Mantar ve Nasır Oluşumunu Engellemenin 5 Yolu

Dr. Hicran Ercan
Yayın : 23.01.2014 - Güncelleme : 23.01.2025

Kış aylarında giyilen kapalı, hava almayan çizmeler ve botlar ayaklarda mantar oluşmasına sebep oluyor. Tırnakların sararmasına, kırılmasına, bozulmasına ve kalınlaşmasına yol açan mantar yaşam kalitesini düşürüyor. Peki ama ne yapmalı?

Dermatoloji Uzmanı Dr. Hicran Ercan, özellikle diyabet hastalarının, dolaşım bozukluğu olan 65 yaş üzeri kişilerin ve bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerin, ayak mantarına yakalanma riskinin yüksek olduğunu söylüyor. 

Dermatolog Dr. Ercan ayaklardaki mantar ve nasır oluşumuna karşı nelere dikkat edilmesi gerektiğini anlattı.

Ayaklarda Oluşan Mantarı ve Nasırı Önlemenin Yolları Nelerdir? 

1. Kışın Ayak Sağlığı İçin Nasıl Ayakkabı Tercih Etmeli?

• Sert ve Dar Ayakkabılardan Uzak Durun!

Ayağa sıkı gelen, sert, dar, ucu öne doğru sivri ve rahat olmayan ayakkabılar ayaklara zarar verir. Bu tarz ayakkabılar tırnaklarda travma etkisi yaratarak kan dolaşımının bozulmasına ve ayaklarda nasır oluşumuna yol açar. Bozulan kan dolaşımı tırnakların renk değiştirmesine, tırnaklarda ve ayaklarda şekil bozukluklarına sebep olur. Bozulan tırnaklar da mantar enfeksiyonuna zemin hazırlar.

• Sağlıklı ve Ortopedik Ayakkabılar Tercih Edin

Nasırlar, cildin genellikle sürtünmeyle birlikte aşırı basınca tepki olarak sertleşmesinin bir sonucunda ortaya çıkar. Cilt, kendini korumak için sertleşir. Nasır oluşumunun önüne geçmekte en önemli unsur ayakta belirli bir noktaya yapılan baskının ortadan kaldırılmasıdır. Ortopedik ayakkabı ve terlikler kullanarak vücut ağırlığının ayak tabanına eşit yayılması sağlanabilir.

Ayakkabı, her iki ayakta da denenmeli ve mümkünse mağazada bir süre yürünmelidir. Ayaklar arasında bazen numara farkı olabilir, bu gibi durumlarda büyük olan ayak numarasına göre ayakkabı almak daha sağlıklıdır.

Ayak Kokusu Nasıl Önlenir? 

2. Ayak Kokusunu Önlemenin Püf Noktaları

Kış aylarında en çok şikayet edilen problemlerden biri de ayak kokusudur. Bu duruma engel olmak için öncelikle kişisel temizliğe özen göstermek gerekir. Kapalı ayakkabı giyenler mutlaka pamuklu çoraplar tercih etmelidir. 

Naylon çoraplar ayakların terlemesine ve kötü kokmasına sebep olur. Ayakkabıyı çıkardıktan sonra mutlaka ayaklar ılık su ile yıkanmalı ve parmak araları dahil her iki ayak, pamuklu bir havlu ile kurulanmalıdır. Islak tutulan ayaklarda zamanla mantar oluşabilir. Kurulanan ayaklara nemlendirici sürmek gerekir. 

Özellikle diyabet, egzama, sedef ya da nasırı olan hastalar her yıkamadan sonra ayaklarına mutlaka nemlendirici krem ile bakım yapmalıdır. Sürülen kremin parmak aralarına kaçırılmamasına özen gösterilmelidir. Çünkü nemli kalan bu bölgelerde mantar oluşabilir.

Ayakkabılar ve çoraplar düzenli olarak değiştirilmeli, bir ayakkabı bütün gün giyiliyorsa, ayakkabıda bakterilerin ürememesi için sonraki gün farklı ayakkabı tercih edilmelidir. 

Mantar ve Nasırı Önlemenin Yolları 

3. Ayak Bakımında Ponza Taşı Kullanmayın 

Çatlamış topuklara ponza taşı kullanmak da sakıncalıdır. Genellikle halk arasında doğru olarak bilinen bu yöntem yanlıştır. Ayaklardaki çatlaklar çok derinse hastalar ponza taşı kullanırken enfeksiyon kapabilir. Bu da topuklarda çatlak tedavisinin sürecini uzatır. Bu gibi durumlarda hasta uzman bir hekim tarafından değerlendirilmelidir.

4. Tırnaklarınızı Keserken Dikkat Etmeniz Gerekenler

Birçok insan yanlış tırnak kesimi yüzünden de enfeksiyon kapabiliyor. Yanlış kesilen tırnaklarda batma meydana gelebilir ve batık tırnak bir süre sonra enfeksiyon kapabilir. Bu da hastanın yaşam konforunu olumsuz etkiler. El ve ayak tırnaklarının kesim şeklinin farklı olduğu unutulmamalı; el tırnakları yuvarlak, ayak tırnakları düz kesilmelidir.

Uzunlukları tırnak altındaki etin hemen üzerinde yani fazla dipten olmayacak şekilde ayarlanmalıdır. Uzun tırnakların arasında kir, mikrop ve bakteriler üreyebilir. 

Parmakları ağzımıza alınca ya da uzun tırnaklarla vücudumuzu kaşıdığımızda bilerek veya bilmeyerek mikropların başka bölgelere taşırız. Bu yüzden tırnaklar fazla uzamadan kesilmeli ve araları belirli periyotlarla fırçalanmalıdır.

Kışın Ayak Bakımında Peeling Önemli 

5. Kış Aylarında Ayak Peelingi Yapın

Belli aralıklarla ayak peelingi yapılması önerilir. Bazı ürünler alerjik reaksiyona neden olabileceğinden, kullanılan ürünlerin dermokozmetik olmasına özen gösterilmelidir. 

İşte size doğal ve pratik bir ayak peelingi tarifi.

Evde Ayak Peelingi Nasıl Hazırlanır?

İşte ayak peelingi yapmanın en pratik yolu... 

Malzemeler: 

• 3 yemek kaşığı tahin
• 2 yemek kaşığı zeytinyağı veya tatlı badem yağı
• 1 yemek kaşığı bal
• 1 yemek kaşığı taze nane yaprakları 

Yapılışı ve Uygulanışı:

• Tüm malzemeleri sıcağa dayanıklı cam bir kaseye koyun ve karıştırın.
• 10 saniye mikrodalga fırında ısıtın.
• Cildinize sürülebilecek sıcaklıktayken ayaklarınıza dairesel hareketlere sürererek masaj yapın.
• Daha sonra ılık su ile durulayın.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS) 

S.1. Ayak mantarı en çabuk nasıl geçer?

Ayak mantarından şikayetçi olan bireylerin her akşam karbonatlı suyun içinde ayaklarını bir süre boyunca bekletmesi önerilmektedir. Karbonatlı su sayesinde, mantarlar hızlı bir şekilde temizlenir ve mantar temizliği doğal malzemeler ile yapılmış olur. Ayrıca karbonat kokuyu ve kaşıntıyı da gidermektedir.

S.2. Nasır oluşmaması için ne yapmalı?

Pamuklu çoraplar tercih edilmelidir. Ayaklar kuru tutulmalı, ayağı acıtan yaralayan koşullardan kaçınılmalıdır. Düzenli olarak ayakları nemlendirici krem yardımıyla nemlendirmek ve masaj yapmak nasır oluşumunu önlemeye yardımcı olabilir.

S.3. Nasırı koparırsak ne olur? 

Nasırı koparmanın riski yüksektir. Her hangi bir uzmandan, cerrahtan ve ya cildiyeciden destek almadan, ev ortamında kimyasal ilaçla nasırı koparmaya çalışmak oldukça tehlikelidir. Bu işlem sırasında açılan yara kişiyi mikrop ve virüslere karşı açık hale getirir.

S.4. Nasır kökü nasıl çıkarılır?

Nasır ameliyatı, nasırı kökünün tamamen temizlenebilmesi için uygulanan en etkin ve en bilinen yöntem cerrahi müdahaledir. Pek çok nasır anestezi gerektirmeden neşter ile hekim tarafından alınabilir. Derin köke sahip nasırlar, nasırlı bölgeye lokal anestezi uygulanarak cerrahi işlem gerçekleştirilebilir.