Hamilelikte Sık Görülen Küçük Rahatsızlıklar Nelerdir?
hepimizaileyiz.com.tr Yayın : 06.09.2011
Bazı kadınlar için hamilelik rahat ve keyifli bir dönemdir. Yeni durumun verdiği hoşnutluğu çok iyi bir fiziksel tablo eklenir. Fakat çoğu kadın özellikle, ilk üç ayda, bazı rahatsızlı verici durumlarla baş etmek zorunda kalır. Bunun sebebi, döllenmeden sonraki ilk günlerden itibaren başlayan büyük hormonal değişimlerdir. Bu rahatsızlıklar birkaç hafta içinde azalarak yok olur.
Diğer rahatsızlıklar, rahim hacminin artarak karın boşluğunda daha çok yer kaplamasına bağlıdır. Dolayısıyla hamileliğin son dönemine görülür. Genelde küçük sorunlar ve rahatsızlık verseler de önemli sonuçları yoktur.
Nedir Bunlar?
Mide Bulantısı ve Kusma
Hamilelik başlangıcında görülen en tipik rahatsızlıklar mide bulantısı ve kusmadır. Kadınların yüzde 50’si hamileliklerinin ilk üç ayında, özellikle uyandıkları sırada böyle hisseder. Bunun en büyük sebebi anda yüksek oranda HCG hormunu bulunmasıdır. Birkaç ay içinde hormonun seviyesi düştüğünde semptomlar da azalarak kaybolur.
HCG hormonun etkisine bir de duygusal sebepler eklenir. Psikologlar, kadınların çoğunun çocuğu istemelerine rağmen hamileliklerinin ilk döneminde anne olmanın verdiği mutluluk ile korkular, şüpheler ve endişeler arasında gidip geldiklerini belirtmektedir.
Genellikle bu rahatsızlıklarla kolayca başa çıkılabilir ve kendiliğinden geçerler. Dolayısıyla ilaç alınmasını tercih edilmez. Bu septomların azaltılması için beslenme alışkanlığında düzenlemeler yapmak yararlı olacaktır.
Örneğin:
Daha küçük öğünler halinde sık sık atıştırmak, uzun süreli açlığı önleyecektir.
Öğünlerin bölünmesi ayrıca, mide bulantısına eşlik eden regürjitasyon (mide asitinin yemek borusuna kaçması) ve mide yanması gibi sorunların da azalmasını sağlar. Yalnızca, kusmanın çok sık gerçekleştiği ender durumlarda önemi miktarlarda mineral tuzları ve kilo kaybı görülür, bir tek bu durumda ilaç tedavisi gerekebilir.
Tükürük Bezleri Salgısının Artması:
Bazı kadınlarda çok miktarda tükürük salgılanır ve sık sık yutkunmak zorunda kalabilir.
Kabızlık:
Hamlelilkte rastlanan sorunlardan biri de kabızlıktır. Kabızlık, sert ve yoğun az su içeren dışkı oluşması anlamına gelir. Hamilelikte kabızlığın en büyük sebebi rahmin bağırsak kıvırmalarına uyguladığı baskıdır (yani en çok 3 aylık dönemde görülür.) Bir başka sebep de progesteronun kaslar üzerindeki gevşetici etkisinin bağırsak hareketliliğini azaltmasıdır (buna bağlı olarak hamileliğin ilk dönemide de görülebileceğini söyleyebiliriz.) Kabızlığı önlemek için beslenme ve hayat sitili gözden geçirilmelidir.
Öğünlerde lif bakımı zengin besinlere (sebzeler, tam tahıllar) daha çok yer verilmeli ve gün içinde her zaman yeterli ölçüde fiziksel aktivite yapılmalıdır.
Kabızlığın laksatif peraparatlar ile önlemeye çalışılması ise yanlıştır. Bunlar bağırsak duvarını tahriş ettiğinden hamilelikte veya hamilelik dışında kullanılması önerilmez.
Hemoroidler:
Hamilelikte kabızlık sorunuyla bağlantılı olarak hemoroid gözlenebilir. Bu terimle, bağırsağın son kısmındaki damarların rahatsızlık verici biçimde genişlemesi ifade edilir. Bunlar içerde de kalabilirler; rahatsız edici semptomlar eşliğinde makattan dışarı da çıkabilir: Kaşıntı, yanma, acı ve bazen kanama gibi.
Hemoroidi meydana getirmek için birden çok etken bir araya gelir. Hamilelikte özellikle rahmin bağırsağa uyguladığı basınç etki eder.
Hemoroidler özellikle doğumdan sonra annenin itme çabalarıyla kötüleşerek daha da rahatsızlık verici hale gelebilirler. Öyleyse en başından itibaren durdurulmasına çalışılmalıdır. Bunu kabızlığın iyileştirilmesi için alınan diyet ve tedbirlerle önleyeme çalışabilirsiniz.
Yorgunluk Hissi:
Basit bir zorlanmadan ileri gelen yorgunluk hissi hamileliğin başlarında çok rastlanan bir durumdur. Bu da hamileliğin bu safhasında meydana gelen büyük hormonal değişimlerin ve bir nebze de bebeğin gelişimini sağlamak için yeni alınan kalorilerin bir sonucudur. Bu semptomların oluşma sürecinde çok karşılaşılan duygusal problemlerin etkisi de vardır. Birçok kadın için hamilelik büyük bir “uyuma dönemi” olarak kendini gösterirken, diğer kadınlar için özellikle gebeliğin 5. ve 6. ayından itibaren uyku problemi halinde görülür.
Bayılma ve Dolaşım Bozuklukları:
Gebelik durumunun sonucu olarak ortaya çıkan kan basıncındaki düşme, kadının metabolizmasını dolaşım kontrolü açısından daha zayıf hale getirir.
Basit pozisyon değişikleri dahi kadını bayılma noktasına getirecek şekilde, beyne kan akışından kayda değer düşüşlere yol açabilir. Bunun ötesinde hamilelikte, yeniden şekillenen özel bir hormonal denge damar duvarlarının gevşemesine neden olarak varise ve varisli damarlara yol açar.
Özellikle fazla kilolu ya da gebelikten önce de aynı rahatsızlıktan yakınan kadınlar (genelde ailesinde bu hastalık bulunanlar) bu problemle karşılaşma riski altındadırlar. Sorunun büyümemesi için alt bölge damarlarının dolaşımına (örneğin uzun süre ayakta sabit durarak) fazla yükleme yapılmamalıdır; yüksek topuklu ayakkabılar giymekten kaçınmak bacakların yüksek ısı kaynaklarının ya da bir ısı kaynağının önünde bulunacağı şekilde durmamak gerekir.
Bacakları, havaya kaldırılmış vaziyette dinlendirmek, ayakucu kısmı yükseltilmiş şilte üstünde uyumak, elastik çoraplar giymek, her gün yürüyüş yapmak ve düzenli hareketsel aktivitelerde bulunmak dolaşıma katkıda bulunmak açısından faydalıdır.
Sık Sık İdrara Çıkma
Hamileliğin başlarına kıyasla daha sık idrar üretilmesi son haftalarda rahmin mesaneye yaptığı baskıya bağlıdır. Her ne kadar sık sık tuvalete gitmek sıkıntı ve hatta bazen utanç verici olsa da buna rağmen sabırla tahammül edilecek ilaç tedavisiyle ortadan kaldırılmayacak ve az sıvı tüketimiyle engellenmemesi gereken bir rahatsızlık söz konusudur.
Prof. Dr. Sabiha Paktuna Keskin
