Çatışma Çözücü Olmayı Öğretmek Neden Önemlidir?
hepimizaileyiz.com.tr Yayın : 19.11.2014
"Ben çatışmalarla yüzleşmem, bugüne kadar yaşayıp gittiğime göre, çocuğum da idare edebilir." diyebilirsiniz. Ya da "Evladım, alttan aldın mı tepene binerler." nasihatiyle çocuğu şiddet kullanmaya yönlendirebilirsiniz. Ne var ki, bundan böyle bu iki tutumla işleri idare etmek zorlaşıyor ve çatışma çözmeyi bilmek insanların sahip olması gereken anahtar özelliklerden biri haline geliyor. Çünkü günlük yaşamdaki stresin olağanüstü arttığı, ülkeler, insanlar, ekonomik durumlar, sosyal gruplar arasındaki etkileşim karmaşıklığı değişime ayak uydurmanın zorunlu hale geldiği bir toplum ve dünya oluşuyor. Bu yeni ortamda, ayakta kalabilmek için de iyi bir çatışma çözümü olmak gerekiyor. Nereden başlayacağınızı bilemiyorsanız işte size harika öneriler.
Kendinden Emin Çocuk Yetiştirmenin Püf Noktaları
Kimi zaman “otorite” adına çocuklarımızın duygu ve düşüncelerini ifade etmesini engelleriz. Duyguların ifade edilemsini “ayıp” sananlar bile oluyor. Oysa çocuğun tüm duygu ve düşüncelerini –hata size olan kızgınlığını da- olduğu gibi, ama kimseyi yaralamadan ifade etmeyi öğrenmesi, onun kendinden emin bir insan olarak yetişmesi için gereklidir.
Önce Siz Çatışma Çözücü Yönünüzü Gösterin
Çocukların her zaman anne babalarını gözledikleri ve taklit ettiklerini dikkate alarak bir kavga sırasında ne tür tepkiler verdiğinize dikkat edin. Öfkenizi kontrol edebiliyor musunuz? Karşınızdakinin yaklaşımını anlayabiliyor musunuz? Her iki taraf açısından kabul edilebilir çözümler bulabiliyor musunuz?
Çocuğunuzla Çatışmalarınızda Nelere Dikkat Etmelisiniz?
Çatışma sizinle çocuğunuz arasındaysa sakin kalmaya bakın. Küçükler her fırsatta sınırlarını test etmeye çalışırlar. Onunla güç oyunlarına girmeyin; sorunun ne olduğunu açık bir dille ifade edin ve talimatınızdan bir milim bile ödün vermeyin. Çocuğa karşı açık olun; kavgadan sonra ceza vermeyin. Yoksa bir dahaki sefer sorunu size dillendirmek yerine halının altına süpürür.
Ailenizin Kavga Etme Kurallarını Unutmayın
Ev ahalasi için kavga etme kuralları koyun. Bu kurallar kimin bağıracağı, kimin susacağı ya da şaplak atacağıyla ilgili olmayacaktır elbette. Sözel ve fiziksel şiddet kesinlikle yasak olmalıdır. Anne baba dahil, herkes bu kurallara uymalıdır.
•Anlamadığımız bir şey olursa, bunu doğrudan soracağız. Böylece yanlış anlama nedeniyle kavga etmemiş oluruz.
•Karşımızdakinin ruh halini anlamaya çalışacağız. (Bazen ifade edilen duygunun altında, derinlerde bambaşka duygular söz konusudur.)
•Kimi zaman taraf olduğumuz için çözemediğimiz çatışmalar olabilir. Bu gibi durumlarda birisinin arabuluculuğunu kabul ederiz.
•Farklı yaklaşımlarımızı bütünleştiremiyorsak, bu dünyanın sonu olmaz. Farklı görüşlerle yan yana pekala yaşanabilir.
Geleceğin çatışma çözücüsünü yetiştirmek için başka neler yapılabilir?
Arkadaşlarıyla ilişkilerinde oyuncaklarını paylaşmayı, oyun kurallarına uymayı, kendi hatalarını kabul etmeyi, karşısındakini dikkatle dinlemeyi öğrenmesine yardımcı olun.
Kavgacı kuklalar oyunu oynayın. İki kuklayla, hatta iki elinizin ilk üç parmağıyla oynayabilirsiniz. Bir senaryoya göre iki kukla oyuncak otomobil için dövüşürler; çocuğunuzla bunun neden iyi bir çözüm olmadığını konuşursunuz. Daha iyi senaryoya göre ise sırayla oynarlar.
Televizyon seyretmek yerine, problem çözme oyunu oynayın. Kağıtlara farklı sorunlar yazın. Kağıtları katlayıp bir çanağın içine atın. Herkes bir kağıt çeksin, o sorunu çözmek üzere bir öneri getirsin. Herkes görüşünü söyledikten sonra en iyi öneriyi oylayın.
Birden fazla çözüm oyunu oynayın. Örneğin: “Baban seni parka götürmek istiyor. Ama senin canın istemiyor. Ne olacak şimdi?” Veya: “Kasa kuyruğunda kadının biri araya kaynamaya çalışıyor. Ne olacak şimdi?”
•Kavga ediyor olsak bile, birbirimize hakaret etmeyeceğiz.
•Küfür etmek ve birbirimizi aşağılamak yasaktır.
•Herkes ne için kavga ettiğini açık, anlaşılır bir dille, hem de ben diliyle ifade edecektir. (Yeni bisiklete ilk önce ben binmek istiyorum.)
Bunlar yalnızca birkaç önemli kural. Elbette siz buna kendiniz de eklemeler yapabilirsiniz.
Hayatta ve gelecekte başarılı olabilmek için, çocuklarımızın sahte bir uyum ihtiyacı veya kabadayılık yerine, çözüm üretmeye yönelik bir kavga etme kültürüne ihtiyaçları olduğunu unutmayın.
