Boğaz Ağrısına Neden Olan Mikroplardan Korunmak Mümkün mü?

Dr. Erdal Köroğlu
Yayın : 09.04.2018 - Güncelleme : 02.02.2025

"Çocuklar neden sık sık boğaz ağrısı yaşar?", "Üst solunum yolu enfeksiyonlarında vitamin şurupları faydalı mı?", "Beta mikrobundan korunmak mümkün mü?", "Boğaz enfeksiyonlarında korunmak için neler yapılabilir?" Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Erdal Köroğlu, "Sağlıklı Çocuk Yetiştirme Kılavuzu" adlı kitabında bakın bu soruları nasıl yanıtlıyor. 

Çocukları Boğaz Ağrısına Neden Olan Mikroplardan Korumak

1. Neden Çocuklar Sık Sık Boğaz Ağrısı Yaşar? 

"Boğaz ağrısı ile giden solunum yolu enfeksiyonları çocuklarda, erişkinlere göre çok daha sık ve şiddetli olurlar. Bunun temel nedeni, çocuklardaki bağışıklık sisteminin deneyimsizliği ve yeterince olgunlaşmamasıdır.

Vücudumuza dışarıdan giren mikropları, enfeksiyon yapsın yapmasın, kanımızda bulanan bazı bağışıklık hücreleri tanır ve belleğine yerleştirir. Bu mikroplar, tekrar vücuda girdiklerinde bu koruyucu hücrelerin yapmış olduğu ve “antikor” diye isimlendirilen maddeler tarafından etkisiz hale getirilirler. Erişkin bir insan bu nedenle mikropları alsa bile daha az hasta olur.  

Boğaz enfeksiyonu çok bulaşıcıdır. Herkes bu hastalığa yakalanabilir, ancak vakaların çoğu okul çağındaki çocuklarda, 5 ila 15 yaş arası gençlerde görülür.

Çocuğumun Boğaz Ağrısını Nasıl Önleyebilirim? 

2. Çocuklar Yılda 3-8 Kez Boğaz Enfeksiyonuna Yakalanabilir 

Anneler bu koruyucu maddeleri doğum öncesi kanları, doğum sonrası sütleri ile bebeklerine geçirir ve bebekler ilk yıl içinde çok fazla hastalanmazlar. Bu koruyucu maddeler dokuzuncu aydan itibaren bebeğin kanında azalır ve bebek ancak hastalanınca kendi koruyucu maddelerini yapmaya başlar. Bu yüzden 1 yaşından itibaren çocuklar yılda 3-8 kez boğaz enfkesiyonuna yakalanabilir. 

Virüslere bağlı boğaz enfeksiyonları toplum içinde büyük bir hızla yayılır, özellikle kışın kapalı ortamlarda insandan insana kolaylıkla geçer. 

3. Boğaz Enfeksiyonlarından Korunmak İçin Neler Yapılabilir? 

Virüslere bağlı boğaz enfeksiyonlarından korunmak için; hasta insanlarla yakın teması kesin, madeni ve kağıt paralar, kapı tokmağı, telefon cihazı gibi çok kullanılan cisimlerde virüsün uzun süre canlı kalabileceği akıldan çıkarmayın. Çok sık el yıkama alışkanlığını kazanmak alınabilecek en basit ve emin yoldur. 

4. Vitamin Şurupları Bu Süreçte Faydalı mı?  

Üst solunum yolu enfeksiyonlarına karşı önlem olarak çocuklarınızı sebze ve meyveden zengin bir diyetle besleyin, yeterli uyku almalarını sağlayın. Salgınlar sırasında vitamin şurupları veya boğazı koruyucu çiğneme tabletleri verilmesinin tıbbi bir yararı olmadığı saptanmıştır; ancak hepsi tüm dünyada yaygın olarak kullanılmaktadır.

5. Beta Mikrobundan Korunmak Mümkün mü?  

Beta mikrobuna bağlı bademcik enfkesiyolarından tam korunma ne yazık ki yoktur. En güvenli yol, çocuğunuzu kesin tanı konmuş diğer çocuklardan uzak tutmaktır; ancak çocukların % 5-15’i kendilerinde hiçbir hastalık belirtisi olmaksızın beta mikrobunun taşıyıcısıdır.

Çocuklarımız büyük bir akvaryum içinde büyütememeyeceğimiz için salgınlar dışında toplum içine çıkarmaktan sakınmayın. Beta mikrobunun yapmış olduğu enfeksiyon uygun tedavi ile 24 saat içinde bulaşıcılığını kaybeder."

Aileler Boğazı Ağrıyan Çocuğu İçin Neler Yapabilir? 

• Çocuğunuza Bu Süreçte Nasıl Bakmalısınız?

Anne babalar çocuklarının kendilerini daha iyi hissetmelerine  yardımcı olmak için bunları yapabilirler:

Onlara elma püresi, patates püresi, sıcak tahıl veya yumurta gibi yumuşak, yutması kolay yiyecekler verebilirsiniz. Hasta çocuğunuz iştahsız olabilir onu yemek yemeye zorlamayın.  Çocuğunuz boğazı ağrıdığında yutkunursen acı çekiyorsa çok fazla yemek yemek istemeyebilir. 

Çocuğunuza bol miktarda sıvı verin; sık sık az miktarda ılık su verebilirsiniz. 

• Çocuklarda boğaz ağrısını hafifletmek için Ne Yapabilirsiniz?

1  yaş üstü çocuklara su, ballı bitki çayı veya seyreltilmiş elma suyu gibi ılık sıvılar verin. 1 yaş altı çocuklara bal vermeyin. Bazı çocuklar için soğuk sıvılar veya dondurmalar rahatlatıcı olabilir.

Yutmadan gargara yapabilen 6 yaş üstü çocuklar için, ılık suya  çok az kaya tuzu koyup karıştırın. Birkaç gün boyunca günde 2 ila 3 kez karışımı çalkalayıp gargara yapmasını sağlayın. Çocuğunuzun tuzlu suyu yutmasına izin vermeyin; tükürmelerini sağlayın.

Ateş ve ağrı için doktorunuz reçetesiz satılan bir ilaç önerebilir. Ne kadar ve ne zaman verileceği konusunda doktoronuzun talimatlarını izleyin. 18 yaşından küçük çocuklara aspirin vermeyin, çünkü bu tür bir kullanım yaşamı tehdit edici olabilen Reye sendromu ile bağlantılıdır.

Çocuğunuzda boğaz enfeksiyonu varsa, ailenizdeki diğer kişileri korumak için bunlara dikkat edin: 

• Çocuğunuzun yemek kaplarını, tabaklarını ve bardaklarını ayrı tutun ve her kullanımdan sonra sıcak sabunlu suyla yıkayın.
• Çocuğunuzun yiyecek, içecek, peçete, mendil veya havlu gibi eşyaları diğer aile bireyleriyle paylaşmamasına dikkat edin.
• Çocuğunuza tüm hapşırıklarını veya öksürüklerinde ağzını kapatmasını öğretin. Mendil yoksa, çocuklar ellerine değil dirseklerine hapşırmalı veya öksürmelidir.
• Herkese ellerini sık sık ve iyice yıkamalarını hatırlatın.
• Çocuğunuza antibiyotik tedavisi başladıktan ve artık bulaşıcı olmadıklarında yeni bir diş fırçası verin.