Gelin-Kayınvalide Anlaşmazlığında İdare Eden 'İdare'lik Olur!

Melis DEMİRYAS
Yayın : 14.08.2012 - Güncelleme : 18.04.2024

Önyargıların yıkılmadığı ilişkilerde, kayınvalide genellikle kinayeli konuşmalarla gelini maniple etmeye çalışır. Bunlar ilkel, olgun olmayan tepkilerdir. Bu tepkilere gelinin de karşılık vermesi ise aile içinde krizlere davetiye çıkarır.

Sık sık yaşanan krizlerde, olan iki kadın arasında kalan erkeğe olur. Peki öyleyse ne yapmalı? "Erkek böyle durumlarda objektif olmadığı takdirde, her kriz bir bumerang gibi dönüp dolaşıp kendisini bulur." diyen Prof. Dr. Nevzat Tarhan sağlıklı gelin-kayınvalide ilişkisinin nasıl olmasını gerektiğini anlattı.

1. Gelin-Kayınvalide Arasında Erkeğin Rolü 

• Mutlu Olmak İsteyen Erkek, Dengeyi İyi Tutturmalı 

"Gelin-kayınvalide arasındaki zıtlaşmalarda, genellikle erkek de rolünün gereğini objektif bir şekilde yerine getiremez ve annesini eşine karşı körü körüne savunur. Kimi zaman da bunun tam tersi olur. Erkek işine, “Annem iyi bir ama zayıf yanları var. Bu yaştan sonra onu değiştirmek zor. Onu incitmeyelim” mesajıyla yaklaşmalıdır."

Böyle yaklaşması, eşini, “Kayınvalidem bana kötü davranıyor ama hiç olmazsa eşim beni anlıyor” noktasına getirir. Erkek, eşine bu şekilde yaklaşmayıp, doğrudan annesini savunursa, eşi iyice gerilir ve anlaşılmadığını düşünür.

Erkek böyle durumlarda objektif olmadığı takdirde, her kriz bir bumerang gibi dönüp dolaşıp kendisini bulur. Mutlu omak isteyen erkek, annesi ve eşiyle ilişkisini dengede tutmalıdır.

Kayınvalidenizle İlişkinizi Nasıl Yönetebilirsiniz?

2. Kayınvalide Sorunu Yaşayan Gelin Ne Yapmamalı?

• Gelin Şartları Dayatmamalı

Hepimizin çocukluk dönemlerinde yaşadığmız olaylar, hayat senaryoları vardır. Bir genç kız evlenene kadar, babası ya da ağabeyiyle kurduğu ilişkiler yoluyla, beynine erkek modeline dair bazı davranış ve düşünce kalıpları yazılır. Evlendiğii kişiden de, buna benzer düşünce kalıpları bekler.

Annesiyle kurduğu iletişim şeklinin beyninde oluşturduğu düşünce ve davranış kalıbını da kayınvalidesinden bekler. Böyle bir beklenti gerçekçi olmadığı gibi, mümkün de değildir. Çünkü gelin de kayınvalide de iki farklı ortamda yetişmiş, ayrı kişilik yapılarına sahip bireylerdir.

3. Evlilik Adına Yaplan En Büyük Hata

Yeni evlenen genç hanımlar, bu gerçeği genellikle göz ardı ederek, kayınvalidelerini kendi şartlarına, kendi standartlarına uydurmaya çalışıyorlar: “Ben evlendim, eş benim eşim, kayınvalidem benim standartlarıma uymak zorunda” düşüncesiyle hareket etmek, evlilik adına yapılan en büyük hatadır. Bu anlayışın kişilik ve güç çatışmasına neden olması mümkün değildir.

Zaten gelinin oğlunu elinden aldığını düşünen, duruma böyle yaklaşan bir kayınvalide, gelininden böyle bir yaklaşım görürse, ona tepki olarak negatif düşünmeye ve davranmaya başlar. Halbuki sağlıklı bir ilişki için karşı tarafı değiştirmek yerine onu anlamaya çalışmak gerekir.

Bir de huzursuzluk olmasın diye kayınvalidesinin her istediğini sorgulamadan yapan, her çıkışını alttan alan gelinler vardır. Bu tip insanlar kendilerine zarar verirler.

4. Gelin-Kayınvalide Sorunu Nasıl Çözülür?

• Kural Şu: "Kayınvalidene Saygısızlık Etme Ama Kendini de Ezdirme” 

Geleneksel yapıya sahip ailelerin kız çocukları “İdareci ol, aman alttan al, fedakar ol, kızlar fedakar olur” tavsiyeleriyle yetiştirilirler. Bu mesajları alan genç kız da evlendiği zaman ezilir ve ruhsal sarsıntı yaşar.

• Gelininin Üzerinde Psikolojik Baskı Yapan Kayınvalide Sorunu... 

Buna örnek olacak bir danışanım vardı; çok ağır depresyonla gelmişti. Kadının üç çocuğu vardı ve kayınvalidesi de onlarda kalıyordu. Başta danışanın dephresyonuna bir neden bulamadık. Kayınvalidesiyle problem yaşayıp yaşamadığını sorduğumuzda “hayır hiç şikayetim yok, çok iyi biri” cevabını veriyordu. Sonra hastaneye yatırıldı; tedavi başlayınca gelinin bastırdığı duygular ortaya çıktı.

Kayınvalide kontrolcü yapıdaydı ve gelini üzerinde psikolojik baskı kuruyordu. Danışanımız çocuklarını bile kayınvalidesinin yanında sevemiyordu. “Aman kızım idare et, iyi geçin, alttan al, kayınvalidene karşı çıkma, fedakar ol”  gibi tavsiyelerle yetiştirilen kadın, ilişkinin zaten böyle olması gerektiğini düşündüğü için, bize kayınvalidesinin tutumunu anlatma gereği bile duymamıştı.

Halbuki bu kişiye, “Kayınvalidene saygısızlık etme ama kendini de ezdirme”  tarzında eğitim verilmiş olsaydı, bu durumlar yaşanmayacaktı.

• Sınırlarınızı Belirleyin, Doğru Duruş Sergileyin

Kayınvalide yanlış bir şey yaptığı ya da söylediği zaman, “Ben öyle düşünmüyorum, benim içn doğrusu budur” diyerek sınırları koyabilmek, doğru duruş gösterebilmek gerekir. Bunu yaparken üslup, seçilen kelimeler, ses tonu, beden hareketleri çok önemlidir. 

Eğer bir insan, karşı tarafı incitmeden kendi kişilik sınırlarını çizmeyi başarırsa, iki taraf da birbirini daha rahat tanır. Duyguları bastırıp bitirmek ise, danışanımın da yaşadığı gibi kişinin psikolojik rahatsızlıklar yaşamasına neden olur.

Bu nedenle, sorun olduğu zaman, açık açık konuşulursa, hatası olan kendisini düzeltmeye çalışır. Eğer ortada bir hata yoksa da, iki taraf birbirini daha iyi tanımış olur.