit) en yaygın nedeni soğuk algınlığı veya grip gibi viral bir enfeksiyondur. Virüsün neden olduğu boğaz ağrısı genellikle kendi kendine düzelir.

Bakterilerin neden olduğu daha az yaygın bir boğaz ağrısı türü olan strep boğaz (streptokok enfeksiyonu), komplikasyonları önlemek için antibiyotik tedavisi gerektirebilir. Boğaz ağrısının diğer daha az yaygın nedenleri daha karmaşık tedavi gerektirebilir.

Soğuk algınlığına ve gribe neden olan virüsler de çoğu boğaz ağrısına neden olur. Daha az sıklıkla, bakteriyel enfeksiyonlar boğaz ağrısına neden olur.

Neden Boğaz Ağrısı Yaşarız?

Boğazda ağrı hissi iç yüzeyini örten mukoza dokusundan kaynaklanır. Boğazımızın maruz kaldığı hastalık yapan ya da tahrişe sebep olan etkenler, mukozada şişliğe ve “enflamasyon” adı verilen özel bir duruma yol açar.

Bu durum, karşılaşılan olayın şiddetiyle orantılı olarak boğaz ağrısına sebep olur. Bu ağrı sadece yutkunurken ya da konuşurken olabileceği gibi süreklilik de gösterebilir.

Ağızdan Nefes Almak Hasta Ediyor

Sağlıklı bir yaşam için öncelikle nefesin burundan alınması gerektiği bilinmelidir. Ancak burunlarındaki hava akımı yapısal ya da işlevsel bozukluklardan ötürü yetersiz olan insanlar, farkında olmadan ağız solunumu yapmaktadırlar. Bu durum da, boğaz rahatsızlıklarına davetiye çıkarmaktadır. 

2. Boğaz Ağrsının Belirtileri

Boğaz ağrısı belirtileri nedene bağlı olarak değişebilir. 

İşaretler ve semptomları arasında şunlar yer alır: 

• Boğazda ağrı veya kaşınma hissi
• Yutma veya konuşma ile kötüleşen ağrı
• Yutma güçlüğü
• Boynunuzda veya çenenizde ağrılı, şişmiş bezler
• Şişmiş, kırmızı bademcikler
• Bademciklerinizde beyaz lekeler veya irin
• Boğuk veya boğuk bir ses

Boğaz Ağrısının Sebebi Enfeksiyon Olup Olmadığı Nasıl Anlaşılır?

3. Enfeksiyon Nedeniyle Oluşan Boğaz Ağrısının Belirtileri 

Boğaz ağrısına neden olan enfeksiyonlar, aşağıdakiler de dahil olmak üzere başka belirti ve semptomlara neden olabilir:

• Ateş
• Öksürük
• Burun akması
• Hapşırma
• Vücut ağrıları
• Baş ağrısı
• Mide bulantısı ya da kusma

Enfeksiyonun Şiddeti, Boğaz Ağrısını Belirler 

“Boğaz” adı verilen bölge, burun boşluğumuzun devamı olan geniz bölgemizle gırtlak arasında yer alıp, bu iki boşluğu birleştiren dik yerleşimli bir köprüdür. Ayrıca ağız boşluğumuzun devamı da boğaza açıldığı için üçlü bir kavşak gibidir. Kaslarla çevrili bir yapıya sahiptir. Bu kaslar yutkunurken kasılarak boğazdaki içeriğin aşağı doğru itilmesini ve yutulmasını sağlar. İç yüzeyi ise mukoza dediğimiz özellikli bir örtü dokusuyla kaplıdır.

"Boğaz Ağrısından Nasıl Hemen Kurtulurum?"

4. Boğaz Ağrısı Nasıl Tedavi Edilir?

Tuzlu Su ile Gargara Yalnızca Anlık Bir Çözümdür

Boğaz ağrılarında esas tedavi şekli, sebep olan durumun ortadan kaldırılmasıdır. Ancak bu süreci atlatırken de kişi ağrıya katlanmak zorunda kalmaması için doktor kontrolünde ağrı kesici ilaçlar kullanabilir.

Tuzlu su ile gargara yapmak o anlık olarak boğaz ağrılarına İyi gelebilir; ancak boğaz ağrınızın tuzlu su gargarasıyla kesilmesi ya da azalması iyileştiğiniz anlamına gelmez.

Boğaz spreyleri doktor kontrolü dışında kullanılmamalıdır. Boğaz spreylerinin bağımlılık yaratması söz konusu değildir.

Yaşam kalitenizi düşüren boğaz ağrısına karşı doğal reçeteler.

5. Sigara, Boğazın Bir Numaralı Düşmanıdır

Sigaranın insan sağlığına etkileri sıralamakla bitmez. Sigara, içeriğindeki bini aşkın zararlı ve tahriş edici yabancı maddeleri ile boğaza her nefes alış ve verişte doğrudan saldırır.

Bunun yanı sıra; kanser için zemin hazırlar, boğaz yüzeyinde tahriş ve temizleyici özellikteki mikroskobik yapılarda bozulmaya yol açar, koruyucu salgıları kurutur uzun vadede üretimini azaltır, enfeksiyonu kolaylaştırır, sıcak etkisiyle damar yapısını bozar, yüzey mukozasını travmatize eder kalınlaşmasına yol açar ve özelliğini kaybettirir.

Neden Yutkunurken Boğaz Ağrısı Yaşarız?

6. Yutkunurken veya Konuşurken Yaşanan Boğaz Ağrısının Nedenleri

• Virüs, bakteri ve diğer mikropların neden olduğu yeni ve eski (kalıcılaşmış) enfeksiyonlar
• Tütün ürünleri
• Tahriş edici gazlar, dumanlar
• Aşırı sıcak- soğuk, sert yapılı ya da asitli yiyecek- içecek
• Sürekli ve dinlenmeden konuşmak
• Yabancı cisimle zedelenmeler (ceviz kabuğu v.s...)
• Su ve sıvı tüketme alışkanlığında eksiklik
• Burun tıkanıklığı nedeniyle ağızdan nefes alıp, verme
• Mide asidinin boğaza ulaşıp tahriş etmesi

7. Boğaz Ağrısı Nasıl Önlenebilir?

Boğaz ağrısını önlemenin en iyi yolu, boğaz ağrısına neden olan mikroplardan kaçınmak ve hijyene çok dikkat etmektir. 

Bu ipuçlarını izleyin ve çocuğunuza da aynısını yapmayı öğretin:

• Özellikle tuvaleti kullandıktan sonra, yemekten önce ve sonra, hapşırdıktan veya öksürdükten sonra ellerinizi iyice ve sık sık en az 20 saniye yıkayın.
• Yüzünüze dokunmaktan kaçının. Gözlerinize, burnunuza veya ağzınıza dokunmaktan kaçının.
• Yiyecekleri, bardakları veya mutfak eşyalarını paylaşmaktan kaçının.
• Bir mendile öksürün veya hapşırın; kullandığınız mendili hemen atın ve ardından ellerinizi yıkayın. Gerektiğinde dirseğinizin içine hapşırın.
• Sabun ve su bulunmadığında el yıkamaya alternatif olarak alkol bazlı el dezenfektanları kullanabilirsiniz.
• Halka açık telefonlara dokunmaktan veya çeşmelerden ağzınızla su içmekten kaçının.
• Telefonları, kapı kollarını, ışık anahtarlarını, uzaktan kumandaları ve bilgisayar klavyelerini düzenli olarak temizleyin ve dezenfekte
• edin.
• Seyahat ederken otel odanızdaki telefonları, ışık düğmelerini ve uzaktan kumandaları temizleyin.
• Hasta veya semptomları olan kişilerle yakın temastan kaçının.

8. Ne Zaman Doktora Görünmeli?

Çocuğunuzda aşağıdakiler gibi ciddi belirti ve semptomlar varsa hemen bakım alın:

• Nefes almada zorluk
• yutma güçlüğü
• Yutma yetersizliğini gösterebilecek olağandışı salya akıntısı

Bir yetişkinseniz, boğaz ağrınız ve aşağıdaki ilişkili sorunlardan herhangi biri varsa doktorunuza görünün:

• Şiddetli veya bir haftadan uzun süren boğaz ağrısı
• yutma güçlüğü
• Nefes almada zorluk
• Ağzınızı açmada zorluk
• Eklem ağrısı
• Kulak ağrısı
• Döküntü
• 38.3 C'den daha yüksek ateş
• Tükürüğünüzde veya balgamınızda kan
• Sık tekrarlayan boğaz ağrısı
• Boynunda bir yumru
• İki haftadan uzun süren ses kısıklığı
• Boynunuzda veya yüzünüzde şişme

Sık Sık Boğaz Ağrısı Yaşıyorsanız İhmal Etmeyin

Boğaz ağrısı en sık üst solunum yolları enfeksiyonlarıyla karşımıza çıkar. Bunun sıkça yaşanması halinde ise bu sıklığa sebep, yapısal ya da işlevsel bir bozukluk olabilir. Bu araştırılması gereken bir durumdur. Ağrılar süresine, nedenine ve şiddetine göre değişkenlik gösterebilir.

Hatta boğaz ağrısına sebep olan hastalığınızın hangi aşamasında olduğunuza göre de değişmektedir. Bunun için birkaç saati geçen boğaz ağrıları önemsenmelidir.