Türk Mutfağının En Sevilen Tatlılarından Sütlacın En Lezzetli Tarifleri

Ayşegül BAŞARAN
Yayın : 24.02.2011 - Güncelleme : 23.02.2023

15. 17. yüzyıl arasında İstanbul mutfağında daha çok hamurlu, tahıllı ve meyveli tatlılar tüketilmiş olup nadir de olsa sütlü tatlılar pişirilmiştir.

Saray mutfağında sütlü tatlılar asıl olarak 17. yüzyıldan sonra sıkça görülmektedir. Bunun sebebi ise 17. yüzyıldan önce İstanbul içinde mandıraların bulunmaması ve uzaklardan gelen sütlerin bozulmadan İstanbul pazarlarına gelmesinin güç olmasıdır.

O dönemlerde süt çabuk bozulduğundan ve yoğurt daha dayanıklı olduğundan genelde sütten yoğurt yapılmıştır. 17. yüzyıl sonrası, mandıraların açılarak sayılarının artması ve taze süte kısa sürede ulaşılması sütlü tatlıların çeşitliliğinin artmasında ve sıklıkla pişirilmesinde etkili olmuştur.

18. yüzyıl sonu 19. yüzyıl başlarında sütü tatlılar ve çeşitleri çoğalmış, Priştineli ve Debreli seyyar satıcılar mahalle ve sokak aralarında taşıdıkları tablalarda kaymağı bol muhallebileri çeşitli maniler eşliğinde satmışlardır Böylece İstanbul’da ayrı bir sokak kültürü oluşmuştur.

Bir rivayete göre sütlaç Rumeli tatlısıdır. Sütlaç geçmiş dönemlerinde  “sütlü aş” olarak adlandırılmış olup zaman içerisinde sütlaç olarak söylenir hale gelmiştir. Demshwarn’ın anlattıklarından, sütlacın 16. yüzyılda tatlımsı pirinçli çorba olarak tüketildiği anlatılıyor. Zaman içerisinde, içindeki şeker oranının artmasından olsa gerek sütlaç çorbalar grubundan tatlılara geçiş yapmıştır.

İşte, “yaşayan mutfak” Türk mutfağından en lezzetli sütlaç tarifleri... 

1. Geleneksel Sütlaç Tarifi 

Malzemeler:

• 6 bardak süt
• 1 çorba kaşığı dolusu pirinç unu ya da nişasta
• 9,5 çorba kaşığı toz şeker
• 1 su bardağı pirinç
• 2 su bardağı su
• 1 paket vanilya

Yapılışı:

• Pirinçleri bir tencereye koyun, suyu ilave edin, içine kadar kaynatın, suyu fazla kaldıysa süzün. Pişen pirince sütü koyup kaynatın, kaynarken şekeri koyun, pirinçler iyice yumuşayana kadar kaynatmaya devam edin.
• Pirinç ununa biraz su koyup açın, vanilyayı ve pirinç ununu süte koyup güzelce karıştırın; bir-iki taşım kaynattıktan sonra altını kapatın, kaselere koyun, üzerini fıstık ve tarçınla süsleyip soğuk servis yapın.

Bu tarifi fırında pişirmek istediğinizde: 

• 1 yumurtayı biraz sütlaç koyup küçük bir kasede çırpın, kaşıkla sütlaçların üzerinde gezdirin. 
• Üst ızgarası yanan fırına koyun, üstünü iyice kızartıp soğuduktan sonra servis yapın. 

2. Fırında Damla Sakızlı Sütlaç Nasıl Yapılır?  

Malzemeler:

• Dörtte bir kahve fincanı pirinç unu
• Dörtte bir kahve fincanı buğday nişastası
• 1 kahve fincanı pirinç
• 1 su bardağı şeker
• 8 bardak süt
• 2,5 bardam bu
• 1 gr damla sakızı
• Yarım çay kaşığı tuz
• 1 çay kaşığı vanilya

Fırında Damlasakızlı Sütlacın Yapılışı: 

• Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra bir büyük bardak suyla birlikte yumuşayıncaya kadar pişirin. 7 bardak sütü, tuzu ve dövülmüş çam sakızını ocakta kaynatıp içine pirinci ilave edin.
• Pirinç ununu ve nişastayı kalan sütle ezin. Elde ettiğiniz harcı tahta kaşıkla hızlı hızlı karıştırarak süte katıp, on dakika kaynatın. Şekerin ekleyin. Karıştırıp koyulaşana dek pişirdikten sonra sütlacı ısıya dayanıklı kaselere paylaştırın.
• Kaseleri içinde su bulunan bir tepsiye oturtup üstleri kızarana kadar dek iyice pişirin.