Kansere Yol Açan HPV’den Nasıl Korunabilirsiniz?
Cinsel yolla bulaşarak rahim ağzı kanseri, penis kanseri, ağız ve gırtlak kanserlerine neden olabilen Human Papiloma Virüsü (HPV); genital bölgeye yerleşerek siğil oluşumuna da yol açabiliyor. Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Op. Dr. Zeki Salar, HPV’nin kadın sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini anlattı ve virüsten korunma yolları hakkında bilgi verdi.
Düzenli Jinekolojik Muayene ve Smear Testi Önemli
HPV, rahim ağzı kanserinde bilinen en önemli risk faktörüdür. Rahim ağzı kanseri hastalarının %99.7’sinde bu virüs saptanmıştır. HPV, cinsel yolla bulaşan en yaygın virüstür. AIDS hastalığından sorumlu HIV virüsünün cinsel yolla bulaşma oranı HPV’den daha düşüktür.
Belirtileri Nelerdir?
HPV’nin yol açtığı dış genital siğiller sıklıkla kabarıklıklar olarak hissedilebilse de bazıları çok küçük olup fark edilmeyebilir. Belirtiler hafif kaşıntı, nadiren acı, yanma ve batma hissi, cinsel ilişki sırasında veya sonrasında kanama, adetler arasında düzensiz kanama, inatçı anormal akıntı olarak kendini gösterebilir. Tanı için jinekolojik muayene ve smear testi çok önemlidir.
Enfeksiyon Yıllarca Sessiz Kalabiliyor
HPV cinsel ilişki ile ciltten cilde bulaşır. Bulaşması için gerçek cinsel birleşme gerekmez. Bazı durumlarda HPV yıllarca sessiz kalabilir. Bu yüzden hastalığın ne zaman veya kimden bulaştığını bilmek mümkün olmayabilir. HPV’nin tuvalet oturağı, kapı kolu, havlu, sabun, yüzme havuzları veya küvetten geçebileceğine ait kanıt bulunmamaktadır. Ancak, açıklanamayan bazı HPV lezyonlarının oluşumunda cinsel olmayan yolların varlığının olası olduğu bilinmektedir. Örneğin, küçük çocuklarda genital bölgede “non-genital” HPV tipleri görülebilir.
En Etkin Korunma Aşı ile Sağlanıyor
Sünnet olmanın hastalığı %25, prezervatif kullanmanın ise %70 oranında önlediği bilinmektedir. HPV’den korunmanın en etkin yolu aşı olmaktır. Geliştirilen aşılar şu anda virüsün kanser yapan grubundan HPV 16 ve HPV 18’e karşı; siğil yapan grubundan ise HPV 6 ve HPV 11’den oluşan 4 tipine karşı korumaktadır. HPV 16 ve HPV 18, virüs kaynaklı hastalıkların %70’inden sorumludur ve rahim ağzı kanserinin yaklaşık %100 oranında nedenidir. Bu yüzden aşı ile %100 koruma sağlanmasa da en sık karşılaşılan nedenler önlenebilmektedir. Aşının koruyucu olması için kadınlarda öncelikle 9–26 yaş arasında yapılması önerilmektedir. Ancak 26 – 45 yaş grubunda olan kadınlar da aşı olabilir.
Sigara Kullanımı Hastalığı İlerletiyor
HPV’ye yakalanmak kanser olunduğu anlamına gelmez. Bu enfeksiyonu geçirenlerin % 90'ında, virüs 1-2 yıl içerisinde vücuttan atılabilir. HPV enfeksiyonunun vücuttan atılmasında en önemli faktör, vücudun bağışıklık sistemidir. Bağışıklık sistemi bozuk kişilerde HPV enfeksiyonunun kanserojen etkisi daha fazladır. Sigara, uzun süreli doğum kontrol hapı kullanımı, klamidya enfeksiyonu gibi durumlar hastalığın hızlı ilerlemesine ve kansere dönüşmesine neden olabilmektedir.
Erken Teşhis Önemli
Rahim ağzı kanseri erken dönemde teşhis edildiği takdirde, rahmin tamamının alınmasına gerek kalmadan, rahim ağzının üst kısmının tıraşlanmasıyla tedavi edilebilir. Genital siğiller yakılarak veya dondurularak tedavi edildikten sonra tekrar edebilir. Bu nedenle tanı ve tedavi süreci için birkaç ay süre gerekli olabilir.