Her Ailenin Bir "Aile Afet Planı” Olmalı

hepimizaileyiz.com.tr
Yayın : 08.02.2023

Uzmanlar uyarıyor…Her ailenin bir afet planı olmalı! 

Kahramanmaraş'ta 7,7 ve 7,6 büyüklüğünde meydana gelen iki deprem, Kahramanmaraş, Kilis, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman, Malatya ve Hatay'da büyük yıkıma yol açtı. Binlerce kişinin yaşamını yitirdiği deprem felaketi, deprem öncesinde alınması gereken önlemleri de gündeme getirdi.

Deprem, sel, heyelan vb. gibi doğal afetlere karşı uzmanlar her ailenin bir "Aile Afet Müdahale Planı" olması gerektiğine dikkat çekti. Uzmanlara göre, aile afet müdahele planında, yaşam alanlarının krokisinin çizilerek yaşam üçgeni olabilecek, afet ve acil durum çantası konulabilecek yerlerin belirlenmesi, tehlikeli olabilecek yerlerin ve alternatif çıkış ya da kaçış yollarının belirtilmesi gerekiyor.

İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Dr. Rüştü Uçan, deprem gibi büyük afetlere hazırlıkta aile fertlerinin iş birliğinde hazırlanacak “Aile Afet Müdahale Planı”na dikkat çekti. 

 Aile Afet Planlaması Nasıl Oluşturulur?

1. Afetlerde Sevdiklerinizi Güvende Tutmanın Yollarından Biri: Aile Afet Planı 

Aile Afet Planı, bilinçli yaşamın bir gereğidir. Evde yapısal ve yapısal olmayan tehlikelerin dikkate alınarak en güvenli ve riskli yerlerin belirlenmesi gerekiyor. Yaşam alanlarının krokisinin çizilerek yaşam üçgeni olabilecek, afet ve acil durum çantası konulabilecek yerlerin belirlenmesi, tehlikeli olabilecek yerlerin ve alternatif çıkış ya da kaçış yollarının belirtilmesi gerekiyor.  

Deprem başta olmak üzere herhangi bir afet durumunda aile bireylerinin paniğe kapılmadan hareket etmelerinin önemli. 

Plan, paniğe kapılmadan doğru hareket etmeyi sağlar 

Aile Afet Planı, herhangi bir afet durumunda aile bireylerinin paniğe kapılmadan doğru bir şekilde hareket edebilmesi için yapılması gereken plandır. 

Herhangi bir afet durumunda aile bireylerinin hepsi bir arada olabileceği gibi, yaşam koşulları gereği hepsi ya da bir kısmı bir arada olamayabilir. Bu nedenle herhangi bir afet durumunda aile bireylerinin paniğe kapılmadan doğru bir şekilde hareket edebilmesi için yapılması gereken plandır.

Bu plan, bilinçli yaşamın çok önemli bir gereğidir ve aslında hayatın tüm konuları ile ilgili planlı yaşamak mutluluğun en temel şartlarından da birisidir.

2. Aile Afet Planı Nasıl Hazırlanır?

• Nerede bir araya gelineceği planlanmalı 

Bu planda aile bireylerine direkt veya dolaylı olarak ulaşılabilecek il içi/il dışı iletişim bilgileri, ayrı yerlerde bulunuluyorsa en uygun nerede ve nasıl bir araya gelinebileceği, bir araya gelme durumu söz konusu olamayacaksa neler yapılması gerektiği, aile bireylerine ait kişisel bilgiler (kronik hastalık, engellilik, hamilelik, vb) ve kullanılan iletişim cihazlarının iletişimin daha etkin yapılabilmesi için teknik özelliklerinin yer alması önemlidir.

• Evcil hayvan bilgileri de bulunmalı 

Planda aynı aile bireylerinde olduğu gibi varsa temizlik görevlisi, bebek bakıcısı, misafir gibi kişilere ait bilgilerin belirtilmesi, sahiplenilmiş evcil hayvanlarla ilgili bilgilerin belirtilmesi, planda birinci sorumlunun zor şartlarda kalması göz önüne alınarak ikinci sorumlunun belirlenerek gerektiğinde aynen birinci sorumlu gibi davranabilmesi için gerekenlerin belirtilmesi sağlanmalıdır.

• Plan ilk 72 saate göre belirlenmeli 

Planın ağırlıklı olarak “altın saatler” şeklinde ifade edilen afet sonrası 72 saate göre belirlenmesi gerekiyor.  

- Ev ve iş yeri gibi yaşam alanlarının yapısal ve yapısal olmayan tehlikeler dikkate alınarak en güvenli ve riskli yerlerinin belirlenmesi öncelikli olmalıdır. 

- Yaşam alanlarının krokisinin çizilerek özellikle yaşam üçgeni olabilecek, 

- Afet ve acil durum çantası konulabilecek yerlerin, 

- Tehlikeli olabilecek yerlerin ve alternatif çıkış ya da kaçış yollarının belirtilmesi gerekir. 

- Yaşam alanlarında elektrik, doğalgaz ve su ana vanalarının/şalterlerinin, ilkyardım dolabının, yangın söndürme tüpünün, varsa kimyasal ya da tehlikeli maddelerin, ışıldak gibi malzemelerinin bulunduğu yerlerin krokide belirtilmesi gerekir.

Yazılı bir plan yapın ve her aile üyesi için sorumluluklar belirleyin. Planı hazırlarken, açıklamaları kısa ve öz tutun ve bir aile planının onları nasıl güvende tutacağına odaklanın. 

Aile Afet Planı üzerinde çalışmak için bir aile toplantısı planlayın. Çok küçük çocuklar bile adlarını, adreslerini ve telefon numaralarını öğrenmek için zaman ayırmak gibi sorumlulukları paylaşabilirler. Her bir aile üyesine sorumluluklar vermeden önce, çocuklara şiddetli hava, doğal afetler ve insan yapımı afetlerin tehlikelerini açıklayın.

3. Aile Afet Planında Hangi Temel Bilgiler Yer Almalı?

• Biri evin dışında, diğeri mahallenin dışında olmak üzere iki güvenli buluşma yeri;
• Bir afet meydana geldiğinde ayrılmaları durumunda tüm aile üyeleri için iletişim bilgileri dahil olmak üzere iletişim bilgileri;
• Etkilenen bölgenizin dışında yaşayan ve aile irtibat görevlisi olarak hareket edebilecek bir aile irtibat kişisi;
• Tahliye planı, bir arkadaş veya aile üyesi evde veya yerel barınakta kalma düzenlemeleri ile; 
• hem evinizin dışına çıkmak (yangın durumunda) hem de kasabanızın/şehrinizin dışına çıkmak için temel kaçış yolları; ve ailelere barınaklara vb. girmesine izin verilmeyebilecek evcil hayvanlar için rehberlik içeren bir evcil hayvan bakım planı.
• Ailedeki yetişkinlere malzeme toplama veya sağlık ve mali bilgileri organize etme gibi sorumluluklar verin.
• Son olarak, hem iş yerinizde hem de çocuğunuzun kreşinde veya anaokulunda hangi afet planlarının yürürlükte olduğunu göz önünde bulundurmak ve bu senaryolar için de plan yapmak önemlidir. 

4. Önemli Bilgileri İçeren Bir Kontrol Listesi Hazırlayın

Bir aile afet planında yazılı tutulması gereken pek çok önemli bilgi vardır ve ebeveynler aşağıdakileri içerdiğinden emin olmak isteyecektir:

• Tüm aile üyelerinin iletişim bilgileri;
• Ambulans, itfaiye veya polis gibi acil telefon numaraları; 
• Evcil hayvan bilgileri ve ilgili bilgiler; 
• Aile dışı iletişim bilgileri (potansiyel olarak etkilenen alanların dışında yaşayan belirlenmiş bir yakın akraba, arkadaşın iletişim bilgileri) 
• Alerji bilgileri veya diğer reçeteli ilaç talimatları dahil olmak üzere tüm önemli aile tıbbi bilgileri; ve dahası. 

Kontrol listenizde (veya aile afet planlama belgeleriniz) ayrıca doğum ve evlilik belgeleri, mali kayıtlar, vasiyetler, vergi kayıtları ve daha fazlası gibi hayati kayıtların birden çok kopyası yer almalı. 

Afet sırasında evinizin veya eşyalarınızın hasar görmesi veya kaybolması durumunda bir ev ve mülk envanteri, sigorta için el altında bulundurmak akıllıcadır. Eğer eviniz ciddi şekilde hasar görürse, bu önemli yedek kağıtları evinizden farklı bir yerde saklamayı unutmayın. 

5. Afet Müdahale Planınız İçin Gerekli Malzemeleri Toplayın

Bir afet malzemeleri kitinin montajı, tüm ailenin birlikte yapabileceği bir şey olabilir. Amaç, evinizde her aile üyesinin üç gün boyunca ihtiyaçlarını karşılayacak kadar malzeme bulundurmaktır. 

Buna su (kişi başına günde 1 şişe), bozulmayan gıda maddeleri ve bireysel aile üyelerinin ihtiyaç duyabileceği diğer her şey (ilaç gibi) dahildir.

Ebeveynlerin afet malzemeleri setlerine dahil etmesi gereken diğer temel öğeler şunlardır:

• İlk yardım çantası, el feneri, fazladan piller, bir düdük (yardım sinyali vermek için), pille çalışan bir radyo, yüz maskeleri (kirli havayı filtrelemek için) ), yerel haritalar, ekstra cep telefonu, şarj cihazları ve yedek piller, mendiller, koli bandı, anahtar veya pense (yardımcı programları kapatmak için) ve yiyecekler için manuel konserve açacağı, kıyafet, bazı kişisel hijyen malzemeleri, yedek bir takım ev ve araba anahtarları, kibritler, mumlar, iş eldivenleri ve fazladan para.
• Tahliye etmeniz veya evden ayrılmanız gerekirse, önemli belgelerinizi ve finansal bilgilerinizi diğer afet malzemelerinizle birlikte paketlediğinizden emin olun. 

6. Aile Afet Planınızı Periyodik Aralıklarla Uygulayın

Afetler genellikle ani ve önceden haber verilmeden meydana gelse de, aileler bir ekip olarak birlikte çalışmaya hazır olduklarında afetle daha iyi başa çıkabilirler. Her bir aile üyesinin farklı senaryolarda ne yapması gerektiğini bilmesi en iyi korumayı sağlar ve bir güvenlik planına sahip olmak ve bunu sık sık uygulamak bir ebeveynin önemli bir sorumluluğundadır

En iyi aile afet planı, aile üyelerine farklı afetler sırasında ne yapılması gerektiği konusunda düzenli olarak hatırlatılmazsa pek yardımcı olmayacaktır. Yılda en az iki kez çocuklarınızın ne yapacaklarını, nereye gideceklerini, kimi arayacaklarını ve diğer güvenlik uygulamalarını hatırlayabildiklerinden emin olmak isteyeceksiniz.

Planınızı ailenizle birlikte zaman zaman uygulamak, acil durumlara genel müdahale sürenizi iyileştirebilen ve güvenliği ve verimliliği artırmak için gereken ince ayar ve değişiklikleri yapmanıza olanak tanıyan harika bir ekip oluşturma alıştırmasıdır.

Altı ayda bir yangın ve diğer tahliye tatbikatları yapılmalı ve çocuklara o zamanlarda da bilmeleri gereken önemli bilgiler sorulmalıdır. 

Evinizin varsa duman alarmlarını aylık olarak test edin ve pilleri yılda bir kez değiştirin. 

Her altı ayda bir depolanan yiyecek ve su da değiştirilmeli ve yangın söndürücüler düzenli olarak kontrol edilmelidir. 

Deprem Sonrasında Nelere Dikkat Etmeli?

7. Deprem Sonrasında Güvende Kalmak İçin Bu Bilgileri Aile İçinde Paylaşın: 

• Bir depremden sonra binanın hasar görmesi, sızıntı yapan gaz ve su hatları veya elektrik hatlarının düşmesi gibi ciddi tehlikeler olabilir.
• Artçı sarsıntıların bir depremin ana şokunu takip etmesini bekleyin. Bir artçı şok hissederseniz çök, kapan ve tutun tekniğini uygulayın. 
• Hasarlı bir binadaysanız dışarı çıkın ve hızla binadan uzaklaşın. Hasarlı binalara girmeyin.
• Kapana kısılırsanız, bir mesaj gönderin veya bir boruya veya duvara vurun. Korunmak için ağzınızı tişörtünüzle kapatın ve bağırmak yerine düdük kullanın.
• Tusunamiye maruz kalabilecek bir bölgedeyseniz, sarsıntı durduktan hemen sonra iç kısımlara veya daha yüksek bir yere gidin. Kimyasallar, kanalizasyon ve moloz içerebileceklerinden sel sularıyla temastan kaçının.
• Yaralanıp yaralanmadığınızı görmek için kendinizi kontrol edin ve eğitiminiz varsa başkalarına yardım edin. Yardım gelene kadar nasıl yardımcı olunacağını öğrenin.