Çocuğunuza Kitap Seçerken Bunlara Dikkat Edin
hepimizaileyiz.com.tr Yayın : 20.04.2011
Kendimiz sürekli kitap okur olmasak da çocuklarımızın kitap okumasını isteriz hep. Çocuğumuza okuma alışkanlığı nasıl kazandırabiliriz? Hangi yaş grubuna nasıl kitap seçmeli?” sorularının cevabını arar dururuz.
İşte uzmanından yanıtlar: Çocuk kitapları yazarı Fransız Daniel Pennac, anne babalara bu konuda önemli bilgiler veriyor.
“Eğer çocuğunuz kitap okumayı sevmiyorsa, bu konuda ne televizyonu ne de modernliği ne de okulu suçlamak gerek” diyen yazar Pennac, kitap okumanın çocuklara pedagojik işkence malzemesi olarak kullanılmaması gerektiğini söylüyor ve on maddelik okur haklarını sıralıyor:
1. Okumama hakkı
2. Sayfa atlama hakkı
3. Bir kitabı bitirme hakkı
4. Tekrar okuma hakkı
5. Canının istediğini okuma hakkı
6. Bovarizm (kendini kitap kahramanının yerine koyma hakkı)
7. Canının istediği yerde okuma hakkı
8. Çöplenme hakkı
9. Yüksek sesle okuma hakkı
10. Susma hakkı
Çocukların da bir hayli ilgisini çeken bu haklar, okumayı sevdirmeye yönelik birçok şey söylüyor aslında. Sevilmeyen bir kitabı okumak kadar eziyet verici bir şey olabilir mi sizce?
İşte tam da bu noktada çocuk kitaplarının niteliği devreye giriyor. Eski yıllara kıyasla birçok alternatif olduğunu düşünürsek içlerinden çocuğumuza en uygun olanı seçmek çok da zor olmasa gerek.
İşte Ünlü Çocuk Kitapları Yazarı Daniel Pennac’ın hangi yaş grubuna hangi tür kitap seçilmeli sorusuna verdiği yanıt:
Yaş Gruplarına Göre Kitap Seçenekleri
0-3 yaş: Dokunarak, dinleyerek öğrenmeye çalışan bu yaş aralığındaki çocukların dil gelişimi hızlıdır. Resimlerin ağırlıklı olduğu bu kitapların kolay yırtılmayacak ve çocukları yaralamayacak malzemeden yapılması önemlidir. Ayrıca bu kitapların tanıdık ve parlak renkli olması kadar, kısa cümleli az metinlerden oluşması da önemlidir. Tekil, çoğul gibi kavramları fark edeceği “Nerede?” sorusuna “İçinde, dışında” gibi yanıtlar verebileceği kitaplarla oynarken öğrenebilir.
3-5 Yaş: Bu yaş aralığındaki çocuklar daha çok olayların nedenleri ile ilgilenir, sorularına yanıt bulmak ister. Bu yüzden ilgi alanları oldukça geniştir. Uyaklı dizeler duymak ve söylemekten hoşlanırlar. Kısa masallar, bildikleri, karşılaştıkları durumlardan bahseden konular ve ayrıntılı resimleri olan kitaplar bu yaştaki çocukların ilgisini çeker.
5-6 Yaş: Çocuklar kendilerini tanımaya ve ifade etmeye çalıştıkları bu dönemde yeni şeyler de denemek ister. Harflerle ilgi göstermeye başlar. Bilmedikleri kelimelerin az olduğu, yeni bilgiler veren, sağlam metin ve görsele sahip kitaplar ilgilerini çeker.
6-8 Yaş: Okuma-yazmayı öğrendikleri bu çağda fazla uzun olmayan, kolay okunabilir harflerle basılmış metinler okumaya başlayabilirler. Metinlerin resimlerle desteklenmesi okumanın çekiciliğini artıran öğelerden biridir. Okuma alışkanlığı kazanabilecekleri bir dönem olduğu için kitap seçimi çok önemlidir. İlgi alanlardaki konularda sağlam kurulu kitaplar tercih edilebilir.
8-12 Yaş: Artık kendi ilgili alanlarına yönelik macera kitapları, bilgi ve beceri kazanabilecekleri kitaplara yönelebilirler. Mesaj kaygısı taşımayan, söylenilmek istenenin göstermeci değil de sezdirmeci bir metotla aktarıldığı kitaplara önem verilmelidir.
Unutmayın, her çocuğun seveceği bir kitap mutlaka vardır!
