Küçüklük Bağımlılıkları Yetişkinlikte Büyük Sorun
hepimizaileyiz.com.tr Yayın : 14.10.2016
Oyun ve internet bağımlılığının gelecekte karşımıza çok farklı bir yapıda çıkabiliyor. Bilgisayardan telefon bağımlılığına, telefondan sosyal medya bağımlılığına geçişle yalnızlaşan çocukların madde bağımlılığına geçişi de kolaylaşıyor.
“Ben hep mutlu olmalıyım” düşüncesi yanlış.Çünkü uzmanlara göre hazza yönelik yapılan her davranış bağımlılığa dönüşebiliyor.
“Artık sıkılma duygusunu yaşamayı unuttuk” diyen Üsküdar Üniversitesi Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Nesrin Dilbaz’a göre sıkılma ihtimalinin devreye girmesi halinde hemen akıllı telefon çıkarılarak, duygusal farkındalık kısıtlanıyor. Dr. Dilbaz, bu konuda ebeveynlere “Çocuklarınızın biraz da canı sıkılsın bir şey olmaz” tavsiyesinde bulundu.
Cep telefonları duygusal farkındalığı kısıtlıyor!
Öyle ki artık sıkılma duygusunu yaşamayı bile unuttuk! Modern hayatın teknoloji gibi sunduğu nimetlerle yeni bağımlılıkları da beraberinde getirdiğine dikkat çeken Prof. Dr. Nesrin Dilbaz, sıkılma halinde hemen akıllı telefonların devreye girdiğini söylüyor. Bu da duygusal farkındalığı kısıtlıyor. Dilbaz, bu konuda ebeveynlere “Çocuklarınızın biraz da canı sıkılsın bir şey olmaz” tavsiyesinde bulunuyor.
Oyun ve internet bağımlılığının gelecekte karşımıza çok farklı bir yapıda çıkabilir. Aileler başka evlere göndermeyecek kadar koruyucu ve kontrollü davrandığı çocuklarını, oysa internet aracılığıyla istediği her yere gidebiliyor...
Kendimizin ve başkalarının sosyal medyadaki hayatlarına yüklediğimiz değerin kontrolsüz bir şekilde artması durumunda gelecekte insanlar sanal dünyadaki hayata adapte olabilmek için veya sadece orada yaşamış oldukları problemlerle ile ilgili olarak terapi almak zorunda kalabilecekler.
Bundan 10-15 yıl önce oyunların sadece bilgisayardan oynanabildiği için hayatın sadece belli bir bölümünü etkiliyordu. Ancak bugün akıllı telefonlar nedeniyle cepte bağımlılık yaratabilecek bir araçla yaşanıyor.Gelecekte belki gözümüze takılan bir çip ile sosyal medya ve oyunlara bağımlılıklar had safhaya ulaşacaktır.
Teknolojinin gelişmesi ile birlikte bireyin yalnızlaşması, paylaşımlarının azalması, aile, arkadaşlık gibi kavramların değişmesi veya yok olmaya yüz tutması ile birlikte bireyin herhangi bir stres anında sığınma yolu olarak maddeyi tercih etmeye başlayabiliyor.
Hayatın bireye sunduğu değişiklik veya yeniliklere göre değişik bağımlılık alanları arasında köprüler kurarak farklı bağımlılıklara yöneliyor. Bilgisayardan telefon bağımlılığına, telefondan sosyal medya bağımlılığına geçişle yalnızlaşan bireyin madde bağımlılığına geçişi de kolaylaşıyor.
Üniversitelilerde yalnızlık, sosyal fobi ve bağımlılık el ele!
Çocuklarınız 18 yaşına gelene kadar bilgisayarı salonda bulundurun. Çünkü ön beyin yani empati yeteneği 21 yaşında gelişiyor. Üniversite öğrencilerinde yalnızlık, sosyal fobi ve bağımlılık el ele yürüyor. Öte yandan gençlerin tuvalette geçirdikleri 3 dakikada bile bahis oynayabildikleri göz önüne alındığında akıllı telefonlara her an ulaşmamaları da önemli. Ayrıca paralarını nereye harcadıklarını da mutlaka kontrol edin.
Hazza yönelik yapılan her davranış bağımlılığa dönüşebiliyor!
Sevgi ve onaylanma ihtiyacı, bireyin en temel gereksinimlerinden biridir. Özellikle otoriter ailelerin çocukları sevildiklerini ancak onaylandıklarında hissederler. Bazı insanları onay sözcükleri mutlu eder. Sevildiklerini ancak böyle hissederler.
Bunların çoğunluğunun otoriter ebeveynlere sahip olduğunu görüyoruz. Bunlar maalesef olgunlaşmayı tamamlayamıyor ve sevildiklerini ancak onaylandıklarında hissedebiliyorlar.
Madde kullanma yaşı 14’e düştü
Sigara, alkol ve uçucu maddelerin yasal olması nedeniyle en yaygın kullanılan bağımlılık maddeleri. Alkolün cinsi ne olursa olsun belli bir düzeyin üzerinde kullanımı bedensel, ruhsal ve sosyal zararların ortaya çıkmasına yol açacaktır ve bağımlılık yapma riskini artıırıyor. Türkiye’de maddeyi ilk kullanma yaş ortalamasının 14’e düştü. Yeni madde deneme oranı da yıllar içinde yükseldi.2011’de % 5 olan yeni madde deneme oranı 2014’de % 8‘e çıktı. Kullanılan madde tercihine bakıldığında ise ilk sıralarda sigara, alkol, esrar ve uçucu maddeler yer alıyor.
Madde bağımlılığı gelişen kişilerde aynı zamanda yeni bilgiyi öğrenme, kaydetme ve hatırlama yetilerinde bozukluk gelişebiliyor. Esrarın bitki olduğu ve bağımlılık yapmayacağı, zarar vermeyeceği düşüncesi esrar kullanımına başlamada en önemli sebeplerin başında geliyor.
Ancak esrarın diğer maddelere “geçiş maddesi” olarak kullanılıyor olması esrarın hafife alınmayacak tehlikeler doğurduğunu ortaya koymaktadır. Topraktan çıkıyor algısı kişilerde esrarın içindeki kimyasalları fark etmemelerine ve yok saymalarına neden olmaktadır. Ancak yapılan araştırmaların genelinde esrarın içinde yüzlerce kimyasal madde olduğu gözlemlenmiştir.
Çünkü danışanlarımız bağımlı oldukları maddelerin yerini dolduracak başka bir şeye yönelmek istiyor çünkü beyin yeni bir hazın peşine düşüyor. Manken şarkıcılar tek bir şarkıyla albüm çıkarıyorlar. Sadece o şarkıyı biliyorlar ve başka şarkı söyleyemiyorlar.
Bağımlılıkta da bu durum aynı, beyin sadece bir madde ya da alışkanlığa bağımlı olmuş, sadece ondan haz alıyor. Bu nedenle danışanlarımız için zengin bir repertuvar oluşturmaya çalışıyoruz. Onları balık tutmak, sanatla ilgilenmelerini sağlamak gibi keyifli zaman geçirecekleri aktivitelere yönlendirmeye çalışıyoruz.
Bağımlılık Tedavisi Emek ve Sabır Gerektirir
Kimi hastalarımız tedaviden hemen sonuç almak istiyor ama bizde sihirli bir değnek yok. Bu süreç çokça sabır ve emek isteyen bir aşama. Kişinin önce tedavi olmayı istemesi ve ailenin ve yakın çevrenin desteği de çok önemli.
