Kış Aylarında Anne Adayları Hastalıktan Nasıl Korunabilir?

Melis DEMİRYAS
Yayın : 16.11.2011 - Güncelleme : 11.11.2024

Havalar soğudu, kapalı alanlarda geçirilen süreler arttı, hastalıklar da hızla yükselmeye başladı. Bu dönemden en çok etkilenenlerden hamileler ise daha fazla dikkat etmeli.

Hem beslenmenize, hem de yaşantınıza daha fazla dikkat ederek bebeğinize mümkün olan en iyi şekilde bakmaya çalışırken, aynı zamanda kış aylarının getirdiği olumsuzluklardan kendinizi ve bebeğinizi korumak için bazı önlemler almalısınız.

Uzmanlar, özellikle kış aylarında hastalıklardan korunmak için, hamilelerin günde bir bardak portakal suyu tüketmelerini ve 10 damla D vitamini kullanmalarını öneriyor. 

Anne adaylarının bu dönemde almaları gereken önlemler hakkında Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Tolga Ergin bilgi verdi. 

 Kış aylarında hamileler nelere dikkat etmeli? Ne yiyip, ne içmeli yanıtı haberimizde. 

Hamileler Kışın Hastalıklardan Nasıl Korunabilir? 

1. Hamilelik Döneminde Hangi Sebzeleri Tüketmeli?

• Ispanak, Pırasa Beslenme Listenizde Olsun

Annenin sağlıklı beslenmesi, bol vitamin ve mineral içeren kış sebze ve meyvelerini yeterli miktarda tüketmesi annenin bağışıklık sistemini güçlü tutmada ve bebeğin sağlıklı gelişiminde önemli rol oynuyor.

Kış aylarında metabolizmanızı güçlendirmek, hastalıklara karşı direncinizi arttırmak ve daha da önemlisi bebeğinizin sağlıklı gelişimini devam ettirmek için dengeli beslenmeniz şart. 

Gün içinde her besin grubundan yeterli miktarda almanız ve ihtiyacınız olan protein, karbonhidrat, yağ, vitamin ve mineralleri besinlerden sağlamanız gerekir.

Beslenme yetersizliği, aşırı kalori alımı ya da dengesiz beslenme; düşük riski, gestasyonel diyabet (gebelik diyabeti), gebeliğin hipertansif hastalıkları, düşük doğum ağırlığı ve erken doğum gibi riskleri sebep olabiliyor. 

Bebeğin nörolojik gelişimi için omega desteği oldukça önemlidir. Bu nedenle haftada 2 gün balık tüketilmesi tüm gebelere tavsiye edilmektedir. Dip balıklarını önermiyoruz. İstavrit, palamut, hamsi gibi yüzey balıkları ve somon tercih edilebilir. C vitamini bağışıklık sistemini güçlü tutmada önemli olduğundan özellikle turunçgiller ihmal edilmemeli.

Yeşil yapraklı sebzeler içerdikleri lif, demir, folik asit, vitaminler açısından oldukça zengindir. Aynı zamanda bağışıklık sistemi ve bağırsak düzenine yardımcı olur. Tüm sebze ve meyvelerin mutlaka çok iyi yıkanmış olmasına ayrıca dikkat etmek gerekir.

Kışın bolca yetişen pırasa, ıspanak, kereviz, lahana, karnabahar gibi demir zengini yeşil yapraklı, lifli sebzeler mönünüzün liste başında yer almayı hak eden besinlerdir.

Kış Aylarında Hamileler Hangi Meyveleri Tüketmeli?

 2. Hangi Saatte, Hangi Meyveyi Yemeli?

• Sabah portakal mandalina, akşam muz

Kışın sağlığımız için başrol oyunculuğu yapan C vitamini; limon, portakal gibi turunçgillerde ve kuşburnu, kırmızı ve yeşil sivri biber, kivi, maydanoz ve rokada da fazla fazla bulunuyor. 

Hamilelerin kış aylarında günde bir bardak portakal suyu tüketmelerini ve 10 damla D vitamini kullanmalarını; bağışıklığı güçlendirmek ve hastalıklardan korunmak için özellikle öneriyoruz. 

Kış aylarında yine daha bol ve çeşitli meyve ve sebzelerin tüketilebilme şansı vardır ve unutulmamalıdır ki; C vitamini ile alınan demir bağırsaklardan daha fazla emilecektir ve meyve ve sebzelerin posalı oluşu bağırsak hareketlerini arttıracaktır. Bu arada meyve tüketimini akşam yatmadan önce muz (muzlu süt vb.) sabah ise; asidik olan portakal, mandalina, greyfurt ile yapmak daha doğru olacaktır.

3. Kemik ve Diş Gelişimi İçin Balık Tüketin 

Yazın “D vitamini” kaynağımız olan güneş, kış mevsiminde yoksunluğunu hissettirdiğinden yerini balığa bırakıyor ve balığın da en bol ve çeşitli olduğu dönem kış aylarıdır. 

Faydaları saymakla bitmeyen balık haftada bir porsiyon tüketildiğinde, kemik ve diş gelişimi için önemli bir yere sahip olan D vitamini ihtiyacını da karşılayabiliyor. Somon hamilelikte tüketilmesi önerilen balık türleri arasındadır.

Uzmanlar ayrıca artan üst solunum yolu salgınları hakkında hamilelere tavsiyelerde ve uyarılarda bulundu. 

Kışın Sağlıklı Hamilelik İçin Bu Önerilere Dikkat!

 4. Karbonhidratı Azaltın

Gerektiğinden fazla kilo alınmasının doğum sonrasında sorun olarak karşımıza çıkacağı bu dönemde karbonhidratları azaltmalı; protein, vitamin ve kalsiyum ağırlıklı bir beslenme programı tercih etmelisiniz.

Et, balık, tavuk, yumurta gibi besinlerle protein; süt, ayran, yoğurt gibi süt ve süt ürünleriyle kalsiyum; bol bol sebze ve meyve tüketerek de günlük dengeli beslenme programı dahilinde almanız gereken vitamin ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz.

Kış Aylarında Hamileler Nelerden Uzak Durmalı? 

 5. Kapalı Mekanlara Dikkat

Bulaşıcı hastalıkların ve alerjilerin çoğalmasına neden olan ortamlarla beraber, değişen hava şartları da birçok hastalığa sebep oluyor. Pencereleri ve kapıları açarak evdeki havalandırmayı sağlayabilir, mutfak ve banyodaki havalandırma fanlarından yararlanabilir ve hava temizleyici cihazlardan edinebilirsiniz.

Soğuk algınlığı ya da gribe yakalanmamak için, salgın dönemlerinde kapalı ve kalabalık mekanlarda uzun süre kalmamalı ve ellerinizi sık sık yıkamalısınız.

Gribal enfeksiyonların yaygın olduğu bu mevsimde tokalaşmak, öpüşmek risk arttırıcı olduğundan daha dikkatli olunmalı ve bu tip yakın temaslardan kaçınılmalıdır.

• Her Gün Açık Havada Yürüyüş Yapın 

Kış aylarında güneş yüzünü çok göstermese de anne adayının her gün dışarı çıkması büyük önem taşıyor. Her gün düzenli olarak 15-30 dakika güneşe çıkmak kış mevsimi de olsa faydalıdır. Güneş ışınları anne ve bebekte kemik gelişimi ve bağışıklık sisteminde önemli rol oynar.

Kış aylarında güneşlenme imkanının azalmasından dolayı gerekli durumlarda D vitamini ve kalsiyum desteği almak gerekebilir. Gebelikte süt, süt ürünleri, yoğurt, balık ve yumurta gibi kalsiyum, fosfor ve D vitamininden zengin yiyeceklerin tüketilmesi önerilir.

• Açık havada her gün 30 dakika yürüyüş yapın

Açık havada her gün 30 dakika yürüyüş yapmak çok önemli. Gebeliğin 12. haftasından itibaren gebelik pilatesi ve yoga yapmak gebelik ve doğum sürecinde olumlu destek sağlıyor.

Gebeler için en faydalı sporlardan biri de yüzmedir.  Suyun kaslar üzerine olumlu ve rahatlatıcı etkisi nedeni ile özellikle sırt ve bel ağrısı olan gebelere yüzme önerilir. Hijyenine güvenilen ve uygun sıcaklıkta olan havuza girilmesinde sakınca yoktur. Ancak vajinal kanama, akıntı, karında kramplar olması durumunda havuza girilmesini tavsiye etmiyoruz.

6. Pasif Sigara İçiciliğine Dikkat!

• Unutmayın, pasif sigara içiciliği hamilelikte riskleri attırır

Kapalı mekanlarda daha fazla kalındığından dolayı maruz kaldığınız pasif sigara içicilik; bebeğinizde rahim içi gelişme geriliği, düşük doğum ağırlığı vb. riskleri de arttırabilmektedir. Evinizin hiç bir yerinde sigara içilmesine izin vermeyin ve sigara kullanılan, havalandırmasız mekanlardan uzak kalın.  

7. Çatlaklar cilt enfeksiyonlarını artırır; cildinizi koruyun

Hamileliğiniz süresince cildiniz daha hassas olacak ve daha çok bakıma ihtiyaç duyacaktır. Özellikle soğuk havalarda cildiniz kuruyup çatlayabilir. Bu çatlaklar da enfeksiyon riskini arttırabilmektedir. Bu nedenle el ve yüz yıkamada soğuk su yerine ılık su kullanmalısınız. Basit nemlendirici kremleri kullanarak cildinizi nemlendirmelisiniz. Elbette ki unutulmayacak en önemli şey bol bol su içmek olacaktır.

8. Kıyafet ve ayakkabı seçimi sağlığınızı yansıtsın

Kışın hamile giyiminde tek parça kalın kıyafetler yerine kat kat, rahatsızlık vermeyecek yumuşak kıyafetler giyilmesi önerilir. Soğuk havalarda ısınmak için giyilen sıkı, naylon, sentetik giysiler çok sağlıklı değildir.

Hava geçirme özelliği olmadığından terleme ve buna bağlı mantar enfeksiyonlarına neden olmalarından dolayı bu tür giysiler, iç çamaşırları, pantolonlar tercih edilmemelidir. Kış aylarında yünlü, pamuklu, havalanabilir, yumuşak giysiler tercih edilmelidir. 

Ayrıca ayakkabı seçimi de çok önemlidir. Ayağınızı terletmeyecek; ama sıcak tutacak bir ayakkabının diğer önemli bir özelliği de tabanının kar ve buz gibi kaygan zeminlerde kaymayacak şekilde kauçuk ya da benzeri materyalden yapılmış olmasıdır. 

9. Yürüyüş ve yüzme sizin için en ideal spor

Hamilelik için en uygun egzersiz yürüyüş olsa da kışın ağır ve zorlu koşulları anne adaylarını eve hapsedebiliyor. Evde ya da spor salonunda zorlanmadan yürüyüş bandında yürüyüşler, yoga, pilates ya da basit bir takım egzersiz hareketleri yapabilirsiniz. 

Havalar uygun olmadığından yüzmek için kapalı yüzme havuzlarını kullanabilirsiniz. Gebelikte en iyi bir diğer egzersiz yüzmedir. Sağlık kurallara uygun (devir daimi olan, devamlı kontrol edilen v.b) bir havuzda haftada 2-4 kez 30 dakika yüzmek sizi çok rahatlatacaktır. 

Bu egzersizler sayesinde hamileliğin getirisi olan ağrılarda ve kramplarda azalma görüleceği gibi doğum sancılarının daha hafif seyretmesine, doğumun daha az acı çekilerek gerçekleştirilmesine yardımcı olabilecektir. Ayrıca doğumdan sonra vücudun forma girmesini de kolaylaştıracaktır. 

Doktorunuz hamileliğinizin riskli olduğunu söylemediği sürece haftanın dört günü egzersiz yapmak size çok fazla katkıda bulunacaktır. Kış aylarında güneşten daha az yaralanmakla birlikte her gün yaklaşık 30-60 dakika açık havada yürümek oturmak, gereken D vitamini için yeterli olacaktır. 

10. Evinizi Nemlendirin 

Evlerde kaloriferlerinin kuruttuğu havayı kaynayan bir çaydanlık, ıslak bezler ya da odayı nemlendirecek özel cihazlar gibi tedbirlerle nemlendirmek faydalı olacaktır.

Hamileler Hastalıklardan Nasıl Korunabilir?

11. Anne adayları üst solunum yolu enfeksiyonlarından nasıl korunabilir? 

Hamileler üst solunum yolu enfeksiyonlarından özellikle toplu taşıma kullanırken ve kalabalık alanlarda bulunurken maskelerini mutlaka takarak korunabilirler.

Günde en az bir bardak portakal suyu ya da limonlu çay içebilirler. C vitamini önemli çünkü bağışıklık sistemini kuvvetlendiriyor. Bunun dışında D vitamini değerlerine mutlaka bakılması lazım.

D vitamini eksiklikleri özellikle bağışıklık sistemini düşürür. Günde en az 10 damla D vitamini alınması gerekiyor. Güneş gördükleri zaman mutlaka güneşe çıkmaları gerekir ancak kış mevsimindeyiz, hava değişimi yaşanıyor. Güneş gördükleri zaman ince kıyafetlerle çıkmasınlar çünkü hava gerçekten soğuk. Kalın kıyafetler giysinler. Ayrıca bol sıvı tüketsinler. Özellikle vücutları susuz kaldığı zaman bağışıklık sistemi ne yazık ki düşüyor. 

Hamilelikte Hastalanan Anne Adayları Ne Yapmalı? 

12. Enfeksiyona yakalanan hamileler neler yapmalılar?

Hamileler solunum yolu enfeksiyonuna yakalandıkları zaman en önemli ve tehlikeli olan şey ateşinin çıkmasıdır. Bir gebe kadının ateşinin çıkması demek bebeğinin olumsuz etkilenmesi demektir. Erken doğum ve düşük şansızlığını arttırır. O yüzden ateş varsa mutlaka gebelikte kullanılabilecek olan ateş düşürücü işe düşürülmesi gerekir.

İkincisi önemli konu da eğer antibiyotik gerekiyorsa ki buna mutlaka doktorun karar vermesi gerekir, ilaçlar düzenli kullanılmalı. Hamilelerin kendi kafalarına göre antibiyotik kullanmaları son derece sakıncalı olabilir. Bitki çayı kesinlikle önerilmez; kullanılabilecek sadece 2 tane bitki çayı var; ıhlamur ve zencefil.  

Bunun dışındaki bitkilerin kesinlikle kullanılmaması gerekir çünkü diğer kullanılan bitkiler bazen düşüklere ve erken doğumlara neden olabilir. 

13. Hamilelikte Nelere Dikkat Etmeli ve Nelerden Kaçınmalı?

Doktorlarına mutlaka başvursunlar ve doktorlarının söyledikleri dışında herhangi bir antibiyotik, ateş düşürücü ya da bitki çayı kullanmasınlar. Tabii ki doktorların tavsiye ettikleri antibiyotikleri, boğaz pastillerini, vitamin takviyelerini kullanabilirler. Kendi kafalarına göre herhangi bir tedavi yapmasınlar. Buna bitki çayı da dahil.