Çocuğunuzun Birincil Sevgi Dilini Biliyor musunuz? Çocuğunuzla Aranızdaki Anlaşmazlıklara Son Verecek İpuçları

Cansu Buldu ÇAN
Yayın : 23.08.2022

Çocuğunuzun birincil sevgi dilini biliyor musunuz? Çocuğunuzun gelişiminin her aşamasında sevgi dilini nasıl anlayacaksınız? Her yaşta, her çocukta farklılık gösteren birincil sevgi dilini keşfettiğinizde belki de çocuğunuzla aranızdaki anlaşmazlıklara nokta koymuş olacaksınız! 

Dr. Gary Chapman: "Anne babalar çocuklarıyla doğru dili konuşmuyorlarsa, ebeveynler diğer sevgi dillerini konuşsa bile, çocuk muhtemelen sevildiğini hissetmeyecektir."

Çoğu ebeveyn kuşkusuz çocuğunu sever. Peki ama neden birçok çocuk sevildiğini hissetmez? Bunun muhtemel nedeninin, ebeveynlerin çocuklarının birincil sevgi dilini “konuşmamalarıdır” diyor Dr. Gary Chapman. Çocuğunuzun sevildiğini hissetmesine yardımcı olmak için neler yapabileceğinizi biliyor musunuz?

"Ebeveynlerin ergenlik öncesi yıllarda çocuklarıyla nasıl bağ kurdukları, gençlik yıllarında ruhsal sağlıklarını ve davranışlarını büyük ölçüde etkiler." diyen Dr. Gary Chapman, çocukların ebeveynleri tarafından derinden sevildiğini hissettiklerinde, anne babalarının rehberliğine çok daha açık olduklarını söylüyor. 

Çocuğunuzun birincil sevgi dilini bilmeniz aranızdaki anlaşmazlıklara son verebilir. Daha da önemlisi kişiliğinin sağlıklı gelişimi için çok önemli adımlar atmış olursunuz. “Gençlerin Beş Sevgi Dili” ve “Çocukların Beş Sevgi Dili” kitaplarının yazarı Dr. Gary Chapman’dan anne babalara çocuklarının sevgi dillerini keşfetmelerine, çocuklarıyla sağlıklı ilişkiler geliştirmelerine ve aralarındaki anlaşmazlıklara son vermelerine yardımcı olacak ipuçlarını öğrenmeye ne dersiniz?

Çocuğunuzun gelişiminin her aşamasında sevgi dilini nasıl anlayacaksınız?

Çocukların gelişiminin her aşamasında sevgi dilleri değişir; peki anne baba olarak bunu nasıl anlayabiliriz? 

1. Çocuğunuzun Sevildiğini Hissetmesine Nasıl Yardımcı Olabilirsiniz?

Sevgi; olumlama sözleri, kaliteli zaman, değer verdiğini gösteren davranışlar, hediyeler veya fiziksel dokunuş içeren beş farklı şekilde veya “dilde” ifade edilebilir ve alınabilir.

Danışanlarımdan biri evden kaçtığında sadece 13 yaşındaydı. ‘Ailem beni sevmiyor. Kardeşimi seviyorlar ama beni sevmiyorlar.' diyordu. Bu çocuğun anne babasını tanıyordum ve onu sevdiklerini biliyordum ama belli ki kendini ailesinden kopuk hissediyordu...

Anne babalar çocuklarıyla doğru dili konuşmuyorlarsa, ebeveynler diğer sevgi dillerini konuşsa bile, çocuk muhtemelen sevildiğini hissetmeyecektir.

Bir çocuğun sevgi dili değişmezken, gençlik yıllarında bu sevgi dilinin “lehçesi” değişebilir. 

2.  0-6 Yaş Arası Çocukların Birincil Sevgi Dili Nasıl Anlaşılır? 

Bu yaş grubunda çocuklarına sahip anne babaların çoğu, kendilerini tamamen küçük çocuklarının fiziksel ihtiyaçlarını karşılamaya adamıştır. Bu sebeple çocuğun duygusal ihtiyaçları ile ilgili pek fazla ilgilenemebilirler. Fakat çocuğun iyiliği için gerekli olan ihtiyaçlardan belki de en önemlisi sevildiğini hissetme ihtiyacıdır.

Bu duygusal ihtiyacın karşılanmasında ilk altı yıl son derece önemlidir. Çocuklarıyla henüz küçük bir çocukken, ebeveynler beş sevgi dilini de konuşmalıdır.

Çocuğunuza neden sevildiğini hissettirmenizin önemli olduğunu bu makaleyi okuduktan sonra daha iyi anlayacaksınız.

3. Bu Sevgi Dilinden Hangisi Sizin Çocuğunuzun İhtiyacı? 

Fiziksel Temas: Fiziksel temas, ebeveynler için en doğal dildir. Küçük çocuklarını kucaklamak onlar için neredeyse içgüdüseldir.

Tüm araştırmalar, yaşamın bu aşamasında hassas dokunuş alan çocukların, duygusal olarak çok az dokunuş alan çocuklara göre çok daha sağlıklı olacağını gösteriyor.

Konuşmak: Çocuğunuz bebekken onu besler, temizler ve ihtiyaçlarıyla yakından ilgilenirsiniz. Büyüdükçe, görebileceği, dokunabileceği, tadabileceği, koklayabileceği ve duyabileceği şeylere maruz bırakarak ona yardımcı olursunuz. Kendisi için yapamayacağı şeyleri onun için yaparsınız. Küçük yaştaki çocuğunuzun bakımını yaparken, sağlıklı gelişimi için onunla konuşmanız da önemli bir sevgi dilidir.

Kaliteli Zaman Geçirmek: Çocuk yaş aldıkça anne babasıyla kaliteli zaman geçirmesi daha önemli hale gelir. Yaşına uygun oyunlar oynamak onu sevdiğinizi gösterir. Çocuğunuzla bölünmemiş dikkatle, yalnızca onunla ilgilenerek zaman geçirmeniz onun gelişimi için çok önemlidir; hangi yaşta olursa olsun…

Hediye Vermek: Hediye vermek çoğu çocuğun 4 yaşından itibaren daha iyi anlamaya başladığı bir kavramdır. Bir hediyeyi paketlediğinizde bu küçük çocuğunuz için daha da heyecan verici bir hal alır. Bu aynı zamanda, çocuğunuza bir hediye aldıktan sonra minnettarlığını ifade etmesini öğretmek için de önemli bir fırsattır.

Çocuğunuz Sevildiğini Biliyor mu? 

Çocuklar Onaylanma Sözleri Bekler: Onaylama sözleri küçük bir çocuğu cesaretlendirebilir ve ilham verebilir. Yürümeyi öğrenme çabalarını övmek, ayağa kalkıp tekrar denemesi için onu motive eder. 

Çocuğunuz ilk okumaya başladığı dönemlerde cesaretlendirici konuşmalarınız onu öğrenmeye devam etmesi için güven verir.

Çocuğunuza beş sevgi dilinde konuşurken, onun sizinle nasıl bir ilişki kurduğunu gözlemleyin. Tepkisinden, birincil sevgi dilini 4 yaş civarındaki çocuklarda daha iyi fark etmeye başlayabilirsiniz.

Çocuğunuzun Sevgi Dilini Biliyor musunuz?

4. Çocuğunuzun Birincil Sevgi Dilini Anlamanın Yolları

Oğlum o yaştayken ben eve gelir gelmez kapıya koşar ve bacağıma tırmanmaya başlardı. Oturduğumda kucağımdaydı. Onun sevgi dili fiziksel temastı. Kızım bunu hiç yapmadı. O, "Odama gel babacığım" derdi. Sana bir şey göstermek istiyorum." Çünkü kaliteli zaman, onun birincil sevgi diliydi.

Amaç, diğer dördünü dahil etmeye devam ederken, çocuğunuza birincil sevgi dilinin yüksek dozlarını vermektir. Bu, çocuğa beş dilde de sevgiyi nasıl alacağını ve vereceğini öğretir.

5. Okul Çağındaki Çocuğunuza Sevginizi Hissettirin

Ebeveynlerin ergenlik öncesi yıllarda çocuklarıyla nasıl bağ kurdukları, gençlik yıllarında duygusal sağlıklarını ve davranışlarını büyük ölçüde etkiler.

Ebeveynler, ilkokul ve ortaokul boyunca bir çocuğun birincil sevgi dilini konuşmayı öğrendiklerinde, çocuklarını ergenliğe daha yumuşak bir geçiş için onu hazırlarlar.

Bazen sevgi dolu ebeveynler, çocuklarının neden daha fazla ders çalışmaya, spor yapmaya, şarkı söylemeye ya da bir dizi başka aktiviteye katılmaya motive olmadığını merak eder.

Çocukları video oyunları oynamak veya çizgi roman okumak için çok fazla zaman harcıyor olabilir. Bunun sebebi, anne babaların çocuğu daha anlamlı etkinliklere çekemiyor gibi görünebilir...

Sevgi her kapıyı aralar...

Anlaşmazlıkları Çözecek Kilit Soru: Çocuğunuz Hangi Sevgi Dilinden Anlıyor? 

Çocuklar, ebeveynleri tarafından derinden sevildiğini hissettiklerinde, anne babalarının rehberliğine çok daha açıktırlar. 

Ebeveynler, bir çocuğun sevgi dilini konuşmanın basit ilkesini keşfettikçe, çocuklarının tutum ve davranışlarında çarpıcı değişiklikler görürler.

Bir anne bana, “10 yaşındaki oğlumuzda birincil sevgi dilini konuşmaya başladığımızdan beri gördüğümüz değişikliklere inanamadık” demişti.

6. Ergenlik Çağındaki Çocuğun Birincil Sevgi Dilini Nasıl Anlaşılır?

Okul çağında ve ergenlik çağında bir çocuğun birincil sevgi dilini daha iyi keşfetmenin üç yolu:

• Öncelikle çocuğunuzun sizinle nasıl ilişki kurduğuna dikkat edin. 
• Genellikle çocuklar sevgiyi almak istedikleri şekilde gösterirler.
• Çocuğunuz örneğin size olumlu sözler mi veriyor yoksa birtakım hediyeler mi veriyor? Size nasıl davrandığı, birincil sevgi dilinin kanıtıdır. 

7. Şikayetleri Sevgi Dili Hakkında Size İpuçları Verir 

Çocuğunuzun Sık Sık Neden Şikayet Ediyor?

Kaliteli Zaman Beklentisi Olduğunda: Çocuğunuzun en çok şikayet ettiği şeyi dinleyin. Şikayetleri onun sevgi dilini ortaya çıkarabilir. “Hiç birlikte vakit geçirmiyoruz” kaliteli zamanın onun sevgi dili olduğunu gösterir.

Hediye Almaktan Hoşlanabilir: “Seni asla memnun edemem” gibi bir cümle sarf ettiklerinde bu onun onaylama sözleri istediğini gösterir. Çocuğunuz bir şeye sahip olamadığından şikayet ederse, dili hediye almak olabilir, ancak çocuğunuzun öğeyi nasıl kullanmak istediğini düşünün. Çünkü istediği şeyi kullanımı da onun sevgi dilini açığa çıkarabilir. Örneğin, sizinle alışveriş yapmak istediği için yeni bir kıyafet istediğinden şikayet ederse, dil hediye vermek değil kaliteli zaman olabilir; ama bunu başkalarının önünde iyi görünmek istediği için istiyorsa, dili onaylama sözleri olabilir.

8. En Çok İstediği Şeyler de Sevgi Dili Hakkında Bilgi Verir

"Yürüyebilir miyiz?" kaliteli zaman talebidir. "Bu nasıl görünüyor?" ya da “Nasılım?” onaylama sözlerine olan isteğini ortaya koyar.

Çocuğunuzun sevgi dilini bildiğinizi düşünüyorsanız, bu teorinizi test ederek emin olabilirsiniz. Beş hafta boyunca her hafta sevgi dillerinden birine odaklanın.

Çocuğunuzun birincil sevgi dilini konuştuğunuz haftada tutum ve davranışlarında bir farklılık göreceksiniz.

Çocuğunuzun birincil sevgi dilini bildiğinizden emin olduktan sonra,  onun “sevgi deposunun” dolmaya başladığını görebilirsiniz.

Çocuğunuzun duygusal ihtiyaçlarını karşılamanız, aileniz adına büyük kazançlar sağlar.

Bir anne bana; “Oğlumuzla yürümeye başladığımızda ve ona özel ilgi gösterdiğimizde onunla olan ilişkimizin nasıl  güzel geliştiğini görmek şaşırtıcıydı” demişti. 

Bir başka anne de; “Kızımın sevgi dilinin kaliteli zaman olduğunu biliyorum. Çocukken benimle oyun oynamayı severdi ve birlikte alışverişe giderdik. Artık bir genç olduğu için benimle böyle şeyler yapmak istemiyor. Sevgi dili değişti mi?” diye sormuştu. 

Ergenlikte Sevgi Dili Değişir mi? 

9. Ergenlik Sürecinde Çocukların Sevgi Dilleri Değişir 

Ebeveynler genellikle ergen çocukları için bu soruyu sorarlar. Cevap ‘hayır.” Ancak, çocuklarınızın sevgi dilini nasıl ilettiğiniz üzerinde ince ayar yapılması gerekebilir. Çocuğunuzun sevgi dilinin yeni “lehçelerini” öğrenmeniz gerekebilir.

Gençler ergenlik sürecinde inanılmaz derecede fiziksel, duygusal ve entelektüel değişimler yaşarlar. Henüz küçük bir çocukken onun sevgi dilini anlamış olsanız bile, daha önce sevgiyi ifade etme yollarınızın şimdi çocuğunuz için bir anlam ifade etmeyebilir.

Çocuğunuz ergenlik sürecinde o dilden uzaklaşabilir. Ana dili muhtemelen her zamankiyle aynıdır, ancak o dili eskisi gibi “duymayabilir” veya “konuşamayabilir.” Çünkü ergenlik sürecinde çocukların dilleri değişir...

Onların Sevgi Dilini Bilmek

Anne 10 yaşındaki çocuğuna maçından sonra sarılabilir ve çocuk o an sevildiğini hisseder. Ancak üç veya dört yıl sonra, sarılmak onun için artık anlam ifade etmeyebilir. Aslında çocuğun hâlâ fiziksel temasa ihtiyacı vardır ama başkalarının yanında bunu yapmanızdan hoşlanmaz.

Bir gencin duyguları, hayatta olanlara tepki olarak dalgalanır. Fiziksel teması seven bir çocuk sabah annesinden bir kucaklama alabilir ama öğleden sonra reddedebilir. Neden? Niye? Okulda onu duygusal olarak etkileyen bir şey olabilir.

Ergen Çocuğunuza Ne Zaman Sarılabilirsiniz?

Sarılmalarla ilgili kural şudur: Çocuğunuz size yakın duruyorsa büyük olasılıkla onu kucaklamanıza tepki vermeyecektir. Eğer bulunduğunuz odada karşınızda duruyorsa, muhtemelen ona sarılmanızdan hoşlanmayacaktır.

Onun ruh halini okumaya çalışın. Böylelikle sevgi ifadelerinizi neden kabul veya reddettiğini daha iyi anlayacaksınız.

10. Çocuğunuzun Öğrencisi Olun

Çocuğunuzun sevgi dilini bilmiyorsanız, "Birden 10'a kadar bir ölçekte, benden ne kadar sevgi geldiğini hissediyorsun?" diye sorun. Ardından, “Puanımı yükseltmek için ne yapabilirim?” diye sorun. 

Ya da gerçekten cesur bir anne babaysanız şu soruyu da sorabilirsiniz: “Nasıl daha iyi bir anne/baba olabileceğim konusunda bana bir fikir verir misin?”

Vereceği cevap, ergen çocuğunuzun sevgi dili hakkında size ipucu verecektir.

Çocuğunuzla Aranızdaki Anlaşmazlıklara Son Verecek İpuçları

11. Duygularınızla Değil Mantığınızla Hareket Edin

Çocuğunuzun gelişen beynine hitap edin. Unutmayın, ergenlik sürecindeki genç beyinler yeniden yapılanma sürecindedirler. Zamanla daha mantıklı bir düşünce süreci geliştirirler, korkmayın. Bu süreçte fikirlerinizi daha sık sorgulamaları da gelişimlerinin normal bir parçasıdır.

Çocuklar bu nedenle ergenlik sürecinde daha tartışmacıdırlar. Bu sizi kimi zaman hayal kırıklığına uğratabilir, kızdırabilir.

Anne baba olarak kızgın olduğunuzda doğal olarak çocuğunuza sevginizi ifade etmeye daha az meyilli olabilirsiniz. Olumsuz bir cevap vermek veya çocuğunuzu kınayan sözler sarf etmek, o an size daha cazip gelebilir. Ancak duygularınızın davranışlarınızı belirlemesine izin vermemeye dikkat etmelisiniz. Bunun yerine, çocuğunuzu empati kurarak dinleme çalışın. 

12. Çocuğunuzu Nasıl Empati Kurarak Dinleyebilirsiniz? 

“Bunu düşündüğün için sevindim” empati kurarak dinlediğinizi gösteren bir cümledir aslında. 

Empati kurarak dinleme, gencin gelişen zekasını destekler. Onunla sık sık tartışmak yerine dinlemeyi öğrenmek, çocuğunuzun sevgi deposunu dolu tutmanın en etkili yollarından biridir. 

Çocuğunuzun değişen sevgi dilini konuşmakta zorlanabilirsiniz. Başlangıçta ufak adımlarla başlayabilirsiniz. Örneğin, fiziksel temas alanında, yürürken omzuna hafif bir dokunuşla başlayın ya da olumlu bir olaydan sonra sırtını sıvazlayın. Attığınız bu küçük adımlar sonunda büyük sarılmaların yolunu açabilir. 

13. Ergenlik Sürecindeki Beş Sevgi Dili Nelerdir?

Fiziksel Dokunuş: Kimi çocuklara ilgilendiğinizi göstermek için sarılmak, ellerini tutmak ve hatta kollarını nazikçe sıkmak yoluyla fiziksel olarak sevgi gösterilmesi gerekir.

Onun İçin Bir Şeyler Yapmak: Çocuklara sevildiklerini göstermenin bu şekli, onlar için küçük şeyler yapmaktan gelir. Belki ev işlerini yapmak ya da onun için zor bir göreve yardım etmek onların sevgi dili olabilir.

Kaliteli Zaman Geçirmek: Bazı çocuklar, ebeveynlerinin bölünmemiş ilgisi kendilerine verildiğinde sevildiğini hissederler. Yürürken, kanepede otururken veya bir yere giderken, bire bir konuşmak ve duyulmak isteyebilirler.

Hediyeler: Tüm çocuklar hediyeleri sever, ancak bazıları, birisinin onlar hakkında nasıl düşündüğünü gösteren hediyeler verildiğinde özellikle sevildiğini hisseder. Hediyenin değeri, içine giren düşünce miktarı ile artar.

Onaylama Sözleri: Bazı çocuklar, ebeveynleri onları onayladığında veya kelimelerle bunu ifade ettiklerinde sevildiğini hisseder.

Çocuğunuzun Sevildiğini Hissetmesine Nasıl Yardımcı Olacağınıza İlişkin Son Sözler

14. Özetle

Ebeveyn olmanın eşsiz armağanına sahipsiniz. Çocuğunuzun öğrencisi olun ve sevgi dilini arayarak onu iyi sevmeyi öğrenin.

Çocuklarınızın her birini farklı yaratıldı, bu yüzden onları iyi sevebilmeniz için anne babalar olarak bu farklılıkları anlamaya çalışın.