Aort Damarının Yırtılması Önceden Nasıl Anlaşılır?
Sevilen sanatçı Oya Aydoğan’ın hayatını kaybetmesi nedeniyle gündeme gelen Aort Damar Yırtılması (tıbbi adıyla aort disseksiyonu), beklenmedik bir durum olduğu için önceden pek fazla bir belirti vermiyor. Teşhis edildiğinde ise hastaların yaklaşık yarısı hayatını kaybedebiliyor. Sanatçının ölümünden sonraki süreçte, halk arasında hastalıkla ilgili yanlış bilgiye dayalı korkuların olduğunu gözlemlediğini dile getiren Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Hakan Gerçekoğlu, ‘gizli tehlike’ aort damar yırtılması konusunda önemli bilgiler verdi:
Her Yıl Yaptırılacak Ekokardiyografi ile Takip Edilebilir
Kalp cerrahisinde en çok korkulan hastalık grubu içerisinde bulunan aort damarı anevrizması, cerrahi sınırlara gelmiş olsa bile kendini belli etmeyebiliyor. Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Hakan Gerçekoğlu, ‘aort damar yırtılmasının’ ancak her yıl yaptırılacak ekokardiyografi ve tüm batın ultrasonu ile aort damarında bir genişleme olup olmadığının takip edilmesiyle önlenebileceğini söylüyor.
Kimler Risk Altında?
Boğaza bir yiyecek kaçması nedeniyle öksürmek, eğer kişinin damarları sağlıklı ise aort damar yırtılmasına sebep olmaz. Fakat aort damarının bazı kısımlarında doğuştan gelen gelişim bozuklukları, ana atar damarlarda ‘anevrizma’ olarak tabir ettiğimiz balonlaşma veya damar sertliğine bağlı damar yapısında bozulma bulunuyorsa, ani kan basıncı yükselmeleri, damarın zayıf kısmından yırtılmasına neden olur.
Öksürmek, hapşırmak, ani travmalar gibi nedenler bu basıncın yükselmesine neden olurlar. Yüksek tansiyon hastaları ve sigara kullananlar daha fazla risk altındadırlar.
Ne Hissedilir?
Damarınızın zayıflayan kısmı bir balon gibi patlamaz. Damar tabakalardan oluşmuş bir yapıdır. Yırtılma önce iç tabakadan başlar. Hastalar genellikle “yırtılma hissi” şeklinde bir ağrı tarif ederler. Yırtılmanın yerine göre sırt ve göğüs ağrısı olur. Fakat ağrı görülmeyen yırtılmalar da mevcuttur. Yırtılma sonrası kanamaya bağlı olarak ani tansiyon düşmesi ve bayılma görülebilir.
Anevrizma Önceden Nasıl Anlaşılır?
Eğer aort damarınızda anevrizma oluşmuşsa neredeyse cerrahi sınırlara gelmiş olsa da bunu tetkik yaptırmadan anlamanız mümkün değildir. Pek çok hastada bu durum başka rahatsızlıklarla ilgili tetkik yaptırırken ortaya çıkar. Rutin kontroller bu nedenle oldukça önem taşır.
Her yıl yaptıracağınız ekokardiyografi ve tüm batın ultrasonu ile aort damarınızda bir genişleme olup olmadığını takip edebilirsiniz.
Ayrıca kötü yaşam alışkanlıklarınızdan kurtulmanız ve tansiyonunuzu kontrol altında tutmanız, damar sağlığınız açısından son derece önem taşır.