"Çocuğum Öğrenme Güçlüğü Yaşıyor!"
hepimizaileyiz.com.tr Yayın : 27.06.2012
Çocuğun zihinsel yeteneği olmasına rağmen, akademik açıdan gerilik göstermesi, öğrenme güçlüğünün en belirgin özelliğidir. Peki ama çocuğunuzun öğrenme güçlüğü yaşadığını nasıl anlarsınız, belirtileri nelerdir?Anne babave öğretmenleröğrenme güçlüğü yaşayan çocukta neleredikkat etmeli? Nasıl bir yaklaşımda bulunulmalı? İşte, soruların yanıtları.
Öğrenme güçlüğü çeken çocuklar, Zihinsel yetersizliği olmadığı halde akademik-sosyal-devimsel yetersizliklere sahip çocuklardır.
Uzmanlar Diyor ki
"Birçok çocuk için öğrenme güçlüğü okula başladıklarında ve akademik beceriler kazanmakta başarısız olduklarında göze çarpar" diyen uzmanlar, öğrenme güçlüğünü, bir çocuğun zekası normal ya da normalin üstünde olmasına rağmen dinleme, düşünme, anlama, kendini ifade etme, okuma-yazma veya matematik becerilerinde yaşıtlarına ve zekasına oranla düşük başarı göstermesi olarak tanımlıyor.
Güçlüğünün Belirtileri Nelerdir?
Okuma becerisi: Okuma hızında yaşıtlarından geridir. Harfin şekli ile sesini birleştiremez. Okuduğu parçayı anlamakta zorlanır.
Yazma becerisi: El yazısı okunaksızdır. Bazı harf ve sayıları ters yazar. Hece atlar yada hece ekler. Kelimeler arasında boşluk bırakmaz yada kelimelere birkaç parçaya bölerek yazar.
Aritmetik becerileri: Dört işlemi yaparken yavaştır. Parmak sayar. Problemi çözüme götürecek işleme karar veremez. Sayı kavramlarını anlamakta güçlük çeker.
Organize olma becerileri: Odası, çantası ve defterleri dağınıktır. Defter, kalem gibi çeşitli araçlarını kaybeder. Yaptığı işi bitirmede zorluk çeker.
Oryantasyon (yönelim) becerileri: Yönünü bulmakta güçlük yaşar. İşaret sözcüklerini (burada, şurada gibi) karıştırır. Zamana ilişkin kavramları karıştırır. Saati öğrenmekte zorlanır.
Sıraya koyma becerisi: Dinlediği öyküyü anlatması istendiğinde başını sonunu karıştırır. Haftanın günlerini, ayları doğru saysa bile aradan sorulduğunda yanıtlamakta zorlanır. Belirli bir sıra içinde yapılması gereken işlerin sırasını karıştırabilir.
Sözel ifade becerisi: Duygu ve düşüncelerini sözel olarak ifade etmekte zorlanır. Düzgün cümleler kuramaz. Soyut kavramları, mecazi anlamları anlamakta güçlük çekerler.
Motor Beceriler: Sakardır, düşer, kalemi uygun biçimde tutamaz, yaşıtlarına oranla çizgileri ve çizimleri kötüdür. Yazıları genelde okunaksızdır.
Uzmanların Anne Babalara Önerileri
1. Aşırı hareketli ve dikkati dağınık olan öğrencinin öğrenmesine ket vurabilecek uyaranların azaltılması ve çevreden arındırılması gerekir. (Çocuğun ders çalıştığı odadaki parlak, dikkat çekici uyaranların azaltılması.
2. Öğrenme güçlüğü gösteren çocukların çalışma becerilerini kullanma yeteneğindeki sınırlılıklardan dolayı çocuğa çalışma becerilerini kullanmasını sağlayıcı ev egzersizleri yaptırmak gerekir. (’Günlük hazırlık ve temizlik işlerine katılma.
3. Öğrenme güçlüğü gösteren çocuklar başarısızlık beklentisi yaşadıklarından onlara evde birtakım sorumluluklar verip,başarıları ödüllendirilmelidir.
4. Bu çocuklar için, dikkat egzersizleri uygulanabilir (boncuk dizme).
5. Öğrenme güçlüğü gösteren çocuğun olumsuz davranışlarını azaltmak için davranış değiştirme tekniklerinden yararlanır (olumsuz davranışını ve söylediği olumsuz şeyleri önemsememek).
6. Öğrenme güçlüğü olan çocuk doktora gönderilip, fizyolojik problemi varsa tespit edilmelidir.
7. Öğrenme güçlüğü gösteren çocuklarda görsel ve işitsel algılama problemi vardır. Bu çocukların görsel ve işitsel algı yeteneğini geliştirin.
Çocuğunuzun Görsel Algılama Becerilerini Geliştirmenin Yolları
Eşyaları sınıflandırma faaliyetleri; (eşyaların renklerine, büyüklüklerine şekillerine, cinslerine göre kümeleme)
Ayırt etme faaliyetleri; bu çalışmada resimler, geometrik şekiller ve desenli malzemeler kullanılır.
Hafıza oyunları; bu oyunlarda değişik tıp eşyalar kullanarak bunların çocuğa neyi hatırlattığı veya bunları görünce çocuğa ne hissettiği sorulur.
Çocuğunuzun İşitsel Algılama Becerilerini Nasıl Geliştirebilirsiniz?
Gözlerini kapayarak hatırlatma oyunları oynatma (El çırparak ellerini kaç defa çırptım”diye sorunuz. Hatırlama oyunları iki,üç veya dört etaplı olabilir. Mesela mavi kitabı al. masanın üzerine koy.”
Cümle tamamlama oyunları (“sirkte neler işittin?ilk defa ne işittin ve sonra işittiğinneydi’?”) Tanıma, ayırma ve lokalizasyon (geldiği yeri belirleme )faaliyetler;su sesi .kapı sesi (çarpma şeklinde) köpek havlaması, kedi miyavlaması gibi her gün her yerde duyulabilen sesleri kullanarak “bu sesleri tanıyabiliyor musun?” ‘Hangi seslerin aynı ve hangilerinin ayrı olduğunu” ‘bu seslerin hangi taraftan geldiğini” söyle bakalım
Öğrenme Güçlüğü Yaşayan Çocukların Öğretmenlerine Uzman Önerileri
Zihinsel yetersizliği olmadığı halde akademik-sosyal-devimsel yetersizliklere sahip çocuklardır.
1. Bu çocuklara çalışma becerilerini kullanmayı geliştirici ev egzersizleri verilmelidir. (Ders tekrarı yapması)
2. Sınıfta kullanılan komutlar basit, kısa ve net olmalıdır.
3. Öğrenme güçlüğü gösteren çocukların işitsel ve görsel uyaranları bellekte tutabilmeleri söze dayalı materyalleri hatırlamaları güç olduğundan aileye diyaloğa geçip , evde derslere ilişkin soru-cevap tarzında zihin egzersizleri yaptırılabilir.
4. Görsel algılama problemi olan öğrenme güçlüğü olan çocuk, harfleri kopya edemeyebilir. Bazı geometrik şekilleri birbirinden ayırt edemeyebilir. Bu çocukları eğitim faaliyetlerine katılmaya teşvik edin.
5. Öğrenme güçlüğü olan çocuklarda işitsel algılama problemlerine normal çocuklardan daha fazla rastlanmaktadır. İşitsel algılama problemi olan çocuklar; kapı ziliyle telefon zilinin sesini ayırt edemeyebilirler. Bu duruma dikkat edilmelidir.
6. Öğrenme güçlüğü olan çocuklar başarısızlık beklentisi yaşadıklarından, onlara sınıfta söz hakkı verilmeli,derse katılımları sağlanmalı ve başarıları ödüllendirilmelidir. Başarısızlığın üstesinden gelmeye hizmet edecek stratejilerin çocuğa kazandırılması gerekmektedir.
7. Öğrenme güçlüğü gösteren çocuklar hoşa gitmeyen bir davranış gösterdiğinde, o davranışı ortadan kaldırmak için, davranış değiştirme yaklaşımına yer verilmelidir; bulunulan yere, zamana, ortama uygun olmayan bir şekilde söz yahut davranışta bulunan kişinin,bu tür davranış ve sözlerini görmezden gelerek,onun o ortamdan uzaklaştırılmasının sağlanması faydalı olacaktır.
8. Öğrenme güçlüğü gösteren çocuklar,duygusal bozukluk gösteren çocukların davranış özelliklerini göstermektedirler. Öğrenme güçlüğü olan çocuk, çoğu zaman mutsuzdur Kendini değerlendirmesi olumlu değildir. Sınıftaki çocukların, kiminle oynadığı araştırıldığında genellikle öğrenme güçlüğü olan çocukların görmezlikten gelindiği belirtilmektedir. Bu çocuklar arkadaşlarına olumsuz şeyler söyleme eğilimindedirler.
9. Öğretmen, öğrenme güçlüğü gösteren çocuğun hyperactıve(aşırı hareketlilik) olduğunu anlarsa sınıf içinde ortam düzenlemesine gidebilir. Öğrenciyi duvardan tarafa oturtarak ve sırasında yer alabilecek dikkat dağıtıcı unsurları ayıklayarak bu tip davranışları azaltabilir. Ancak bu tür düzenlemeler yapılırken,çocukla konuşularak yapılanların, cezalandırma için yapamadığı anlatılmalıdır.
10. Öğrenme güçlüğü olan çocuğun, herhangi bir eyleme girişmeden önce düşünmesi sağlanmalıdır. Burada amaç; öğrencinin kendisinin kullanabileceği stratejileri sağlayarak kendine yeterli ve bağımsızlığını kazanmış öğrenciler yetiştirmektir Okuduğunu anlamayı arttırmak için kendi kendini sorgulama tekniğiyle öğrenciyi destekleyen taktikler kazandırılabilir. İlk olarak öğrenci kendisine “bu parçaya neden çalışıyorum’ sorusunu sormak, ana fikirlerini bulup altlarını işaretleme, ana fıkirlere ilişkin soru düşünüp yazma, soruya ve yanıtlarına tekrar bakıp, nasıl daha fazla bilgi sağlanabileceğini gösterilmelidir.
11. Öğrenme güçlüklerinin oluşmasını arttıran ve öğrenme güçlüğü olan çocukların, yararı olmayan öğretmen tipi, tüm çocukların aynı şekilde öğrendiğini ve başarılı öğretim tekniğini sadece kendisinin bildiğine inanan ve bir tek öğretme sürecine yer veren öğretmendir.
Görsel Algılama Becerilerini Geliştirme Yolları:
Eşyaları sınıflandırma faaliyetleri; (eşyaların renklerine, büyüklüklerine şekillerine, cinslerine göre kümeleme)
Ayırt etme faaliyetleri; bu çalışmada resimler, geometrik şekiller ve desenli malzemeler kullanılır.
Hafıza oyunları; bu oyunlarda değişik tıp eşyalar kullanarak bunların çocuğa neyi hatırlattığı veya bunları görünce çocuğa ne hissettiği sorulur.
İşitsel Algılama Becerilerini Geliştirme Yolları:
Gözlerini kapayarak hatırlatma oyunları oynatma (El çırparak “ellerimi kaç defa çırptım”diye sorunuz. Hatırlama oyunları iki,üç veya dört etaplı olabilir. Mesela ‘mavi kitabı al, masanın üzerine koy.”
Cümle tamamlama oyunları (“sirkte neler işittin?İlk defa ne işinin ve sonra işittiğin neydi?”)
Tanıma, ayırma ve lokalizasyon (geldiği yeri belirleme ) faaliyetleri; su sesi, kapı sesi (çarpma şeklinde) köpek havlaması, kedi miyavlaması gibi her gün her yerde duyulabilen sesleri kullanarak “bu seslen tanıyabiliyor musun?” “Hangi seslerin ayni ve hangilerinin ayrı olduğunu” “bu seslerin hangi taraftan geldiğini” söyle bakalım.
