İlk Yıl Boyunca Bebek Beslenme Planı
hepimizaileyiz.com.tr Yayın : 20.02.2013
6 aylık olana dek bebeğinizi yalnızca sütle beslemelisiniz. Ancak, ona katı besinler de başladıktan sonra emzirmeleri neye göre düzenleyeceksiniz? Günde en azından birkaç kez emzirmeyi daha ne kadar sürdüreceksiniz? Bebeğini emziren çalışan anneler, işe geri döndüklerinde bebeklerini buna nasıl alıştırabilirler? İşte, yanıtları ve daha fazlası.
Altı aylık olduktan sonra bebeğinizin anne sütüne gereksinimi azalıp, sıvı besinleri bir bardaktan içmeyi sevebilir. Dokuz aylık bir yaş arası bebeğiniz memeyi seve seve bırakmaya hazırdır; hatta sizin bir çabanız olmadan, kendiliğinden de bırakabilir. Artık hem besinleri hem de sizinle gerekli iletişimi başka kaynaklardan sağlayabilmektedir.
Bebeğin altıncı ayında ek gıdalara başlayıncaya kadar anne sütünün yeterli olduğunu gösteren işaretler: Emzirme sıklığı, bebeğin çiş ve kaka yapma sıklığı, onun genel durumu ve keyifleridir.
Bebeğin 1. yaşına kadar hayatındaki önemli olaylardan biri ek besinlere başlamasıdır. Bu dönemde “bebeğe anne sütü yetmiyor, anne sütü azaldı, bebeğin ek besinlere ihtiyacı var” düşünceleri çok yaygındır. Bundan dolayı bebeğin kilosunu artırmak amacıyla emzirme ihmal edilerek ek gıdaya başlanır.
0-1yaş döneminde anne sütü bebeğin vitamin, mineral, protein, yağ, su v.s. ihtiyaçlarını karşılayan tek kaynaktır.
4-6. aylarında bebeğin kilo artışının yavaşlamasının doğal olduğunu ve ek gıdalara başlamak için sebep olmadığını bilmek gerekir. Bu dönemde önemli olan bebeğin ek gıdayla tanıştırılması değil, onun her istediğinde anne sütüyle beslenmesidir.
Erken ek gıdaya başlama, özellikle anne sütü yerine verildiğinde, bebeğin besin kalitesini düşürürdür.
Bebeğin, sırf anne sütüyle beslendiği sürece, en az 6. aya kadar su, çay, komposto ve meyve sularına ihtiyacı yoktur.
Anne sütü bebeğin sıvı ihtiyaçlarının tamamını karşılar. Ek besinlere başlandığında çocuğa fincanla su içirmek tavsiye edilir. Meyve sularını çocuğa vermeye gerek yoktur çünkü bunların besin yönünden faydası bulunmaz, sadece şeker kalorisi vardır. Bebeğin devamlı bol miktarda sıvı tüketmesi onun az kilo almasına sebep olabilir.
Ek besinlere başlandığında bebeğe önce anne sütü, sonra ek gıda vermek gerekir. Bu beslenme tarzının bebeğin 1 yaşına kadar uygulanması tavsiye edilir.
Öyleyse, bebek büyümesi ve gelişmesi için bütün gereken maddeleri anne sütünden alır ve yeni ek besinleri tatmış olur.
Ek gıdaya başlama zamanı her çocuk için aynı değildir. Verdiğiniz ek besini bebeğiniz reddediyorsa 1-2 hafta bekleyip çocuğunuza başka bir tat sunmanız tavsiye edilir. 6. aydan sonra bebeğe püre kıvamına getirilen besinler vermek gerekmez. Bu dönemde çocuklar elleriyle alması ve ıssırılması kolay olan yemek türlerini tercih ederler.
Ne Zaman Anne Sütü, Ne Zaman Ek Gıda Verilmeli?
Doğum izninden sonra işe başlayacak çalışan bir anneyseniz anne sütü ile beslenen bir bebeği şu düzen içinde emzirebilirsiniz:
3 aylık: Günde beş kez, gece birkaç kez.
4-5 aylık: Günde dört-beş kez meme, biraz katı besin.
6 aylık: Sabah ve gece yatarken, günde iki kez emzirme.
9 aylık: Yalnızca gece yatarken emzirme.
Emziren Anne, Çalışma Hayatına Geri Döndüğünde Bebek Nasıl Beslenmeli?
•Çalışıyorsanız bebeğiniz henüz memedeyken de işinize dönebilirsiniz. Bebek altı ya da yedi aylıktan küçükse, evdeyken onu emzirdiğiniz saatlerde sütü elle boşaltarak memeleri süt yapımı için uyarmalısınız.
•İşe başlamadan önce bebeğiniz biberona alıştırın. Bebeği biberonla ilk kez tanıştırma işini sizden başka birisi yapmalıdır. Bebek sizin sütünüzün kokusunu alır.
•İşyerinde sütünüzü boşaltmak için mikroptan arındırılmış gereçlere, sakin bir yere ve eve gidene dek sütü saklayacak buzdolabına gerek vardır. Sütü cam biberon içnide buz torbasına ya da piknik termosuna koyarak taşıyabilirsiniz.
•Boşalttığınız sütü bebeğinizin gündüzleri içmesi için eve bırakın.
•Bebeğinize evde bakan kişiye akşam öğününü geciktirmesini söylerseniz, işten döndüğünüzde, emzirirken bebeğin daha iştahlı olduğunu göreceksiniz.
•Bebeğinize evde bakan kişiye akşam öğününü geciktirmeini söylerseniz, işten döndüğünüzde, emzirirken bebeğin daha iştahlı olduğunu göreceksiniz.
•Gerekiyorsa akşam ve gece emzirip memeleri boşaltın.
Ne Zaman Emzirmeyi Kesebilirsiniz?
Her ikiniz de istiyorsanız, ikinci yıla bebeğinizi emzirerek girebilirsiniz. Ya da bebeğinizi birici yıl içinde yavaş yavaş memeden kesebilirsinzi. Bebeğiniz 9-12. Aylar arasında sütü kendi isteiğiyle bırakabilir. Memenizi ısırması sütten kesmek için bir neden değildir; acıdığını ona belli ederseniz anlayacak, vazgeçecektir.
Anne sütünü birdenbire kesmeyin. Süt yapımındaki “arz-talep” düzenini tersine çalıştırmalı ve birkaç hafta içinde yavaş yavaş azaltmalısınız. Her öğünü kestiğinizde bir başkasını kesmek için en az üç gün beklemelisiniz.
Memelerdeki dolgunluk hissini gidermek için sütü boşaltmanız gerekmez, birkaç gün içinde kendiliğniden yok olur.
Son Öğünün Bıraktırılması
Bebeklerin çoğu gece uyumadan önce emzirildiklerinden daha kolay ve rahat uyurlar. Bu nedenle, en son keceğiniz emzirme öğünü bu olmalıdır.
İlk yılın sonuna doğru, bu son öğünün süresini kısaltın. Daha sonra tümüyle bırakıp memeden kesin. Bu aşamada bebeğinizden ilgi ve sevginizi eksik etmemelisiniz. Yatma zamanı bardaktan içebileceği bir şeyler verin.
Anne Sütü Yerine Bebeğinize Ne Verebilirsiniz?
Anne sütünü altıncı aydan önce keserseniz, bebeğinizi biberona alıştırmanız gerekir. Bebeği altı aylıkken sütten kesiyorsanız, doğrudan bardağa geçebilirsiniz. Bu durumda bebeğinize dokuzuncu aya dek hazır mama ve bir yaşından sonra da günlük pastorize inek sütü verebilirsiniz. Yatma zamanı keyifle emerek içeceği bir biberon süt, rahatlayarak uyumasını sağlayacaktır.
Unutmamak gereken tek şey, bebeğin bir yaşına kadar vitamin, mineral, yağ, protein v.s kaynağı yalnız ve yalnız anne sütüdür.
