Güçlü Bağışıklık Sistemi Hastalıklardan Koruyor

Ayşegül BAŞARAN
Yayın : 13.10.2017 - Güncelleme : 21.02.2024

Kış aylarında ve mevsim geçişlerinde soğuk algınlığı ve griple mücadele etmekten bıktıysanız, atacağınız ilk adım bağşıklık sisteminizi güçlendirmektir.  Peki ama bağışıklık sistemini güçlendirmenin yolları neler?

Kış mevsiminde havaların soğuk olması ve kapalı ortamlarda uzun süre kalınması nedeniyle ileri yaştaki kişiler ve çocuklar soğuk algınlığı ve grip gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarına daha kolay yakalanabiliyorlar. Mikroplardan korunmaları veya hastalığı kolay atlatabilmeleri için yetişkinlerin ve çocukların bu dönemde güçlü bir bağışıklık sistemine sahip olmaları ayrı bir öneme sahip.

Dr. Orçun Orhun, özellikle işyerinde ve okulda kullanılan araçları düzenli olarak dezenfekte etmeyi ve bol bol ellerimizi yıkamamızı öneriyor. İşte, Dr. Orhun'dan hastalıklardan korunma yöntemleri.

 Özellikle kış aylarında soğuk algınlığı ve griple mücadele etmekten bıktıysanız, atacağınız ilk adım bağşıklık sisteminizi güçlendirmektir. 

Kışın Hastalanmamak İçin Ne Yapmalı? 

1. Soğuk Algınlığı ve Grip Nasıl Önleyebilir?

Özellikle toplu taşıma araçları kullandıktan sonra el temizliğimize çok dikkat etmeliyiz, mümkünse her gün buharlı banyo yapmakta fayda var. Eğer öksürüğünüz varsa buhar banyo kendinizi iyi hissetmenizi sağlayacaktır. Dilerseniz soluyacağınız suyun içine nane de katabilirsiniz. Eğer ateşiniz varsa banyo suyunu ılık seviyede tutarak, 2 dereceye kadar ateşinizi düşürebilirsiniz. 

• Aman grip olmayın!

Öncelikle gün battıktan sonraki akşam serinliğine göre kıyafetlerimizi seçmemiz gerekiyor. Terleme veya üşütme riskine karşı kıyafetlerin dikkatli seçilmesi, terleme durumuna karşı yedek kıyafet taşımayı öneriyorum. Bunun yanında gün içinde bol su ve sıvı tüketimi ve kuşburnu, ıhlamur, adaçayı gibi evde kolaylıkla demleyebileceğiniz çayları içmenizi öneriyorum. 

Ağızda meydana gelen bakterilere karşı diş bakımına da dikkat etmek ve düzenli olarak dişleri fırçalayarak gargara yapmamız gerekiyor.  Eğer boğazınızda ağrı varsa ve kendinizi bitkin hissediyorsanız bir çay kaşığı zencefili bir bardak sıcak süte karıştırarak içmeniz, sizi rahatlatacaktır. 

 Günde bir tane portakal yemek günlük C vitamini ihtiyacınızı karşılayacaktır.

Güçlü Bağışıklık Sistemi Hastalıklardan Koruyor 

2. Kış Aylarında Hastalıklara Karşı Vitaminler En Büyük Silah! 

Kış aylarının koruma kalkanı C vitamini deposu portakal, mandalina, greyfurt ve limonu mutlaka hayatımızın bir yerine her gün tüketecek şekilde koymalıyız.  

• C vitamini içeren meyveler çok önemli

Yeteri kadar C vitamini almak güçlü bir bağışıklık sistemi sağlayabilmede önemli bir rol üstleniyor. Kış mevsiminde özellikle kivi, portakal ve mandalina gibi C vitamininden zengin meyveleri beslenmenize mutlaka ekleyin.

• Ne Kadar Meyve Yemeli?

Bir yumruk kadar meyve bir porsiyon olarak baz alınmalı. Çocukların günlük beslenmelerine 1-2 porsiyon meyve, öğünlerine 5-6 yemek kaşığı sebze yemeği veya bir büyük kase salata ekleyerek, günlük C vitamini ve diğer vitamin ile mineral gereksinimlerini sağlamak mümkün.

3. Kışın Hastalanmamak İçin Nasıl Beslenmeli?

Güçlü bir bağışıklık sistemi için dengeli, yeterli ve çeşitli vitamin ile minerallerden oluşan bir menü planı oluşturmak gerekir. Karbonhidrat ve protein kaynaklarının yanı sıra sağlıklı yağ kaynaklarına da yer vermek çocuğun hem bağışıklığının korunmasında hem de hastalıklarla baş edebilmesinde kilit rol oynar.

Besin değeri oldukça düşük olan paketli ve işlenmiş gıdalardan kaçınmak, bunların yerine besin değeri yüksek yoğurt, kefir, ceviz, fındık, badem gibi ürünlere yer vermek önem taşır. Yine ana ve ara öğünlerde mevsime uygun taze sebze ve meyveleri bulundurmak da güçlü bir bağışıklık sistemine önemli katkı sağlar.

Kışın Grip Olmamak İçin Ne Yapmalı? 

• Sağlıklı Yağları Beslenmenizde İhmal Etmeyin

Sağlıklı yağlar, hem çocukların sağlıklı bir gelişim sürmeleri hem de bağışıklık sistemlerinin korunması için yeterli ve dengeli olarak alınması gereken bir besin grubu. Kızartma ya da hazır gıdalardan gelen  kontrolsüz yağlar yerine zeytinyağı, tahin, ceviz ve badem gibi sağlıklı yağ kaynaklarını çocukların günlük beslenmelerine eklemek gerekiyor.

Çocukların her gün 2 adet ceviz veya 8-10 adet çiğ fındık, badem gibi kuru yemişler tüketmeleri, yemeklerinde zeytinyağı kullanılması, günlük sağlıklı yağ alımlarına katkı sağlıyor.

Hasta Olmamak İçin Hangi Vitaminleri Almalı? 

• Demir Eksikliğine Nasıl Önlenir?

Dünyada en sık görülen mikro besin öğesi eksikliği, genellikle yetersiz beslenmeden kaynaklanan demir eksikliği oluyor. Bağışıklık sisteminin korunmasında demir önemli bir rol oynar. Demir eksikliği anemisi mental ve fiziksel gelişimi etkiler. Demir, bağışıklık hücrelerinin çoğalmasında rol alır ve eksikliğinde yeterli bir bağışıklık cevabı oluşturulamaz. Bu nedenle demir eksikliği oluşmaması için kırmızı et, yumurta ve hindi eti gibi besin kaynaklarının çocukların öğünlerinde mutlaka yer alması gerekir.

4.  Bağışıklık Sistemini Güçlendirmenin Yolları 

• Hazır Gıdalardan Uzak Durun  

Taze sebze, kırmızı ve beyaz et, süt ve süt ürünleri tüketimini ihmal etmemek gerekiyor. Bu gıdalar yorgunluğunuzu alır ve dinç hissetmenizi sağlar. Antioksidan içeriği zengin besinler tüketin. Taze ve mevsiminde sebze meyve yiyin. Kalorisi yüksek, tuz ve yağ yağ oranı dengesiz ve bol şekerli yiyecek ve içeceklerden, kısacası hazır gıdalardan uzak durun. Ek olarak yağlı, şekerli, kremalı yiyeceklerden ve gazlı-şekerli ve kafeinli içeceklerden uzak durmak bağışıklık sisteminizin güçlenmesine yararlı olacaktır.

Kışın hastalanmak istemiyorsanız evde hazırlanmış, besin değeri yüksek olan besinleri tercih edin. 

• Hazır gıdalar değil ‘ev yapımı’ yemekler

Çocuklar lezzetiyle ön plana çıkan fast food tipi hazır yemekleri çoğunlukla ev yemeklerine tercih ediyorlar. Ancak ne yazık ki bu ürünler çoğunlukla besin değeri düşük, işlenmiş ürünlerden oluşurlar ve çocukların büyümelerine ya da bağışıklık   sistemlerinin gelişmesine katkı sağlamazlar.

Ailenize besin değeri olmayan bu ürünleri tükettiklerinde besin değeri yüksek sebze, meyve ile balık gibi ürünlerden mahrum kalırlar. Dolayısıyla mümkün olduğunca evde hazırlanmış, besin değeri yüksek olan besinleri tüketin. 

• Hastalanmamak İçin Her Mevsim, Yeterli ve Dengeli Beslenmek Önemli  

Yapılan bir araştırmanın sonuçlarına göre C, E vitamini ve beta karoteni besin yoluyla almak sağlık için oldukça önemli, çünkü kalbi koruyor. E vitaminini özellikle ay çekirdeği, badem, fındık, fıstık, domates, kuru kayısı gibi besinlerde bulabilirsiniz. Fakat yeterli ve dengeli beslenemeyenler, gebe ve emziren kadınlar ve vejetaryenler kişilere özellikle düzenli olarak vitamin ölçümü yaptırmalarını ve gerekirse dışarıdan takviyeyle vücutlarında eksik olarak vitaminleri almalarını öneriyoruz.

Öğünlerde mevsime uygun sebzelerden salata ve ara öğünlerde meyve tüketmelerini sağlamak, yetişinlerin ve çocukların günlük vitamin ihtiyaçlarını karşılamalarına katkı sağlar. Meyvelerin iyi yıkanmış olmaları ve taze tüketilmeleri ise enfeksiyonlardan korunmanın yanı sıra besin içeriğini korumak için de önemlidir. 

• Ev Yoğurdunu ve Kefiri İhmal Etmeyin

Sağlıklı bir bağışıklık için sağlıklı bir bağırsak olması şart! Kefir içeriğindeki yararlı bakteriler sayesinde bağırsak sağlığını desteklerken içeriğindeki protein ve kalsiyum gibi besin ögeleriyle aynı zaman da büyümeyi de destekliyor. Çocuklara haftada 3-4 gün süt, yoğurt ve ayran yerine bir su bardağı kefir içirmek bağışıklığı güçlendirebiliyor. 

• Özellikle Kış Aylarında Çocuğunuzun Öğün Atlamalarını Engelleyin

Çocukların günlük besin öğesi ve enerji alımlarını dengeli bir şekilde sağlayabilmeleri için öğün düzeni oluşturulması şart. Zira kahvaltı ya da herhangi bir öğünü atlamaları yetersiz beslenmeye neden olmasının yanı sıra paketli veya sağlıksız olarak adlandırabileceğimiz besinlere yönelimlerini arttırabiliyor. Bu nedenle evde veya okulda besin alımlarını takip ederek her öğünde yeterli beslendiklerinden emin olmak gerekiyor. 

• Çinko eksikliğine dikkat! 

Çinko bağışıklık sisteminin devamlılığı için gerekli bir mineral. Eksikliğinde büyüme geriliği ve bağışıklık sisteminde bozulmalar görülebiliyor. Bu nedenle çocukların öğünlerine bu besinleri eklemek önem taşıyor. Kırmızı et, kuru baklagiller, balık ve tam tahıllar çinko bakımından zengin besinler arasında yer alıyor. 

• Ağrılar sizi yormasın 

Mevsim geçişlerinde kas ve eklem ağrılarıyla çokça karşılaşılır. Birden bire yaşanan ağrılar ve yorgunluğu takip etmek çok önemli. Ani hava değişimleri hormonal ve psikolojik olarak duyarlılıklara bağlı olarak ağrıları güçlendirebiliyor. 3 günden sonra halen devam eden ağrı şikayetleriniz varsa, mutlaka doktora danışmanızı öneriyorum. Çünkü bazı hastalarımız bu ağrıları romatizmal hastalıklarla karıştırabiliyor.  

• Sigara ve alkolden uzak durun 

Düzenli sigara ve alkol tüketimi bağışıklık sistemine etki ederek, hastalıklara karşı savunma mekanizmanızı güçleştirir. Bu nedenle bu ikiliden uzak durmakta oldukça fayda var. 

Düzenli egzersiz yapmak hastalıklardan koruyor. 

• Haftanın 3 Günü Düzenli Egzersiz Yapın  

Tempolu yürüyüş, yüzme ve egzersiz hem yorgunluğa iyi gelir hem de kendinizi iyi hissetmenizi sağlar. Asansör yerine merdiven kullanmak, yürüme mesafesi yerler için araç kullanmamak sağlığınız için yapacağınız küçük ama önemli detaylar.

• İyi Uyuyun 

Uyku düzeni sağlık için oldukça önemli. Gün boyunca yorulan vücudumuzu özellikle gece 11.00 ile 01.00 saatleri arasında dinlendirmek enerjinizi toplamanıza ve hastalıklara karşı korunmanıza yardımcı olur.