Başarılı Emzirme İçin Nelere Dikkat Edilmeli?

Melis DEMİRYAS
Yayın : 16.08.2010 - Güncelleme : 12.08.2024

Anne ve bebek arasındaki güçlü iletişimin sağlandığı en önemli an emzirmedir. Emzirme, bebeğinizin bağışıklığını artırabilir ve astım, obezite ve ani bebek ölümü sendromu (ABÖS) gibi rahatsızlıklara yakalanma riskini azaltabilir.

Emzirme, anne ve bebek arasındaki bağın güçlenmesine yardımcı olmasının yanı sıra, bebeğinizin sağlıklı gelişimi için gerekli besinleri de sağlayan en önemli aşamalardan biridir.

İşte, size emzirme ile ilgili her konuda size yardımcı olacak bilgiler. 

 Emzirmeye iyi bir başlangıç yapabilmek için, doğumdan sonraki ilk gün ve haftalarda mümkün olduğunca bebeğinizle ten temasında bulunun.

1. Bebeğinize İlk Altı Ay Yalnızca Anne Sütü Verin

Bebekler yalnızca anne sütüyle beslendiğinde, en az altı aylık olana kadar başka bir yiyecek veya içeceğe ihtiyaç duymazlar. Bebeğinizin ilk haftalarda yeterli anne sütü aldığından emin olabilirsiniz, eğer altı veya daha fazla ağır, ıslak bezi varsa ve günde en az bir kez bağırsak hareketi yapıyorsa. Ayrıca bebeğinizin çoğu beslenmeden sonra sakinleşmesi de iyi bir işarettir.

• Doğumdan Hemen Sonra Bebeğinizle Birlikte Olun

Emzirmeye iyi bir başlangıç yapabilmek için, doğumdan sonraki ilk gün ve haftalarda mümkün olduğunca bebeğinizle ten temasında bulunun.

Emzirmenin ilk günlerinde, tıbbi olarak gerekli olmadıkça, formül mama gibi takviyelerin verilmesinden kaçınılması önerilir. İlk altı ay boyunca yalnızca anne sütüyle beslenme önerilir, çünkü bu, bebeğin tam beslenmesini sağlar ve bağışıklık sistemini güçlendirir.

Bebeğinizi doğumdan sonra yanınızda tutmanız, yakınlık hissini ve emzirme başarısıyla bağlantılı güçlü bir hormonal tepkiyi destekleyecektir. Birçok durumda, sezaryen doğumdan hemen sonra bebeğinizi yanınızda bulundurmanız bile mümkündür.

2. Bebeğinizi Doğru Pozisyonda Emzirin 

Bebeğin ilk emzirilmesi: İlk emzirme denemesinden itibaren bebeğin pozisyonuna dikkat etmelisiniz. Doğumdan sonraki ilk birkaç gün sizin ve bebeğinizin emzirmeyi öğrenmesi için en iyi fırsatı sunar.

Göğüsleriniz doğumdan sonraki birkaç gün boyunca hala yumuşaktır, daha sonra anne sütü son derece besleyici kolostrumdan olgun süte dönüşürken göğüsleriniz oldukça dolgun ve sert olabilir.

İlk birkaç günü pozisyonunuzu ve tutunmanızı doğru şekilde ayarlamak için kullanmaya çalışın, bu ileride olası sorunları önlemenize yardımcı olabilir.

Bebeğinizi size dönük, başı memenize gömük bir şekilde tutunuz. Aranıp, ağzını açtığında göğsünüzü kavratınız. Sadece ucunu değil, etrafındaki kahverengi bölgeyi (areola) de kavratınız. Meme başı çatlaklarının en önemli sebebi, bebeğin göğsü tam olarak yakalayamamasıdır. 

Her iki göğsünüzü de denetin. İlk günlerde, her bir göğüste 10-15 dakika kalması, toplam 20-40 dakika emmesi normaldir. Son beslenmede ikinci olarak emdirdiğiniz tarafı bir sonraki beslenmede ilk olarak vermelisiniz.

3. Bebeği Hangi Sıklıkla Emzirmeli? 

Emzirme sıklığı bebeğe göre değişir. 1960’tan 1990’a kadar bebekler saatle emzirilirken, son yıllarda istediklerinde emziriliyor. 

İlk günlerde bebekler çok doymaz. Gelen süt, bağırsaklarının çalışmasını sağlar ve bebek bol dışkı yapıp çabuk acıkır. Çok sık emmek ister. Süt gelmesi 48.-96. Saatlerde gerçekleşir. Süt gelince göğüsler gerginleşir ve bebeği doyuracak kadar süt üretilir. İlk haftanın sonuna doğru süt üretimi iyi ise bebek 2-3 saatte bir, günde 8-12 kere emerek düzene girer.

4. Emen Bebeğin Doyduğu Nasıl Anlaşılır? 

Bebekler, süt gelmesi/basması yaşandıktan sonra doymaya başlarlar. 

Süt geldikten sonra, bebek beslenme sırasında aktif olmalı, en az 10-15 dakika emmeli. Bebeğin ağzının kenarından süt akması, yutma seslerinin duyulması, emdikten sona bebeğin uyuması. İYİ BESLENME BELİRTİLERİDİR.

Emzirme süresi: “Saat tutulmalı mı?” 

Her bebek değişik saatlerde emer. Ancak 38. Haftadan önce doğan bebekler iyi emmediklerinden emzirme süresi uzayabilir. 

Saat tutulmalı. 

Emzirmenin her seansı ilk haftalarda 30-40 dakikayı bulur. 

3.-4. Haftadan sonra emzirme süresi 15-20 dakikaya düşer.

Tartı takibi: Her bebek (mama ile beslenenler bile) doğumdan sonraki 3 günde yaklaşık 200-300 gr. tartı kaybeder. Örneğin; 3 kg doğan bebek 2700 grama kadar düşer. 1. Hafta sonunda vücut tartısı bebeğin doğum kilosuna yaklaşmalıdır.

İlk ayda yaklaşık 750-1000 gr. alması beklenmelidir. 

Bu nedenle, emen bebeklerin ilk hafta doktor kontrolüne getirilmesi son derece önemlidir.

5. Emzirilen Bebeğe Su Verilmeli mi?

• “Bebeğe su verilmeli mi? Anne sütü yeterli mi?” 

Sadece anne sütü ilk 6 ayda bebek için yeterli sıvı ve besin kaynağıdır. 

Anne sütünün % 90’ı sudan ibaret olduğundan, bebeğe ayrıca su vermeye gerek kalmaz. 

Bebeğin açık renkli ve bol idrar yapması yeterli sıvı aldığını gösterir. 

Aylık kontrolleri sonucunda yeterli büyüdüğü anlaşılan bebeğe, ilk 6 ay hiçbir ek besin vermeye gerek kalmaz. Meyve ve sebze püreleri, kademeli olarak 6. aydan sonra çocuk doktorunuzun önerileriyle başlanılacaktır. 

6. Bebeğinizi Emzirirken Sabırlı Olun 

Emzirme, hem sizin hem de bebeğinizin öğrendiği bir beceridir. Bazı anneler ve bebekleri için bu süreç daha zor geçebilir. Yeni olan her şey gibi, zaman ve sabır gerektirir. Rahatlama hem sizin hem de bebeğiniz için önemlidir.

Emzirmeye çalışırken hayal kırıklığına uğradığınızı veya kendinize kızdığınızı fark ederseniz, durun ve kısa bir süre sonra tekrar deneyin. Bebeğiniz sıkıntılıysa ve mümkünse, tekrar denemeye hazır olana kadar birinden dikkatini dağıtmasını isteyin. Ayrıca bu beslenme için süt sağabilir ve bir sonraki beslenme için memeden emzirmeyi deneyebilirsiniz. 

• Emzik veya Tamamlayıcı Besinlerden Kaçının 

Yeni bebeğiniz hala emzirmeyi öğrendiği için, ona emzik veya emzik verildiğinde kafası karışabilir. Bebeğiniz anne sütünden başka sıvılar alıyorsa daha az emer ve anne sütü üretiminiz azalır. Sık sık ve kısıtlanmamış bir şekilde meme emmek bebeğinizi tatmin edecek ve süt üretiminizin bebeğinizin ihtiyaçlarını karşılamaya devam etmesini sağlayacaktır.