Hamilelikte Diş Tedavisi Yapılabilir mi?

Ayşegül BAŞARAN
Yayın : 29.04.2013 - Güncelleme : 14.03.2024

Hamilelik döneminde vücuttaki dengenin bozulması, dişlerin normal dönemden daha çabuk çürümesine uygun bir ortam yaratabiliyor. Diş Hekimi Duygu Akbıyık Kahraman, hamileliğin üç döneminde diş tedavisinin nasıl yapılması gerektiği hakkında bilgi verdi.

 Uzmanlar, hamilelikte diş bakımının yapılmayacağı herhangi bir dönemin olmadığını söylüyor. 

Hamilelikte Diş Tedavisi Nasıl Olur?

1. Hamilelikte Diş Çürükleri Neden Artar? 

İlk aylarda görülen kusmanın dişler ile ağız mukozasında yarattığı asit etkisi ve ağız hijyenine dikkat edilmemesi anne adaylarında çürük riskini artırıyor. Hamilelikte tükürükteki asit miktarı artmakta ve dişler çürümeye daha yatkın hale gelmektedir. Genellikle ilk aylarda görülebilen kusmanın yarattığı asit etkisi ve annenin ağız hijyenine dikkat etmemesi de çürük riskini artırır.

• Hamilelik döneminde diş eti problemleri ya da çürüğe yatkınlık olabilir

Hamilelik döneminde hormonlar değiştiği için ağızdaki birtakım durumlar da biraz daha alevlenebilir. Dolayısıyla hamilelikte ağız bakımı biraz daha önem kazanıyor. Hamilelik harici dönemde bir gün diş fırçalamamak bir sıkıntı yaratmazken hamilelik döneminde hormonların da etkisiyle ağız bakımı aksaklığı ağız içinde biraz daha problem yaratabilir.

Birtakım diş eti problemleri ya da çürüğe yatkınlık olabilir. Çürüğe yatkınlık, özellikle çok kusması olan kadınlarda daha fazla olabiliyor. Bağışıklık sisteminin etkilenmesiyle birlikte de diş eti problemleri ortaya çıkabiliyor. Bu nedenle rutin diş fırçalamasını aksatmamak gerekiyor.

Hamilelik Döneminde Diş Bakımı Nasıl Yapılmalı? 

2. Anne Adayları Diş Bakımını Hiçbir Zaman İhmal Etmemeli 

Hamilelikte diş bakımının yapılmayacağı bir dönem yoktur. Diş bakımının hiç aksatılmadan hatta gerekirse biraz daha artırılarak yapılması gerekir. Sadece diş fırçalamak değil diş ipi kullanımı da ağız bakımına dahil edilmelidir.

Ağız ve diş bakım tedavilerinin hamilelik döneminde de yapılmasının tavsiye edilir. Bu durumun bebeğe bir zararı olmaz. Aksine yapılan araştırmalar bebeğe olan faydasının daha yüksek olduğunu gösteriyor. Çünkü ağız içindeki enfeksiyonlar tüm vücudu etkileyebileceği gibi kan dolaşımı ile bebeğe de geçebiliyor.

Bu dönemde görülen en önemli değişiklik östrojen ve progesteron hormon düzeylerindeki artıştır, bu durum da dişler üzerindeki plak birikiminin artması ile bağlantılıdır. Dişetlerinde sorunu olan anne adayları ağız bakımına dikkat etmezlerse, hormonal değişime de bağlı olarak dişeti sorunları artar.

Hamilelik döneminde diş eti problemleri ya da çürüğe yatkınlık olabileceğini, çürüğe yatkınlığın özellikle çok kusması olan kadınlarda daha fazla görüldüğünü ifade eden uzmanlar, kusma sonrası karbonatlı suyla ağzı çalkalamanın çürüklere karşı koruyucu etki gösterebildiğini vurguluyor.

Dişetleri kanayan anne adayı dişlerini fırçalamaktan kaçınabilir. Bu durum, dişler üzerinde daha fazla bakteri birikmesine ve dişetlerinde şişliğe, kızarıklığa ve daha çok kanamaya neden olur.

Bu dönemde süt ve süt ürünleri ile yeşil yapraklı sebzelerden zengin beslenmenin kalsiyum gereksiniminizi en iyi şekilde karşılar. Gıdalarla yeterli kalsiyum sağlanamazsa bebeğin gelişimi için gerekli olan miktar annenin kemiklerinden karşılanır. Dişlerden kalsiyum çözünmesi olmaz. 

Hamilelikte Diş Tedavisi Bebeğe Zarar Vermiyor, Aksine Faydası Var!  

3. Hamilelikte Diş Tedavisi Nasıl Yapılmalı?

İlk üç aylık dönem: 

Bu dönem bebeğin oldukça hassas olduğu dönemdir ve aciliyeti olmayan müdahalelerden düşük riski sebebiyle mümkün olduğunca kaçınılır. Fakat ağrıya sebep olmuş, müdahale edilmediği takdirde daha çok zarara neden olabilecek, enfeksiyona yola açan dişlerin çekim, kanal tedavisi gibi acil olarak tedavi edilmesi gereken durumlarda da çekinmeden diş hekimine gidilmelidir. Diş hekimi, bebeğe zarar vermeyen ilaçlarla tedaviyi sağlayacaktır.

İkinci üç aylık dönem:

•  İkinci trimesterde diş tedavileri daha güvenli

Bu dönem, hamilelik sonuna kadar ertelenmesi uygun olmayan diş çekimi, dolgular, kanal tedavileri gibi pek çok tedavinin yapılması için en uygun dönemdir.

Uzmanlar, hamilelik döneminde diş tedavisinin ihmal edilmemesi gerektiğini vurguluyor. 

Hamilelik öncesinde ağız bakımı ve diş muayeneleri yapılmalı. Eğer bu yapılmadıysa ve hamilelik döneminde de dişte sıkıntılar varsa sonraya bırakılmadan hamilelik döneminde de tedavi yapılabilir. Mümkünse diş tedavilerinin yapılmasında ikinci trimester daha güvenli görülüyor. Özellikle dişlerde bir çürüğe bağlı apse varsa gerekli tedavi yapılır.

• Üçüncü üç aylık dönem: 

Bu dönemde bebek anne karnında oldukça büyümüştür ve doğum yaklaşmıştır. Son üç ayda tedavi için gerekli olan pozisyonları rahat alamaması ve koltukta uzun süre oturamaması nedeni ile diş tedavisi yaparken anne rahatsız olabilir. Aynen ilk üç aylık dönemde olduğu gibi acil tedaviler dışında müdahaleden kaçınılır. 

Bunların yanında hamilelik esnasında birçok ilacın kullanılmaması ya da kontrollü kullanılması önerilmesine karşın, dişle ilgili tedavilerde kullanılan lokal anesteziklerin herhangi bir yan etkisi rapor edilmemiştir. Anestezi altında yapılan tedavide hasta ağrı duymayacak ve daha az stres yaşayacaktır.

Hamilelikte  Diş Sağlığı Nasıl Korunur?

4. Hamilelikte Gargara Kullanılır mı?

• “Kusma sonrası karbonatlı suyla ağzı çalkalamak çürüklere karşı koruyucu etki gösterebiliyor”

Hamilelikte gargara kullanımını rutinde tavsiye etmiyoruz. Hamilelik döneminde mide bulantısı ve kusma sık görülen bir şey olduğu için bunu telafi edecek özellikle karbonatlı ürünleri tavsiye ediyoruz. Kusma sonrası karbonatlı suyla ağzı çalkalamak ağızdaki asidik ortamı biraz daha baziğe çevirebilir ve böylece çürüklere karşı koruyucu etki gösterebiliyor.

Hamilelikte mikroorganizma dengesi ve bağışıklık sistemi biraz değişebileceği için buradaki bakterilerin çok rahat kullanabildiği yapışkan, karbonhidrattan zengin gıdaların mümkün olduğunca az tüketilmesini tavsiye ediyoruz. Sakız kullanımı faydalı olabilir. Protein ağırlıklı ve pişmemiş gıdaların tüketilmesini tavsiye ediyoruz. 

Hamilelikte Diş Çürüğünün Bebeğe Zararı Olur mu?

5. Hamilelikte Diş Röntgeni Çektirilir mi? 

Hamilelikte diş röntgeni çekilip çekilmemesi konusuna gelirsek norma olarak gebelik rutininde çekilmez. Ama illaki gerekli bir durum varsa gerekli önlemler alındıktan sonra diş röntgeni çekilebilir.

6. Hamilelikte Diş Tedavisinin Bebeğe Bir Zararı Olur mu?

Ağız ve diş bakım tedavileri, hem hamile bireyin yaşam kalitesini artırması açısından hem de ağızdaki iltihabi durumu tedavi etmesi açısından hamilelik döneminde de yapılması önemle tavsiye edillir.  Bu durumun bebeğe bir zararı olmaz. Aksine yapılan araştırmalar bebeğe olan faydasının daha yüksek olduğunu gösteriyor. Çünkü ağız içindeki enfeksiyonlar tüm vücudu etkileyebileceği gibi kan dolaşımı ile bebeğe de geçebiliyor.

Dolayısıyla annenin ağzındaki birtakım bakteriyel durumlar bebeğin embriyo sıvısında da ortaya çıkabiliyor. Diş tedavileri gerekliyse yapılması gerektiği tavsiye edilir.

7. Son Söz: Hamileliğe Karar Vermeden Önce Ağız-Diş Sağlığınızın Kontrolünü Yaptırın 

Hamileliğe karar vermeden önce ve hamilelik döneminde ağız-diş sağlığı kontrolü yaptırmak büyük bir önem arz etmektedir. Nasıl öncesinde bazı testler yaptırıp vücudumuzu hamileliğe hazırlıyorsak, aynı şekilde diş hekimine de başvurmalıyız. 

Diş hekimi detaylı bir muayene, eğer gerekiyorsa röntgen ile tespitlerini yapar ve sizi ideal ağız hijyeni ile hamileliğe hazırlar. Hamilelik süresince problem çıkarabileceği düşünülen tüm dişlerin tedavilerini yapar. Mevcut dişeti hastalıklarını ve çürükleri tedavi eder. 

Hamilelikte kaybedilen dişlerin sebebinin bebeğin anneden aldığı kalsiyum değil, bakımsızlık olduğunu unutulmamalıdır.