"Kıskançlık Bencillikten Kaynaklanır"
hepimizaileyiz.com.tr Yayın : 11.02.2014
Uzmanlar kıskançlığın, ilkel ve eğitilmesi gereken bir duygu olduğunu; tıpkı ateşin odunu yediği gibi insanı yiyip bitirdiğini söylüyor. Peki ama kıskançlık duygusu nasıl kontrol altına alınabilir? Kıskanan ve kıskanılan kişi ne yapmalı? Prof. Dr. Nevzat Tarhan "DuygularınPsikolojisi" adlı kitabında bakın kıskançlık duygusuna dair hangi çarpıcı yaklaşımlarda bulunuyor:
Kıskanç İnsanlar GeneldeGergindirler ve Gerilim İçindedir
Kıskançlık, insanın en çok utandığı ve gizlediği duygulardan biridir. Bazı kişiler doğuştan kıskançlık eğilimde oldukları halde bunu gizlerler. Var olan duygunun gizlenmesi de insanda gerilim ortaya çıkarır.
Kıskanç İnsan "Seni Seviyorum ve Kıskanıyorum" der Ama...
Kıskançlığın kişiyi yanlışa götürmesinin en büyük sebebi, insanın kıskandığı kimseyi kendi istediği şekle sokmaya çalışmasıdır. Bu, ilişkiye zarar verir. Oysa sevdiğimiz kişiye “Seni seviyorum ve kıskanıyorum. Acaba bu duygudan kurtulmak için ne yapmalıyım?” diyerek halimizi açıkça anlatabilsek, birbirimizi anlama yönünde yol alabiliriz. Öte yandan “seni kıskanıyorum, bu yüzden beni kıskandıracak şeyler yapma” düşüncesi kıskançlığın bencilikle birleşmesidir ve her iki tarafa da acı verir.
İlişkide Sık Sık Çatışmalara Neden Olur
İnsanın hissettiği kıskançlığın şeytani bir duygu haline dönüştürmemesi için değişimi, yani yeni durumu ve şartları kabul etmesi gerekir. Eğer karşımızdakini seviyorsak, onun isteklerini göz ardı edemeyiz. Sevdiğinin isteklerini önemsemeyip onu kendi şartlarına uydurmaya çalışan kimsenin payına sadece acı ve çatışma düşer. Mademki seviyoruz, o halde sevdiğimiz (ve aynı zamanda kıskandığımız) kişinin kötülüğünü isteme yanılgısına düşmemeliyiz. Bütün olumsuz duyguların altında yatan asıl insiyak, bencilliktir.
Peki Ama Kıskanılan Kişi Ne Yapmalı?
Kıskanılan insan, devamlı olarak kendisini kıskanan kişinin eleştirilerine, iğneleyici sözlerine maruz kalır. Bu durumda kıskanılan kişinin, söylenenlerde haklılık payının olup olmadığını, eleştirilerden kendisine dair neler öğrenebileceğini düşünmesi gerekir. Zira, belki de kıskanılan taraf, karşısındakinin kıskançlık damarını tahrik edecek davranışlarda bulunuyordur.
Sahip olduğu şeyleri teşhir etmekten çekinmeyin, lükse düşkün ve abartılı yaşayan kişiler, diğer insanlardaki olumsuz duyguları harekete geçirebilirler. Kıskanılan kişi herhangi bir yanlışlıkla yapmadığına kanaat getiriyorsa, sorun karşı taraftan kaynaklanıyordur. Bu noktada insanların çoğunun olgun olmadığını dikkate almak zorundayız.
Kıskanançsanız Ne Yapmalısınız? Bu Duygunuzu Nasıl Kontrol Altına Alabilirsiniz?
Kıskanan kişinin yapacağı ilk şeylerden birisi, kendisini sorgulamak ve bazı konularda kafa yormaktır; “Yaşadığım şey bana ne öğretti? Hangi eksiklerim var? Bunları nasıl giderebilirim?...”
Sonra da, bu sorulara verdiği cevaplar doğrultusunda bir eylem planı hazırlamalıdır. Kıskançlık, insanın kendini gözden geçirmesini, eksikliklerini görüp hareketlerini sorgulamasını ve stratejik plan yapmasını sağlamalıdır. Çünkü bu duygunun, aklı kapatan, muhakeme gücünü zayıflatan bir yönü vardır. Kıskançlık, açık bir gerçeği bile reddetme ihtimali doğurduğu için kıskanç insanlar gerçeği tam anlamıyla göremez ve yanlış algılamada bulunabilirler. Dolayısıyla kıskanç bir kişinin verdiği hükümlerin sıhhati sorgulanmaya muhtaçtır.
Kıskançlık duygunu iyi yönde kullanmak mümkündür. Mesela, eşini kıskanan birisi, kendisinde kıskançlık duygusunu uyandıran kişinin aleyhinde konuşmak yerine, eşiyle ilişkisini daha iyi hale getirmeye kafa yorarsa kıskançlık duygusunu doğru yönetmiş olur.
Kıskançlık eğiliminin doğuştan geldiğini söyleyebiliriz. Özellikle benmerkezci insanlar, “Ben her şeyin iyisine layığım, en iyisi bende olmalı” düşüncesine sahip olduklarında kıskançtırlar. Bütün olumsuz duyguların altında yatan asıl insiyat bencilliktir. Ego şişmesine sebep olan bencillik jeneratörü diğer bütün olumsuz duyguları besler. Bencillikten kurtulmuş ve onu terbiye etmeyi başarabilmiş bir insan, farkına varmasa da olumlu duygularla beslenmeye başlar.
Kıskançlık doğru yönde kullanılırsa, insanı iyileşme yönünde hareket geçiren ve başarıya götüren itici bir güce dönüşebilir.
