"Spastik Çocukların Tedavisi İçin 1 Yaşını Beklemeyin"
hepimizaileyiz.com.tr Yayın : 09.11.2012 - Güncelleme : 14.07.2022
Acıbadem Sağlık Grubu, Çocuk Beyin Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Memet Özek başkanlığında, Avrupa’da ilk kez “Spastiste tedavisinde multidisipliner yaklaşım” konulu bir eğitim kursu düzenleyerek tıbbi birikimini yabancı uzmanlara aktardı.
Çocuk Beyin Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Memet Özek, spastisite tedavisinde başarılı olmak için doğru zamanda, doğru tedavi yöntemini uygulamanın son derece önemli olduğuna dikkat çekerek: “Ancak maalesef ülkemizde spastik çocukların tedavisinde 3 önemli hata yapılıyor. Bu hatalar da çocuklarda geri dönüşü olmayan hasarlar bırakabiliyor” uyarısında bulundu.
SpastisiteninEn SıkGörülenNedeni, Doğum Sırasında Oksijensiz Kalmak
Ülkemizde
her bin bebekten 5’inin beyninde kalıcı ve hayat boyu düzelmeyecek hasar oluşuyor. Prof. Dr. Memet Özek, kol ve bacak kaslarında artan tonus nedeniyle hareket kısıtlılığı ve şekil bozukluğu ile seyreden Spastisite’nin de, Serebral Palsi ile doğan çocukların yüzde 60’ında görüldüğünü belirterek sözlerine şöyle devam etti:“
Serebral Palsi, doğum öncesinde, doğum anında ya da doğum sonrasında beyinde gelişen hasara bağlı ortaya çıkan hareket ve şekil bozukluğudur. Bu hastalık beyindeki hasarın olduğu yere göre çeşitli özellikler gösteriyor ve tiplere ayrılıyor. Spastisite de Serebral Palsi’de en sık görülen hareket bozukluğu tipidir. Spastisite’nin ülkemizde en önemli nedeni ise bebeklerin çeşitli etkenlerden dolayı doğum sırasında oksijensiz kalmaları.”
Spastik Çocukların Tedavisinde Yapılan En Sık 3 Hata
1. Çocuğun 1 Yaşına Gelmesini Beklemek Yanlış
Riskli grupta tedaviye çocuk doğar doğmaz başlanmalı. Örneğin fizik tedavi için
çocuğun 1 yaşına gelmesini beklemek ne kadar hatalıysa, bunun aksine erken yapılan ortopedik ameliyatlar da bir o kadar yanlış bir uygulama. Zamanlama hataları maalesef geri dönüşü olmayan problemler ortaya çıkarıyor. Oysa doğru zamanda doğru tedavi gören çocuklar hayatlarını başkalarına bağımlı olmadan yaşayabiliyor.Beynin gelişiminin yüzde 90’ını 1 yaşında tamamladığını belirten Prof. Dr. Memet Özek şunları söyledi:
“Bu yüzden tedavi için çocuğun
1 yaşına gelmesi beklendiğinde maalesef geç kalınmış oluyor. Spastisite’de, tedavi basamağının ilk aşaması olan fizik tedaviye mutlaka emme bozukluğu, aşırı uyku, fazla ağlama, nöbet tablosu gibi erken belirtilerin olduğu ilk aylarda başlanmalı. Erken doğum, doğum sırasında veya sonrasında beyin kanaması geçirilmesi gibi riskli durumlarda ise hiçbir belirti olmasa bile tedavi protokolü çocuk henüz hastanedeyken uygulanmalı.”Çocukların Yüzde 70’i Fzik Tedavi ile İyileşebiliyor
Spastisite'nin erken dönemde tedavi edilmesi çocuğun tüm hayatını etkiler. Prof. Dr. Özek, erken dönem fizik tedavi gören çocukların yüzde 70’inin kimseye bağımlı olmadan günlük hareketlerini yerine getirebilecek düzeye geldiğini söyleyerek, “Tedaviye zamanında başlanması ayrıca fizik tedavi ile sonuç alınamayan çocuklarda ileride ihtiyaç olan ameliyatların sayısını da azaltıyor.” dedi.
2. HATA: KASLARDAKİ KASILMAYA YÖNELİK OPERASYONDA GECİKMEK
Prof. Dr. Memet Özek, fizik tedavi ile beklenen iyileşme çocuk 3-4 yaşına gelmesine rağmen sağlanamamışsa, zaman kaybetmeden, Spastisite’nin giderilmesine yönelik operasyonun yapılması gerektiği uyarısında bulundu. Bu yaşlarda gerçekleştirilen operasyonun çocuğun günlük hareketlerini kolaylıkla yapmasına imkan tanıdığını belirten Prof. Dr. Memet Özek sözlerine şöyle devam etti:OperasyonEn Geç 3-4 Yaşlarında Yapılmalı
“Ayrıca doğru zamanda operasyon geçiren çocukların yüzde 70’i, ileride ortopedik ameliyata ihtiyaç duymuyorlar. Bunun aksine tedavide geç kalındığında ise aşırı kasılmaya bağlı olarak eklemlerin hareket kabiliyeti azalıyor. Bunun sonucunda çocuk dirseklerini 180 derece bükemediği için herhangi bir nesneyi almak istediğinde tüm vücudunu döndürmek zorunda kalıyor, dizdeki bükülmeler nedeniyle bacaklarını açamadığı için de yürüyemiyor. Özetle bir başkasının yardımı olmadan hayatına devam edemiyor.”
3.HATA: ORTOPEDİK AMELİYATLARI ERKEN YAPMAK
Prof. Dr. Memet Özek, ülkemizde ortopedik ameliyatların zamanından önce yapıldığını, bunun da geri dönüşü olmayan sorunlar oluşturabildiğini belirterek sözlerini şöyle noktaladı:
Ortopedik ameliyatlarda 7-8 yaşları en ideal dönem
“Tüm tedavi yöntemlerine rağmen kontraktürlerin ve kısalıkların geliştiği çocuklarda ortopedik ameliyata başvurulmalı. Ancak bu ameliyatların erken dönemde yapılmaması gerekiyor, çünkü çocuğun boyu uzarken kemik, kas ve tendonlar da uzuyor. Dolayısıyla erken yapılan ameliyat, bu işlemin tekrar tekrar yapılmasını zorunlu kılıyor. Bu nedenle ortopedik ameliyatlarda 7-8 yaşları en idel dönemler.”
