Hangi Yaştaki Çocuğa Hangi Kurallar Konulabilir?

hepimizaileyiz.com.tr
Yayın : 04.04.2011

Çocuk eğitiminin en önemli hususlarından biri de sınırlar koymaktır. Çocuklar nerde duracaklarını bilemez. Bunu ona öğretecek kişilerde hiç kuşkusuz onlara en yakın olan ebeveynleridir. Çok fazla kuralla büyüdüyseniz, belki de bütün iyi niyetinizle kendi çocuğunuza kural koymayan bir ebeveyn olmayı düşleyebilirsiniz. Böylelikle onun mutlu olacağını düşündünüz ama işler istediğiniz gibi gitmedi ya da kurallar koydunuz ama bir türlü sözünüzü dinletemediniz. Peki hata neredeydi?

Çocukların kuralları sevmediklerini düşünürüz. Oysa kurallarla ya da diğer bir deyişle sınırlarla büyüyen çocuklar mutlu olurlar. Kurallar, ebevyn olarak bizim otoride sağlamamız için değil, onların güvende olmaları için gereklidir.

Çocuğunuzun sizi çok daha iyi anlaması için onlara kurallarınızı açıklarken örnekler kullanın. Kuralları hem koyarak hem de uygularken sakin olmaya gayret edin. Unutmayın korkmuş bir çocuk sizi iyi dinleyemecektir!

1-6 Yaş Grubundaki Çocuklar:

Bu yaşlarda korucuyu kurallar öncelik taşır. Bunun yanında, diğer çocuklarla nasıl oynayacaklarını bilmelidirler. Ayrıca, yetişkinlerle nasıl ilişkide olacaklarını öğrendikleri yaşlardır. Sizden sınarları öğrendiyse, diğer yetişkinlerle de ilişkide zorlanmayacaktır.
Okul öncesi dönemde çocuklar sizi taklit edip, model alırlar.

Onlara doğru şeyleri yaparak doğruları öğretebilirsiniz.

Siz her gece dişinizi onunla beraber fırçalarsanız, o da fırçalayacaktır.

Siz kızgın olduğunuzda ses tonunuzu, kontrol ediyorsanız, o da edecektir.

Daha iyi anlamaları için kurallarınızı açıklarken örnekler kullanın ve kuralları hem koyar hem de uygularken sakin olun. Korkmuş bir çocuk sizi iyi dinlemeyecektir.

7-12 Yaş Grubu Çocuklar:

Bu yaşlarda çocuklar diğer ebeveynlerin farklı kuralları olduğunun farkına varırlar. Onlara her yerin ve her evin kuralları olabileceğini açıklayın. Okula gittiğinde, başka ailelerin evlerini ziyaret ettiğinde, oranın kurallarına saygı göstermesi gerektiğini anlatın. Kolay, anlaşılır ve net kurallar koyun. Bu yaştaki çocuklara çok fazla kural koymayın.

Kuralları koyarken ve gözden geçirirken, onları da bu sürece dahil edin. Bu yaştaki çocukların özgürlüğe ihtiyaçları vardır; ancak yine de kuralların olması son derece önemlidir. Bu yaşlar hayatın riskli yaşlarıdır. Flört, parti, içki ve uyuşturucu kullanımı konusunda ifadeleriniz açık olsun. Onu yaptığı doğru seçimler için ödüllendirin.

Sınır Koymak Neden Gereklidir?

 Sınırlar olumlu davranışların öne çıktığı bir ev ortamı yaratır.
 Sınır koymak, ilişkinizde ya da evde sevgi, kabul, saygı, güven ortamı yaratmak için gereklidir.
 Sınırlar çatışmaları önler ve her iki tarafın da kazançlı çıkacağı ortam yaratılır.
 Sınırları olan evlerde ve ilişkilerde daha az stres ve güç savaşı vardır.
 Sınırlar karşılıklı saygı içerir.
 Sınırlar çocuklara diğerleri ile nasıl olumlu iletişimde olabileceğini ve toplumun bir parçası olmayı öğretir.

Unutmamanız Gerekenler Neler?

Her evin kuralları farklıdır. Siz, size uygun olanları belirleyin.

• Uygulayamayacağınızı biliyorsanız o kuralı koymayın.
• Evinizde az kural olabilir, önemli olan tutarlı şekilde uygulanmasıdır. Kuralın birkaç kez delinmesi, çocuğu “acaba bu sefer de delebilir miyim?” şeklinde düşünmeye iter. Bu sınır zorlaması hem çocuğunuzu hem sizi yorar. Çocuk güven hissini kaybeder.
• Ebeveyn olarak görevimiz, sadece çocukların olumsuz davranışlarını görüp onları düzeltmek değildir. Sıklıkla olumlu cümleler kurun, onların beğendiğiniz davranışlarını söyleyin. Sınırlar olumlu iletişim içinde olan evlerde daha kolay belirlenir.
• Çocuklar serbest hareket alanlarının neresi olduğunu sınırlarla beraber öğrenirlerse, eğlenceyi ve otokontrolü aynı anda öğrenebilirler.
• Çocuklarınıza sınırları öğretmek için asla geç kalmadınız.

Uzm. Psikolog Aslı Benk