Gebelikte Doğru Bilinen Yanlışlar
hepimizaileyiz.com.tr Yayın : 06.06.2011
Pek çok konuda olduğu gibi, hamilelik döneminde de ait yüzlerce yanlış inanış, hurafe var. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Barış Mutluer, gebelik döneminde kafaları karıştıran, sıklıkla dile getirilen doğru bilenen yanlışlar hakkında bilgi verdi:
“Gebeler Saç Boyatmaz”
Gebelik süresince saç boyatmanın zararlı olduğuna dair herhangi bir bilimsel kanıt yok. Ancak dip boyası yapılmasının zararı oldu düşünülüyor. Saç rengini açan madde, saç derisinden emildiğinden bebeğe zarar verebilir.
“Gebeler Güvenlik Kapılarından Geçmez"
Güvenlik kapıları metal detektör barındırıyor. Herhangi bir röntgen ışını söz konusu değil. Bu nedenle gebeye ya da bebeğe zararı yok.
“Cep Telefonları, Bilgisayar, Mikrodalga Fırın Fetusa Zarar Verebilir"
Gebelik sürecinde cep telefonuyla konuşmanın, bilgisayar veya mikrodalga fırın kullanmanın herhangi bir sakıncası kanıtlanmadı.
“Sinek Kovucu İlaçlar Kullanılmamalı”
gebelik sırasında sivrisinek için tabletler veya sıvı şeklinde insektisidler kullanılabilir. Sprey şeklinde cilde sıkılan sivrisinek kovucuların zararı bilinmiyor.
“Cinsel İlişki Bebeğe Zarar Verebilir”
Kanama veya erken doğum tehdidi gibi durumlar olmadığı takdirde gebeliğin son üç haftasına kadar cinsel ilişkide bulunmanın herhangi olumsuz etkisi yok. Gebelik sırasında orgazm olmanın erken doğumu başlatacağı şeklindeki inançsa tamamen yanlış.
“Gebelikte İki Kişilik Beslenmek Gerekir”
Kesinlikle yanlış. Gebelikte beslenme kuralları, gebe olmayan kadınlardaki gibi olmalı. En önemlisi protein, kalsiyum ve vitamin-mineral gruplarının dengeli alınması. Bu dönemde doktor ya da diyetisyenin önerilerine kulak verilmeli.
“Gebelikte İlaç Kullanılmaz”
Yanlış. İki-üç ay ilaç kullanmamak gerekir ancak bulantı ya da kusmayı kesecek bir ilaç kullanılabilir. Çünkü bunların kullanılmaması daha ağır sonuçlar doğurabilir. Sürekli kusan kişinin bebeğinde birtakım beslenme bozuklukları görülebilir. Dolayısıyla bu kişinin kusmasın kesmek gerekir. İlk üç ay bebeğin bütün organlarının oluştuğu dönem olduğundan ilaçlar dikkatli kullanılmalı. Tüm dünyada ilaçlar gebelik ve emzirme döneminde kullanılabilirlikleri açısından gruplandırılıyor. Bunlardan A ve B grubu ilaçlar gebelikte rahatça kullanılabilir; vitaminler, kan-demir ilaçları, bir grup antibiyotikler (örneğin penisilin grubu), parasetamol içeren ağrı kesiciler bunlardan.
“Midem Yanmaya Başladı; Demek ki Bebeğin Saçları Çıktı”
Mide yanması gebelikte artan östrojen hormonunun midedeki asit üretimini artırmasından ve ilerleyen gebelik aylarında büyüyen bebekle birlikte rahmin mideye baskı yapmasından oluşuyor. Bebeğin saçlı-saçsız olmasıyla bir ilgisi yok.
“Yan Yatarsam Bebeğim Ezilebilir, Zarar Görebilir”
Yanlış. Aksine sırtüstü ya da yüzüstü yatılan pozisyonda bebeğe giden kan akımı azalabilir ve bebeğin kalp atımlarında yavaşlamalar olabilir. O nedenle yatarken en doğru pozisyon, bebeğe giden kan akımının en bol olduğu yan yatıştır. Gebelerin özellikle sol tarafına yatmaları en doğrusu. Bu sayede bebek daha iyi besleniyor, daha az strese giriyor.
Gebelikte Diş Tedavisi Mümkün Mü?
Gebeliğin ilk üç ayı ve son ayı hariç gerekli diş tedavisi (dolgu, çekim vs.) yaptırılabilir. Önemli olan bu tedaviler sırasında gebelikte kullanılabilecek ilaçların tercih edilmesi.
Gebelikte Spor Zararlı Mı?
Spor yapılmasının gebeliğin seyrini olumsuz olarak etkilediğine dair herhangi bir kanıt yok. Profesyonel sporcularda bile gebelik genelde normal seyrediyor. Uzun mesafe koşucuların gebelik süresince spora devam ettiği durumlarda bile normal gebelik sonuçları bildiriliyor. Aksine bir gereksinim (kanama, erken doğum riski, çoğul gebelik, yüksek tansiyon, kalp hastalığı gibi..) Yer hareketleri, hafif ağırlık çalışmaları, yüzme, tenis gibi sporlarla uğraşılabilir. Koşu bandı, pilates yapabilir, bisiklete binebilir ve kürek çekebilir.
Hamileyken Seyahat Etmek Sakıncalı Mı?
Gebelerin hava, deniz veya karayoluyla seyahat etmelerinde sakınca yok. Ancak son dört haftada otomobil kullanmalarında fayda var. Otomobil kullanan gebeler mutlaka emniyet kemeri takmalı. Emniyet kemeri göğsün üzerinden ve göbeğin altından bağlanmalı.
Emniyet Kemeri Nasıl Takılmalı?
Göbeğin yani karnın tam üzerinden geçen emniyet kemeri, ani frenlerde karın bölgesinde basınç ve travma riskine neden olabilir. Emniyet kemeri karının alt bölgesinden ve omuzlardan göğüsün ortasından geçecek şekilde takılmalıdır.
Travmanın yol açabileceği riskler:
Düşük
Erken doğum
Bebeğin ölümü, plasentanın erken ayrılması
Rahmin delici travmalarla yaralanması ve delinmesi
Ender vakalarda bebeğin yaralanması
Anneyle ilgili birçok organda yaralanma, dalak yaralanmasına bağlı karın içi kanama olabilir. Bazı travma vakalarında bebeğin kanı annenin kan dolaşımına geçebilir. Hamilede kan uyuşmazlığı söz konusuysa anneye koruyucu iğne yapılır. Bunun dışında gerekli görülen durumlarda tetanoz toksoidi ve aşısı yapılabilir.
Havayoluyla seyahat edecek gebelerden 26. Haftadan sonra doktor raporu isteniyor. Uçak yolculuğu üç saatten kısaysa ve gebelikte ilgili herhangi bir risk faktörü yoksa yolculuk sırasında hareket etmek, bol sıvı almak ve baldır egzersizleri yapmak yeterli. Yolculuğun daha uzun sürdüğü durumlardaysa bunlara ek olarak diz altı varis çorabı giyilmesi gerekiyor. Risk faktörleri taşıyan gebelerse yolculuktan üç gün önce bebek aspirini alması öneriliyor.
