Çocuklarda Kabızlıkta Bu 3 Belirtiye Dikkat!

Op. Dr. Agil Abilov
Yayın : 12.12.2013 - Güncelleme : 21.01.2025

Kabızlık, bebek ve çocuklarda en sık yaşanan sorunların başında geliyor. Bol sebze ve meyve tüketmek kabızlığa karşı alınacak en önemli önlem olsa da her zaman kabızlığı engellemek mümkün olmayabiliyor. Kabızlık başladığı zaman “Çocuktur nasılsa geçer” demeden konunun uzmanı bir doktora başvurmak yaşanabilecek farklı sorunların önüne geçebiliyor.

Kabızlık çocularda sık görülen ve anne babaların ciddi sıkıntılar yaşamasına neden olan bir rahatsızlıktır. Uzmanlar tedavi edilmeyen kabızlık sorununun kalın bağırsak hastalıklarına zemin hazırladığını söylüyor.

Peki ama anne baba olarak nelere dikkat etmeli? Hangi belirtiler alarm işaretidir? Soruları, Çocuk Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Agil Abilov yanıtladı.

Çocuklarda Görülen Kabızlığı Önemseyin 

1. Çocuklarda Fonksiyonel Kabızlıkta Nelere Dikkat Edilmeli? 

• Fonksiyonel Kabızlıkta Altta Yatan Herhangi Bir Neden Yoktur 

Kabızlık, çocuklarda dışkılama sıklığı ne olursa olsun, dışkının katı olması şeklinde tanımlanmaktadır. Bu hastalarda sebep hormonal ve metabolik bozukluklar, bağırsaklarların sinirsel bozuklukları, başka nedenlerden dolayı kullanılan ilaçlar olabilse de, en sık sebep fonksiyonel kabızlıktır. Fonksiyonel kabızlıkta altta yatan başka bir neden bulunmamaktadır. 

Bu belirtilere dikkat!

• Çocuğun haftada üçten daha az sayıda tuvalete çıkması,
• Çocuğun her dört tuvalete gidişinden birinde ağrı çekmesi veya aşırı biçimde ıkınması,
• Çocuğun iç çamaşırının kirlenmesi. 

Tanı bu belirtilerden bir veya birkaçının olması ile konulmaktadır. Ancak durumu fonksiyonel kabızlık olarak adlandırabilmek için diğer sebeplerin elenmesi gerekir.

Çocuklarda Kabızlık Sorunu İçin Ne Yapmalı? 

2. Kabızlık Nasıl Tedavi Edilebilir?

Altta yatan sebep bulunursa o doğrultuda tedavi gerçekleştirilmelidir. Başka bir neden bulunmayan fonksiyonel kabızlıkla başa çıkabilmek için çocuğun normal bir şekilde tuvalete çıkabilmesini sağlamak, ağrıyı önlemek ve bir bağırsak düzeni oluşturmak önemlidir. Bu amaçla şurup, ağrı kesici krem ve fitil olmak üzere 3 ilaçtan yararlanılır. 

• Tedavi Aksatıldığında Kabızlık Alışkanlık Haline Gelir 

İlk 5-10 günde kullanılan fitil veya lavmanın amacı, başlangıçta çocuğu konforlu bir şekilde unuttuğu tuvalete gitme hissine yeniden alıştırmaktır. Fitil veya lavman duruma göre 5-10 gün kullanılır ve sonra kesilir.

• Kabızlık İlaçları Alışkanlık Yapar mı?

Alışkanlık yapmaz, aksine tedavi aksatıldığı zaman kabızlık alışkanlık haline gelmiş olur. Kabızlık tedavisinde kullanılan şurup da önerilen dozlarda kullanıldığı takdirde yan etki yapmaz.

Çocuğun Kabız Olmaması İçin Ne Yapmalı?

3. Kabız Olan Çocuğunuzun Beslenmesinde Nelere Dikkat Etmelisiniz?

• Çocuğunuza meyve ve sebze yedirmeyi ihmal etmeyin

Kuruyemiş, asitli içecekler, günde bir bardaktan fazla süt, beyaz undan yapılan ekmek, makarna ve pirinç, çikolata, muz, şeftali ve nar tedavi sürecinde çocuğunuz için yasaklı gıdalardır.

Sağlıklı beslenme ile kabızlıktan korunabilmektedir. Bol sebze ve meyve tüketimi kabızlığın önlenmesinde anahtar rol oynamaktadır. Ancak sağlıklı beslenme kabızlıktan koruyucu olsa da bebek ve çocuklarda bir kere kabızlık oluştuğunda sadece beslenme ile kabızlığı tedavi etmek her zaman mümkün olmayabilmektedir. 

Özellikle tüketilmesi gereken besinler ise; kepek ekmeği, yulaf unu ile yapılan çorba veya muhallebi, sebze yemekleri, kayısı, incir, probiyotik yoğurtlar şeklinde sıralanabilir.

Tedavi edilmeyen kabızlık, bebek ve çocuklarda makat çatlaklarına ağrı ve kanamalara yol açabilir. Bu nedenle süreç uzamadan bir doktora başvurmak gerekmektedir.

4. Ne Zaman Cerrahi Müdahale Gerekebilir?

Tuvaletini kaçıran bir çocuk arkadaşlarından uzaklaşabilmekte  ve özgüven sorunları yaşayabilmektedir. Bunların dışında kabızlık iştahsızlık, büyüme-gelişme geriliği, kansızlık, aralıklı olarak tekrarlayan karın ağrısı ve bacak ağrılarına neden olmaktadır. Ayrıca ileri yaşlarda anal fissür (yırtık) ve aşırı genişlemiş kalın bağırsağın çıkardığı sorunlar nedeniyle cerrahi gerektirebilir.