Kışın Neden Bel Ağrısı Sıkça Yaşanır?

Cansu Buldu ÇAN
Yayın : 31.03.2017 - Güncelleme : 01.02.2024

Soğuk havanın, bel fıtığının oluşumuna neden olmadığını kaydeden uzmanlar, ancak bel ağrısı yaratan etkenlerden biri olduğunu söylüyor. Sıklıkla bel ağrısı yaşayan birinin soğuk havalarda, özellikle bel bölgesini sıcak tutan kıyafetler giymesinin önemine işaret eden Beyin ve Sinir Cerrahisi  Uzmanı Op. Dr. Emre Ünal, “Bel ağrısında ilk yapması gereken, bel bölgesine sıcak uygulama ve istirahattir.” dedi.

Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Emre Ünal, soğuk ve karlı havaların bel ve boyun fıtıklarına etkisini anlattı. 

Beliniz mi ağrıyor? Bel ağrısını önlemenin 12 yolu olduğunu biliyor muydunuz? Peki bel ağrısından nasıl korunursunuz? 

1. Soğuk Havalar Bel Ağrısını Tetikliyor 

Bel fıtığının, omurga kemikleri arasında bulunan “disk” ismi verilen kıkırdak dokuların zamanla bozularak, bulunduğu yerden çıkmasına denir. Bu bozulma, yaşın ilerlemesi, ağır kaldırma, sigara içme, kilolu olma gibi etkenlerle oluşur. "Soğuk hava, bel fıtığının oluşumu konusunda etkenlerden biri değildir ancak bel ağrısı yaratan bir etkendir. Buradan anlayacağımız üzere, bel fıtığı ile bel ağrısı farklı durumlardır."

• Bel bölgesinde bulunan kas, eklem ve bağ dokularda oluşan ‘gerginlik’ ağrı yapıyor

Soğuk havalarda dokular “büzüşerek” sertleşir. Bu dokulara kaslar, eklemler ve bağ dokular dahildir. Hareket kabiliyeti azalır. Kan taşıyan damarlar da büzüştüğü için, dokulara daha az kan gider. Tüm bu sebepler yüzünden, bel bölgesinde bulunan kas, eklem ve bağ dokularda ‘gerginlik’ oluşur. Bu gerginlik de ağrı ile sonuçlanır.

• Soğuk havalarda bel fıtığına bağlı oluşan ağrı daha da şiddetleniyor

Bel fıtığı sorunu yaşayan insanların bel ağrısından daha çok, kalça ve bacak ağrısı yaşar. Soğuk havanın bel fıtığı gelişmesi konusunda bir katkısı olmamakla beraber, soğuk havalarda bel fıtığına bağlı oluşan ağrının daha şiddetlendiğini polikliniklerimizde görüyoruz.

2. Soğuk Havalarda Ne Yapılmalı?

Sıklıkla bel ağrısı yaşayan birinin soğuk havalarda, özellikle bel bölgesini sıcak tutan kıyafetler giymesi, soğuktan korunma konusunda en önemli faktördür. Açık havada egzersiz yapmak isteyen insanların ise, egzersiz öncesinde ısınma hareketleri yapmaları, bel ağrısını belirgin oranda önleyecektir.

• En az 15 dakika herhangi bir sıcak su torbası ile sıcak uygulama

Bel ağrısı gelişen insanların ise kafasını karıştıran bir soru ise ‘Belim ağrıdığı zaman sıcak uygulama mı yoksa soğuk uygulama mı yapmalıyım?’dır. Bel ağrısında ilk yapması gereken, bel bölgesine sıcak uygulama ve istirahattir. Bel bölgesine, cildi yakmadan ısıtma görevini görecek, sıcaklığını en az 15 dakika muhafaza edecek herhangi bir sıcak su torbası ile sıcak uygulama, istirahat ile beraber çok iyi sonuçlar verir.”

• Bel ağrısından korunmak için sigara kullanmayın!

Bel ağrısını gidermek veya bel fıtığını önlemek için; düzenli egzersiz, kiloya dikkat etme, şekerli gıdalardan uzak durma, sigara kullanmama ve bel bölgesini soğuktan korumak gerekiyor. 

3. Bel Ağrısını Önlemek İçin Neler Yapılabilir?  

Türkiye Fizyoterapistler Derneği de bel sağlığınızı korumaya yönelik yöntemleri şöyle sıralıyor: 

Toplumda yaygın görülen rahatsızlıklardan bel ağrısı, çoğu zaman ciddi bir sebepten kaynaklanmaz ve zamanla iyileşir. Rahatlamaya yardımcı olması için yapabileceğiniz çeşitli yöntemler var ancak kimi zaman ağrı çok uzun sürebilir veya geçtikten sonra geri gelebilir. Bu durumda bel ağrısından korunmak en doğru yol.  

Genellikle incinme veya zorlama gibi nedenlerle ortaya çıkan bel ağrısının postür bozukluğu, travma, kireçlenme, bel fıtığı, osteoporoz, bacak eşitsizliği, düztabanlık gibi pek çok nedeni olabilir. Nadiren de olsa kanser gibi ciddi sebeplerden de kaynaklanabilir. 

Bel ve sırt sağlığınıza yönelik düzenli egzersiz ve fiziksel aktivite yapın. Düzenli olarak yürümek, yüzmek (özellikle sırt üstü) kaslarınızın güçlenmesi için önerilen yöntemlerden olmakla beraber, her okuduğunuz, gördüğünüz ve izlediğiniz egzersiz sizin için uygun olmayabilir. Egzersizler size özel planlanmalı ve takibi yapılmalıdır. Bu konuda fizyoterapistinizden yardım isteyin.

Doğru kaldırma teknikleri ile belinizi koruyarak eşya taşımayı öğrenin. Ağır eşya kaldırırken dikkatli olun. Her zaman dizlerinizi ve kalçanızı bükün, sırtınızı değil. Taşıdığınız objeyi gövdenize yakın tutun.

Ağır cisimleri itme, çekme hareketleri ile yüksek bir yere uzanma hareketini yapmaktan kaçının.

Her iki omuz askısını kullanarak konforlu bir sırt çantasında yük taşımayı tercih edin ve tek tarafı askılı çantalardan kaçının. 

Düzgün bir vücut duruşu edinin. Sandalye üzerinde yığılmış şekilde oturuştan kaçının, masanızın üzerine eğilmeyin. 

TV izleme, bilgisayar kullanma, masa başında çalışma gibi sabit oturuş gerektiren pozisyonlarda uzun süre zaman geçirmeyin, her 30 dakikada bir kısa molalar vererek ayağa kalkın, başınızı ve omuzlarınızı geri alarak postürünüzü düzeltin. 

Uzmanlar, soğuk hava bel fıtığına neden olmaz ama ağrıyı artırabilir diyor. 

 Yürürken omuzlarınızın kamburlaşmamasına dikkat edin. 

Sigarayı bırakın. Sigara omurlar arasındaki disklere kan akışını azaltmakta ve bu da disklerin bozulmasına neden olmakta, aynı zamanda sigaraya bağlı kronik öksürük, belinizi zorlamaktadır. 

Yatağınızın yalnızca sertliğini değil, yapı ve kilonuz için doğru desteği ve rahatlığı sağlayıp sağlamadığını kontrol edin bu konuda fizyoterapistinize danışın.

Gevşeme tekniklerini öğrenerek stresinizi yönetmeye yardımcı olun. Sırt ağrısının ana sebebi strestir. 

Aşırı kilolardan kurtulun. Sağlıklı kilo hesaplayıcılarını kullanarak, ideal kiloda olup olmadığınızı kontrol edin. Doktor ve diyetisyen kontrolünde kilo verin, aşırı kilolu olmak bel ağrısı riskini yükseltir.  

Sivri ve yüksek topuklu ayakkabı kullanmaktan kaçının. 

Bel Ağrısı Nasıl Önlenebilir? 

4. Hangi Durumlarda Cerrahi Müdahale Gereklidir? 

Aşağıdaki belirtiler varsa acil doktorunuza başvurmalısınız: 

• Genital bölge veya kalçanızın etrafında uyuşma veya karıncalanma,
• Bacak kaslarınızda kuvvet kaybı,
• Tuvalete çıkmakta güçlük,
• Mesane veya bağırsak kontrolünün kaybedilmesi,
• Göğüs ağrısı,
• Yüksek ateş,
• Açıklanamayan kilo kaybı,
• Sırtınızda şişlik veya deformasyon.

Bu problemler daha ciddi bir durumun belirtisi olabilir ve acilen kontrol edilmeleri gerekmektedir.

• Daima İyimser Olun, Ağrınızın Geçeceğini Düşünün  

Her ne kadar zor olsa da iyimser kalmanız ve ağrınızın iyiye gideceğini fark etmeniz size yardımcı olacaktır. Ağrıya rağmen pozitif kalmayı başarabilen insanlar daha hızlı iyileşme eğilimlidirler. 

Bel ağrısı genellikle birkaç hafta veya ay içinde iyileşir ancak dikkat edilmediği takdirde ilerleyerek, günlük işlerinizi yapmanızı engelleyebilir ve artan problemlere neden olabilir. 

Bel ağrısı durumunda hekim kontrolünün ardından mutlaka doğru egzersiz, doğru hareket teknikleri ve bel sağlığınızın korunmasına yönelik fizyoterapiste danışın. Her beli ağrıyan kişiye standart bir program verilmez. Bireysel değerlendirmenin ardından mevcut probleminize, yaşınıza, kilonuza, postürünüze, aktivite düzeyinize, mesleğinize ve kas-iskelet sisteminizin durumuna göre en uygun tedavi programı fizyoterapist tarafından verilecektir.