Yenidoğan Bebeğinizin Evde Bakımı Nasıl Olmalı?
Bebek doğduktan sonra ona nasıl bakacağınız hakkında pek çok sorularınız olacaktır. İşte siz annelerin aklına en sık gelen sorulara dair uzman yanıtları:
Emzirme düzeni nasıl olmalı?
İlk haftalarda emzirme düzensizdir ve bebek her istediğinde emzirilmelidir. 2-3 günden sonra süt basması-sütün gelmesi yaşanır. Vücudunuzda fazla miktarda süt üretimi olur. Bebek tek memeyi emerek uyuyabilir. Her iki göğsü de eşit sürede emzirmek idealdir. Ancak bu her zaman gerçekleşmez. Bebek bir seferde tek göğsü emerse, bir sonraki sefer diğer taraftan emzirmek gerekir. İlk 10 dakikadan sonra gelen süt daha yağlıdır; bebekte doygunluk hissi uyandırır. Bir göğsü emmesi bu nedenle yeterli olabilir. Günde yaklaşık 10-12 kere emmesi, ilk 4-6 ay gece beslenmesi normaldir. Emzirilen bebeğe su vermek gerekmez. Meyve püresi ve pirinçli mama benzeri ek besinler 6. Aydan sonra verilmelidir.
Dışkı ve idrar sıklığı nasıl olur?
Bebeğinizin ilk ayında dışkı sayısı (günde 6-8 kez) fazladır. Anne sütüyle beslenen bebeklerin dışkıları cıvık olur. Dışkı ilk günler yeşilimsi olur, daha sonra altın sarısı renk olur. Mama ile beslenen bebeklerin dışkıları daha kıvamlı ve sıklığı daha azdır. Bu bebeklerde kabızlık da olabilir. Bebeğin günde en az 6-8 kez idrar yapması gerekir. Bu, beslenmenin yeterli olduğunu gösterir. Bir-iki ay sonra bebek 2-3 günde bir dışkı yapabilir, bu da normaldir.
Alt değiştirme ne sıklıklı olmalı?
Bebeğinizin altını sık sık değiştirin. Beslenme öncesi altı kirli ise veya bebek huzursuzsa bebeğinizin altını değiştirin. Beslenme ile bağırsak hareketleri artacaktır, bu nedenle beslenme sonrası da bebeğinizin altını ıslak pamukla silebilir, çok kirliyse yıkayabilirsiniz. Hazır silme bezleri, yolculuklarınızda pratik olacaktır. Bebeğin cildi çok hassatır. Islak veya kirli bez uzun süre (3-4 saat) kalırsa pişik oluşabilir. Bu durumda bebek cildine uygun bir pişik kremi uygulayabilirsiniz. Unutmayın ki, kız bebeklerin altını önden arkaya doğru temizlemek gerekir.
Göbek bakımı nasıl yapılmalı?
Göbeğin ve çevresinin temiz ve kuru olması gerekir. Göbek bağı kullanmayın. Günde 2-3 kere göbek kordonunu dibinden, alkollü pamuk ile silin. Göbeği bezin dışında bırakmaya dikkat edin. Göbek 7-14 gün içinde düşer. Düştükten sonra yerinde hafif bir kanama olması normaldir. Bu durumda alkolle silebilirsiniz.
Banyo yaptırırken nelere dikkat etmeliyiz?
Göbek düştükten bir gün sonra banyo yaptırabilirsiniz. Göbek düşüne kadar yumuşak bir bezle bebek cildine uygun bir sabunla silin ve daha sonra durulayın. Günaşırı banyo yeterli olacaktır. Ancak, ağzını, çenesini ve genital bölgesini sık sık ıslak, sabunsuz yumuşak bir bizle silmeniz gerekir. Banyolarında içme suyu kullanmanız gerekmez. Ancak cildinde yara varsa veya ameliyat geçirdiyse kaynamış ve ılıtılmış su kullanmanız gerekebilir. Bu konuda doktorunuzun tavsiyelerine uymalısınız. Suyun ısısını, kolunuzun iç kısmını suya daldırarak test etmelisiniz. Banyo sırasında cildi durulamak son derece önemlidir. Sabun, bebek cildini tahriş edebilir. Bebeğin cildi kuru ise sık banyo yaptırmayın. Banyosunun son suyuna biraz bebe yağı eklemek de işe yarayabilir.
Bebeğinizin cilt bakımı için neleri yapabilirim?
Her banyo sonrası krem veya yağ sürmek gerekmez. Bebek cildi çok hassatır. Kremv e yağlar sürülerek cildin terlemesi önlenirse, ufak sivilceler ve isilik tarzında döküntüler ortaya çıkabilir. Eğer cildi kurur ve çatlaklar gelişirse, bir bebek losyonunu veya nemlendiricisini günde iki kere sürebilirsiniz.
Bebeğimin tırnaklarını nasıl kesebilirim?
Bebeğin tırnağını, ona özel bebek tırnak makası ile kesebilirsiniz. Uzamış tırnaklarıyla bebek, yüzünü ve gözünü çizebilir. Bebek tırnak makasıyla tırnağını kesin ve sivri köşeleri de ince bir törpüyle yumuşatın. Bu işlemi yaparken yanınıza bir yardımcı alabilirsiniz.
Çok sık hapşırıyor bebeğim neden?
Hapşırık, genze kaçan damlacıkları temizlemek üzeri bir reaksiyon; hıçkırık ise, solunum kası olan diyaframın uyarılması sonucu ortaya çıkan bir reflekstir. Hıçkıran bebek kısa süre emzirilirse bu refleks yavaşça kaybolur.
Sarılık olduğunu nasıl anlarım?
İlk haftada % 50-6/ bebekte sararma olur. Taburcu olurken sarılık derecesi doğum yaptığınız hastane size bildirir. Ancak, evde bebeğin tüm vücudu sarıya boyanırsa bilirubin testi yaptırın. Sonucu doktorunuza bildirin.
Bebeğimi nasıl yatırmalıyım?
Bebeğinizi gözlem altında değilken sırtüstü yatırın. Son yıllardaki araştırmaların sonuçlarına göre sırtüstü yatış en güvenli yatma şeklidir. Bebeğin başını uyurken her iki yana çevirebilirsiniz. Bebek uyanıkken yüzükoyun yatırarak kollarının kuvvetlenmesine yardımcı olabilirsiniz. Yastık ve kuş tüyü yorgan kullanmayın. Yorganı göğüs hizasına kadar örtün, başına çekmeyin. Bebeği fazlaca ısıtmayın. Yatağında yumuşak oyuncaklar bırakmayın. Bu önlemler SIDS denilen nedensiz bebek ölümlerini önlemek amacıyla tüm dünya bebeklerine önerilmektedir.
Bebeğin oda ısı ne olmalı ?
Sizin rahat ettiğiniz oda ısısında bebeğiniz de rahat edecektir. Zamanında doğan bebekler için 21° uygundur. Eğer klima kullanıyorsanız, bebeğin üzerine üflememek koşuluyla bebeği odada tutabilirsiniz. Unutmayın, bebek, kapı veya pencerenin aralanmasıyla, çok soğuk olmayan ortamda hemen üşümez. Üşüse de hasta olmaz. Çok ısınan bebekte uyku hali ve beslenme isteksizliği görülür. Ancak bebeğin elleri ve burnu soğuksa, ortam ısısı yetersiz demektir. Üzerine bir battaniye örtülerek bebek ısıtılabilir. Devamlı soğuk olan bebekler iyi büyüyemezler.
Araba koltuğu kullanmak şart mı?
Araba koltuğu artık 1 Haziran 2010’dan itibaren yasal bir zorunluluk. Hastaneden evinize giderken ve bundan sonraki tüm yolculuklarınızda araba koltuğunu mutlaka kullanın.
Yenidoğan bebeğimle ziyaret yapabilir miyim?
İlk haftalarda yorucu ziyaretlerden kaçının. Bebek bakımı zork da olsa en kolay biçimde evde yapılır. Bebeği kalabalık grupların içine sokmayın. Unutmayın, özellikle kış aylarında, kapalı ortamlarda, virüslerin neden olduğu üst solunm yolları enfeksiyonlarına çok sık rastlanır. Bebeğin hastalanmaması için öptürmeyin, kalabalıklara sokmayın, ufak çocuklardan uzak tutun. Annenin de loğusa döneminde kendini iyi koruması gerekir.
Hastaneden eve giderken gerekenler:
Hastaneden çıkarken: Alt bezi, body (iç tulum), tulum, battaniye (tercihen delikli).
Evde: Pişik kremi, burun aspriatörü (gerekebilir), serum fizyolojik burun damlası, pamuk, pansuman alkolü, tırnak makası, bebek fırçası.
Diğer araç ve gereçler: Araba koltuğu (aynı zamanda ana kucağı kullanılabilir), beşik, alt değiştirme masası, bebek banyosu.
Bebeğin ilk kontrolü: Taburcu olduktan bir hafta içinde yapılmalıdır. Bundan sonraki kontroller ve aşılar için doktorunuz tarafından bilgilendirileceksiniz. Bebeğiniz, doktorunu ziyaret ettiğinde tam bir tıbbi muayeneden geçer.
Şu durumlarda derhal doktorunuzu arayınız:
Bebek 6-7 saat uyumazsa.
Kasık bölgesinde ağrılı şişik olursa.
Ateş, popodan 38°C’nin üzerindeyse. (Fazla ısınmış olabilir. Önce üzerini açın. 15 dakika bekleyin ve sonra derece ile ölçün. Ateşi hala 38°C’nin üzerindeyse doktorunuzu arayın.)
Tüm vücuda yayılmış sarılık varsa.
Bezlerin dışına kadar taşan sıvı tarzında dışkılama (günde 3-4 defa) oluyorsa.
Üst üste fışkırtır tarzda kusarsa.