Çiçek Aşısı Maymun Çiçeği Virüsünden Koruyor mu?
hepimizaileyiz.com.tr Yayın : 22.05.2022
6 milyondan fazla insan Covid pandemisinden hayatını kaybetmişken şimdi de monkeypox yani maymun çiçeği virüsü mü çıktı? Peki ama maymun çiçeği ile ilgili ne biliyoruz? Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Servet Öztürk ve Prof. Dr. Güner Sönmez’den maymun çiçeği virüsü hakkında bilgi aldık.
Maymun çiçeği virüsü nerede görüldü?
Maymun çiçeği ortopoks virüsü tarafından meydana gelen Batı/Orta Afrika’da endemik bir virüs hastalığıdır. Son yıllarda hayvanların seyahat ve ithalatıyla bağlantılı vakalar bildirilmiştir. Şu anda rapor edilen vakalar, yaklaşık %1'lik daha düşük bir ölüm oranı ile ilişkili olan Batı Afrika maymun çiçeği türüne aittir. İngiltere, İspanya ve Portekiz’de maymun çiçeği vakaları bildirmektedir. İsveç, İtalya, Belçika, ABD ve Kanada'dan izole edilmiş teyit edilmiş vakalar bildirilmektedir. Bu vakaların çoğu, Batı/Orta Afrika'daki endemik bölgelere seyahat etmekle bağlantılı değildir ve bu bölgelerdeki topluluklar arasında yerel bulaşma olma olasılığı giderek artmaktadır.
Maymun çiçeği virüsü nasıl bulaşır?
Dünyada aşılama sayesinde artık görülmeyen çiçek hastalığına benzer bir klinik tablo oluşturur. Çiçek hastalığına kıyasla daha düşük bir ölüm oranlarına sahiptir. Yakın temasla kişiler arasında bulaşma zincirleri olduğu görülmektedir.
Maymun Çiçeği Virüsünün Belirtileri Nelerdir?
Maymun çiçeği semptomları, maruziyetten 5-21 gün sonra (ortalama 6-16 gün) ateş, halsizlik, lenf bezlerinde şişlik ve ağrı ve baş ağrısı ile başlar. İlk belirtilerden 1-5 gün sonra, genellikle yüzde veya genital bölgede başlayan ve daha sonra vücudun diğer bölgelerine, özellikle kol ve bacaklara yayılan bir döküntü gelişir.
Maymun Çiçeği Virüsü Nasıl Bulaşır?
Enfeksiyon, maymun çiçeği cilt lezyonları veya kabukları ile doğrudan temas, kontamine giysiler veya çarşaflar ile temas veya damlacık iletimi yoluyla yayılabilir. Cinsel yolla bulaşmanın da katkıda bulunup bulunmayacağı belirsizdir.
Çiçek Aşısı Maymun Çiçeği Virüsünden Koruyor mu?
Prof. Dr. Güner Sönmez ise konuyla ilgili bakın neler söyledi.
• Yeni bir virüs değil. Çiçek hastalığına neden olan virüsle aynı aileden.
• Çiçek hastalığı aşılar sayesinde tamamen ortadan kalktı, 1980’den beri aşı yapılmıyor
•İlk maymun çiçeği vakası Zaire’de 1970’de görüldü. Daha sonra 2017’de Nijerya’daki salgın da olmak üzere 11 Afrika ülkesinde vakalar saptandı.
• Şimdi İspanya, Portekiz, ABD, İngiltere’de olmak üzere teyid edilmiş 40 civarında vaka var. Virüs kemirgenlerden ve insandan insana bulaşıyor. Ama çiçek kadar bulaşıcı değil. İnsandan insana lezyona temasla, vücut sıvıları (solunum sıvıları dahil) ve kontamine objelerle bulaşıyor.
•Kuluçka süresi 5-21 gün. Bu süre içinde bulaşıcı değil, önemli bir nokta.
• İlk belirtiler; ateş, baş ağrısı, kas ağrısı ve yorgunluk. Ateşten birkaç gün sonra döküntüler oluşur.
•Döküntüler en çok yüz, el ayak tabanında irin dolu kabarcıklar şeklinde. Genital bölge, ağız ve gözde de olabilir.
•2-4 hafta içinde bulgular kendiliğinden düzelir. Ancak ensefalit, miyokardit gibi komplikasyonlara yol açabilir.
•ABD’de çoğu çiçek aşısı olmuş 57 sağlık çalışanı maymun çiçeği virüsüne maruz kalmış ama hastalanmamıştır. Çiçek kadar bulaşıcı değil.
•En önemli konulardan biri daha önce çiçek aşısı olanlar çapraz koruyuculukla %85 oranında maymun çiçeğine karşı korunuyorlar. Ülkemizde 1980’den önce çiçek aşısı yapılıyordu.
• Çiçek aşısı olanlarda antikor koruyuculuğu hayat boyu devam ediyor (88yıl)
Çiçek Aşısı Yaptıranlara Bu Virüs Bulaşır mı?
Özetle:
-Şu an elimizde olan bilgilere göre maymun çiçeği virüsü salgına yol açacak gibi görünmüyor. Paniğe gerek yok, yetkililer tedbir alsın.
-Çiçek aşısı olanlar büyük oranda korunuyor. Su çiçeği ile karıştırmayın o farklı.
-Çiçek aşısı izi alttaki gibi olur.
