Öksürük Neyin Habercisidir?
Çocukların en sık yaşadığı yakınmalardan biri olan öksürük önemli bir hastalığın belirtisi olabilir. Peki ama çocuğunuzun öksürüğü hangi hastalığın habercisi olabilir? Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Elif Dağlı bakın bu soruyu nasıl yanıtlıyor.
Viral Enfeksiyon Sonrası Öksürük Başlayabilir
Öksürük gerçekte her gün solunumla akciğerlere alınan tozların, taneciklerin ve mikropların tekrar dışarı atılması için vücudun kullandığı bir korunma mekanizmasıdır. Her çocuğun günde birkaç kez öksürmesi normaldir ve aileyi telaşlandırmamalıdır. Çoğu çocukta viral üst solunum yolu enfeksiyonu arkasından öksürük başlayabilir.
Çocukların bir yılda 6-8 kez böyle enfeksiyonlar geçirdiği ve enfeksiyon sırasında da günde 140 kez öksürebildiği bilinmektedir. Ancak öksüren çocukların % 20’sinde altta yatan başka bir hastalık bulunmakta olup, % 9’unda alerji, % 6’sında astım, % 3’ünde bronşit, % 2’sinde sinuzit saptanmaktadır.
Öksürük Ne Zaman Korkutmalı?
Ana havayolunun gırtlağın veya ses tellerinin şişmesi ile çocukta köpek havlama sesine benzer bir öksürük oluşur. Tıpta bu şişme, nedeni ne olursa olsun “krup” olarak isimlendirilir. Bu şişlik larenjit gibi virüs enfeksiyonları veya alerji nedeniyle oluşabilir. Çocuğun öksürüğü köpek havlama sesine benzer, şişen nefes borusundan içeri hava alma zorlaşır.
Şiddetli olduğunda hayatı tehdit edebilir. Boğmaca öksürüğü ise, boğmaca enfeksiyonu veya astım sırasında görülen, nöbet halinde gelen, nefes almaya fırsat vermeyen, öksürük bitiminde uzun bir iç çekme ile soluk aldıran, bazen kusturan bir öksürüktür. Düzenli aşılama programları nedeniyle çok nadir görülen boğmacadan çok astımı düşündürmelidir.
Kronik veya İnatçı Öksürük, 2 Haftadan Fazla Süren Öksürüğe Denir
Çocukların çoğunda öksürük viral üst solunum yolu enfeksiyonlarından sonra 10-15 gün kadar sürer. Bazen çocukların nefes borusuna yabancı bir madde kaçırması ile ani boğucu bir öksürük olur; eğer bir gıda veya oyuncak parçası elindeyken, böyle bir durum olmuşsa hekime başvurulmalıdır. Kronik veya inatçı öksürük, üç haftadan fazla süren öksürüğe denir ve mutlaka astım, geniz arkası akıntı, mide ve yemek borusu rahatsızlıkları, sigara dumanına maruziyetin araştırılması gerekir.
Nedir Psikojenik Öksürük?
Kuru, tekrarlayan, inatçı, patlar tarzda, hapşırık sesini andıran ve gece kaybolan öksürüklerde psikojenik nedenler akla gelmelidir. Aileler, bu öksürüğü çocuğun bilerek yaptığını asla düşünmemelidir.
Aile Sorunları İstemsiz İnatçı Öksürüğe Neden Olabiliyor
Nasıl ruhsal sıkıntılar mide rahatsızlıklarına neden olursa, çocuklarda okul veya aile sorunları, çözemedikleri için çatışmalar bu tip istemsiz inatçı öksürüğe neden olabilir. Diğer öksürük yapan hastalıkların olmadığı kanıtlandıktan sonra, çocuğun psikolojik durumu sorgulanmalıdır.
Tourette Sendromu Olan Çocuklar Bazen Yanlış Tedavi Kurbanı Olabiliyor
Psikojenik öksürük grubuna giren Gilles de la Tourette sendromunun ise vokal (sesli) tik hastalığıdır. 18 yaşından önce, ortaya çıkan bu sinir sistemi hastalığında belirtilerin kol, bacak, yüz tikleri olabileceği gibi, boğaz temizlemek, bağırmak, inlemek veya köpek havlamasına benzeyen tarzda çok gürültülü öksürmek gibi ses tikleri de olabilir.
Tourette Sendromu olan çocuklar, gürültülü öksürükleriyle okulda derslerin devamını bozdukları için çoğu kez sınıftan çıkarılırlar ama bu çocuklar gece hiç ses çıkarmadan uyurlar.
Ses tikleri obsesif kompulsif davranışı, dikkat eksikliği, hiperaktivite, öğrenme güçlüğü ile birlikte de görülebilir. Tourette Sendromu olan çocuklar yanlışlıkla astım, geniz akıntısı, enfeksiyon tedavileri alabilirler.