Engelli Bireylerde Ağız ve Diş Sağlığı İçin Nelere Dikkat Edilmeli?

hepimizaileyiz.com.tr
Yayın : 06.12.2016

Engelli bireylerde ağız ve diş sağlığını korumak, sorunlarıyla başa çıkabilmek için nelere dikkat etmeli?

Diş Hekimi Recep Eşkar, engelli hastalarda ağız ve diş bakımı konusunda önemli bilgiler verdi.

Engellilerde genel sağlık sorunları yaşamı etkilediğinden, ağız ve diş sağlığı ikinci planda kalıyor, bu da kişinin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkiliyor. Bu nedenle engelli kişiler ağız ve diş sağlığı bakımından yüksek risk grubunda yer alıyor.

Özellikle zihinsel engelli hastalarda en küçük bir diş tedavi hizmeti bile genel anestezi altında ameliyathane ortamında bir ekip ile geçekleştirilmek zorunda olduğu için tedavi oldukça zor ve pahalı olabiliyor. Hâlbuki koruyucu diş hekimliği uygulamaları dediğimiz koruyucu ve önleyici tedavilerle, bu aşamaya gelmeden önlem alınabiliyor. Bu nedenle koruyucu diş hekimliği uygulamaları engelli bireylerin tedavisinde çok büyük önem taşıyor.

Engelli bireylerde ağız ve diş sağlığını korumak, sorunlarıyla başa çıkabilmek için özel ilgi ve uzmanlığa ihtiyaç duyulur.

Diş tedavisi için gelen hastalarda görebildiğimiz ağrı ve dişlere yapılacak işlem nedeniyle karşılaşılan huzursuz tavırlar engelli hastalarda da sıklıkla karşılaştığımız bir durum. Bu nedenle diş hekiminin engelli bireylerin diş tedavileri konusunda deneyimli olması ve sıcakkanlı tavırlarıyla hastaya güven vermesi tedavi sürecini kolaylaştırıyor.

Eğer ki engelli hasta bir çocuk ise mutlaka pedodonti uzmanının klinik muayenesinden geçmelidir ve pedogojik formasyona sahip pedodonti uzmanı eşliğinde tedaviye devam edilmelidir.

Engelli Hastalara Ağız ve Diş Sağlığı ile ilgili 10 Tavsiye

1. Öncelikle beslenme alışkanlıklarına özel dikkat gerekmektedir.

2. Biberonla beslenebilen engellilerde tüketilen süt, hazır mama ve meyve suları gibi şeker içerikli gıdalar nedeniyle diş çürükleri çok hızlı ve kolay oluşur. Bu nedenle her beslenme sonrasında mümkünse diş fırçası ile, diş fırçası ile mümkün değilse temiz bir tülbent ile dişler temizlenmelidir. Çok gerekli olmadığı sürece gece beslenmeleri olmamalıdır.

3. Diş çürüğünün ana nedeni şekerli, asitli, diş ve dişetine kolayca yapışıp kalan besin maddeleridir. Engelliye özel bir diyet önerilmemiş ise bol şeker ve karbonhidrat içeren gıda maddeleri mümkün olduğunca tüketilmemeli; tüketileceği zaman da kesinlikle yemek aralarında verilmemeli, bu gıdalar ana öğünlerde tüketilmelidir.

4. Püre tarzında, yumuşak gıdalarla beslenmek zorunda kalan engellilerde diş fırçalama yapılamıyorsa yemek sonrası ağız çalkalatılmalı veya gıda artıkları silinerek temizlenmelidir.

Şurup formundaki ilaçların çoğu şeker içerdiğinden bu ilaçları sürekli kullananlarda ağız-diş bakımına daha fazla özen gösterilmelidir.

5. Hastanın dişleri ebeveyni ya da bakıcısı tarafından mutlaka fırçalanmalı, hasta düzenli diş hekimi kontrollerine götürülerek çürükten koruyucu uygulamaların yapılması sağlanmalıdır. Güven ilişkisi açısından mümkünse hasta takibi aynı diş hekimi tarafından yapılmalıdır.

6. Her gece yatmadan önce en az 2 dakika boyunca dişler mutlaka fırçalanmalıdır, 6 ayda bir rutin diş hekimi kontrolüne gidilmelidir.

7. Fissür Sealant (diş cilası) uygulaması ile dişlerinize sürülecek özel bir cila sürülerek gıda artıklarının birikerek çürük oluşumu engellenebilir.

8. Beslenme alışkanlıklarına dikkat edilmeli, şekerli ve asitli gıdalar yerine su ve süt tüketilmelidir.

9. Diş çürüğünü önlemek amacıyla flor uygulamaları yapılmalıdır.

10. Elektrikli diş fırçaları kullanım kolaylığı sağlar bu nedenle bu tarz fırçaların kullanılmasında fayda var.