Evliliklerdeki Kıskançlık Krizleri Cinsel Hayatı Olumsuz Etkiliyor - Evlilikte Kıskançlıkla Nasıl Baş Edilir?

hepimizaileyiz.com.tr
Yayın : 29.03.2011 - Güncelleme : 14.12.2022

Uzmanlar, evliliklerde yaşanan kıskançlık krizlerinin cinsel hayatı olumsuz etkilediğine dikkat çekti. Peki ama evlilikte kıskançlık ile nasıl baş edilir? İlişkinizi baltalıyor mu yoksa tadında bir kıskançlık mi yaşadığınız?

İster hafif, ister abartılı  bir durum olsun, kıskançlık ilişkiniz üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Eşinizin karşı cinsten biriyle harika vakit geçirdiğini gördüğümüzde -ki çoğumuz kıskanırız - özellikle de bu kişi biraz fazla arkadaş canlısı görünüyorsa- kıskançlık duymanız olası bir durumdur. Eşiniz size ne kadar güven vermeye çalışırsa çalışsın, başka bir kişinin ona olan ilgisi canınızı sıkabilir. 

Cinsel Sağlık Enstitüsü Derneği (CİSED), son yıllarda kıskançlık nedeniyle evlilik ilişkilerinde ve cinsel yaşamlarında sorun yaşan çiftlerin artışı üzerine konuya ilişkin açıklamalarda bulundu.

CİSED Genel Başkanı Dr. Cem Keçe: Çocukluğunda ihanete uğramış, terk edilmiş, reddedilmiş, düş kırıklığına uğramış, küçük düşürülmüş ya da tecrit edilmiş kişilerin veya kendisini yetersiz ve değersiz gören ya da değerlilik duyguları dış etkilerden çok kolay etkilenen kişilerin daha kıskanç olduklarının gözlemlediklerini söylüyor.

Evliliklerde kıskançlık krizleri; mutsuzluk, yalnızlık ve çaresizliği beraberinde getiriyor.  

Evlilikte Kıskançlıkla Nasıl Baş Edilir?

1. Güvensizlik Belirtisi: Kıskançlık 

Bazen kıskançlık aşırı boyutlarda olabilir. Bunun altında paranoya dediğimiz rahatsızlık olabilir. Bu rahatsızlığın ciddi boyutları vardır ve tedavi edilmesi gerekir. Bu derece yoğun yaşanmayan, hastalık sınıfına koymadığımız ama evliliğin ahengini bozan kıskançlıkların çoğu, kişinin sevdiği insanı kaybetme korkusunun ve kendine olan güvensizliğinin sonucudur.

Kıskançlık, her evliliği bir anda veya başka bir zamanda etkiler. Aslında tüm çiftlerin, yaklaşık üçte biri kıskançlığın ilişkilerinde bir sorun olduğunu söylüyor, ancak iki tür kıskançlık söz konusu: Sağlıklı ve sağlıksız kıskançlık. Sizin yaşadığınız hangisi? 

Sağlıklı kıskançlık, ilişkiyi korumanın bir yoludur; samimi bir özen ve bir ilişkiye bağlılıktan kaynaklanır. Sağlıksız kıskançlık ise yalanlar, tehditler, kendine acıma, yetersizlik, aşağılık ve güvensizlik duygularıyla kendini gösterir.

Sağlıklı Kıskançlık Nasıl Olur?

Sağlıklı kıskançlık bir evliliğin kalbini korur çünkü:

• İlişkiye olan bağlılığınızı gösterir.
• Kötü saldırılara karşı ilişkinizi, evliliğinizi korur.
• Birbirinize karşı açıklığınızı derinleştirir ve dürüst iletişim yoluyla sizi sorumlu kılar.
• Evliliğinize yönelik büyük tehditlerle yüzleşmenize ve büyük sorunlar haline gelmeden onları uzaklaştırmanıza yardımcı olur.

Eşiniz kendine güvenen biriyse ve evliliğinizi çatlaklardan korumak istiyorsa onu mutlaka dinlemelisiniz. Kıskançlığın nedenini bularak sorunla doğrudan yüzleşin, ardından hayatınızda ikinizi de tehlikeden uzak tutacak değişiklikler yapın.

"Karım Çok Kıskanç?"

Kadınlar: 

• Kocanızın içgüdülerine güvenin. 
• Erkeklerin nasıl düşündüklerini, ne istediklerini ve bunun peşinden nasıl gittiklerinin farkındadırlar.  
• Bu yüzden onun uyarısına kulak asmamanız saçmalık olur.

"Kocam Çok Kıskanç?"

Erkekler: 

• Karınızın içgüdülerine güvenin. Başka bir kadının uygunsuz davrandığını öne sürerse, karınız muhtemelen haklıdır. 
• Çoğu kadının sözsüz iletişime karşı doğuştan gelen bir uyanıklığı; hem cinslerinin vücut dilini ve tonunu duygusal gerçeklere çevirme yeteneği vardır. 
• Karınız muhtemelen bunları net bir şekilde görebilir, bu yüzden onun uyarılarını güvensizlikle eleştirmeyin veya karınızı suçlamayın.

Kıskançlık İlişkileri Nasıl Mahveder?

2. Sağlıksız Kıskançlık Belirtileri 

Sağlıksız kıskançlık, normal kıskançlık duygusundan tamamen farklıdır. Genellikle eşlerden birinin; kendini başkalarıyla kıyaslamaktan, kendini yetersiz, önemsiz, değersiz ve acınası hissetmesinden kaynaklanır.

Anne baba arasında yaşanan boşanma, ölüm veya çocuklukta terk edilme gibi durumlarla karşılaşan kişiler, ilişkilerinde veya evliliklerinde  partnerine karşı aşırı kıskanç olabilmektedir. 

Kronik olarak kıskanç bir eş, abartma, kendine acıma, yalanlar, tehditler ve/veya manipülasyon yoluyla bir ilişkiyi kontrol etmeye çalışır. Diğer partner direndiğinde, kıskanan kişi daha da kontrolcü bir tavır sergileyerek tepki verir. Sonra diğer eş, bir arkadaşına güvenerek veya evlilik dışında çare arayarak duruma daha fazla direnir. 

Evliliğinizdeki Kıskançlık Krizleriyle Nasıl Baş Edeceğinizi Biliyor musunuz?

Evlilikte çok fazla kıskançlık ve güven sorunu, ilişkinin her alanına nüfuz ettiği için en iyi evlilikleri bile yıpratır. Kıskanç eş, hayal edilen tehdidin gerçek olmadığına dair sürekli güvence ister.

Kıskanç eş, eşinin klavyesine bir tuş kaydedici yüklemek, e-posta hesaplarını hacklemek, telefonlarını incelemek ve metin mesajlarını okumak veya "gerçekten" nereye gittiklerini görmek için onları takip etmek gibi doğru olmayan davranışlara başvurabilir.

Partnerin arkadaşlarını, ailesini veya iş arkadaşlarını kötüleyebilir. Fakat sağlıklı bir ilişkide bu davranışların hiçbirine yer yoktur. Kıskanç olmayan eş, eşiyle birlikte olmadığı zamanlarda yaptığı her hareketin hesabını vermek zorunda kaldığı için kendisini sürekli bir savunma durumunda bulur.

Bazen bu durum bir sarmal haline gelebilir. İşte, sağlıksız kıskançlığın bazı etkileri:

• Eşinizin dürüstlüğünden şüphe duyuyorsunuz ve haksız yere onu suçluyorsunuz, bu durum eşinizin  sizden uzaklaşmasına sebep olabilir.
• Kendinizi değersiz ve önemsiz hissetmenize neden olur.
• Hayal kırıklığına uğramış ve bunalmış hissedersiniz.
• Kontrol etme arzunuz ilişkinizi/evliliğinizi daha da kötü etkiler.
• Eşinizle daha az cinsel yakınlığınız olur.
• Kıskançlık sağlıksız hale geldiğinde, onunla mücadele etmek yıkıcı ve sinir bozucu hale gelebilir. Aşk, kıskanç ve sahiplenici değildir. Gerçek aşk, sizin için en iyi olanı değil, diğer kişi için en iyi olanı istemenizi sağlar.

Unutmayın! 

Gerçek aşk sabırlıdır, aşk şefkatlidir. Kıskanmaz, övünmez, gurur duymaz. Kaba değildir, çıkarcı değildir, kolay kolay öfkelenmez, yanlışların kaydını tutmaz. Aşk kötülükten zevk almaz, gerçekle sevinir. Hep korur, hep güvenir, hep umut eder, hep sebat eder. 

Aşırı Kıskançlık Evliliğin Ahengini Bozuyor 

Günlük yaşamda kıskançlık yaşayan kişilerin pek çoğunun yaşadıkları bu duygu ile baş edemedikleri; kıskandıkları eş ya da partner ile ilişkilerinin bozulduğu ve ilişkilerinin eski güzelliğini yitirdiği görülüyor. 

“Aşırı Kıskançlık Kişinin Kendine Olan Güvensizliğin Sonucudur”  

Kıskanan kişi ilişkiyi korumak ve geliştirmek için olumlu çaba harcamak yerine gizli gizli öç alarak, küserek, ilişkiyi keserek ya da tehdit ederek, zor kullanarak ve kaba kuvvete başvurarak amacına ulaşmaya çalışabilir. Bu tutumlar kıskanılanı da kıskanandan uzaklaştırır. Kıskançlığın ölçüsü artıkça olumsuz etkisi artar ve sağlıksız davranışlara sebep olabilir.

Kıskançlıklarla zedelenen evlilik ilişkisinde sevgi, saygı ve güven azalmaya başladığı için cinsel yaşam da sekteye uğrayabilir ve en sık kadınlarda cinsel isteksizlik ve orgazm sorunları, erkekte ise sertleşme sorunları ve erken boşalma görülür ve ilişki içinden çıkılmaz bir hal alabilir.”

Evliliklerde Tadında Kıskançlık İlişkiyi Korur, Büyütür 

3. Sağlıklı Kıskançlık Nasıl Olur?

“Sadakat tehditle değil, sevgiyle sağlanmalıdır”

Tadında bırakılan kıskançlık duygusunun olumlu etkileri olabileceğini ifade eden CİSED Psikoterapi Eğitimleri Koordinatörü Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Cebrail Kısa; "Eşleri bir arada tutmaya yarayan, evlilik bağlarını güçlendiren, patolojik olmayan ve tadında bırakılan kıskançlık ilişki için yararlı olabilir.

Tadında bir kıskançlık:

• İlişkiyi canlı tutabilir,
• Kişileri birbirine bağlayabilir,
• İlişkinin korunmasını sağlayabilir,
• Kişiye önemli ve değerli olduğunu hissettirebilir,
• Çifte kaybetme duygusunu hatırlatabilir,
• Çiftin birbirine emek vermesine yol açabilir,
• İlişkide var olan duyguları güçlendirebilir,
• Aşkın ateşlenmesini sağlayabilir ve
• Sevişmeleri daha ihtiraslı kılabilir.

4. Neler Evlilikte Güven Duygusuna Zarar Verir?

Güven Duygusunun Onarılması Gerekmekte

Kıskançlık çoğu zaman kıskanan kişinin iç dünyasından kaynaklanan nedenlerle abartılı ve çarpıtılmış algılardan ve yorumlamalardan kaynaklanabilmektedir. Kadın ve erkeklerin yaşadıkları kıskançlık duyguları ile baş etme yöntemlerinde büyük farklılıklar bulunuyor.

Kıskançlık duygusu ile mücadelede ilk adım geçmişin yaralarını onarmak ve onları bugünün ilişkisinde iyileştirmektir.

İkinci adım güven duygusunun onarılmasıdır. Güven duygusunu zayıflatan en önemli etken açık iletişimin olmamasıdır. Bu nedenle imalı sözlerden, üstü kapalı eleştirilerden ve küskünlüklerden kaçınmak gerekmektedir.

Ayrıca kişi kıskançlık duygularının altında yatan duygu ve düşüncelere ulaşmalı, kıskançlık hissettiği anlardaki düşüncelerini incelemeli ve kıskançlıktan önce gelen duyguları fark etmelidir. Bu duygu ve düşüncelerin farkına varmak, onları ayrı ayrı ele almaya ve mantıklı olup olmadıklarına daha tarafsız bakmaya olanak tanıyacaktır.

5. Mühim Olan Çiftlerin İlişkiyi Koruma ve Sürdürme Çabasıdır 

Önemli Olan Sevgiyi Gösterebilmek ve Paylaşmaktır 

Kıskançlık yaşayan kişilerin özellikle başarmak zorunda oldukları şey ilişkiyi korumak ve sürdürmektir. Sadakat tehditle değil, sevgiyle sağlanmalıdır. Çift sevgisini birbirine ne kadar çok verirse, o kadar çoğu geri dönecektir, çift kullandığı ölçüyle ölçülecektir. 

Çoğu insan sevginin sadece bir ‘duygu’ olduğunu sanır, oysa sevgi duygudan ziyade bir mevcudiyet biçimidir. Sevgiyi paylaşmak ve göstermek bir tercihtir. Olgun sevgi eşlerin birbirlerine dikkat, kabul, takdir, şefkat sunması ve kendileri olmakta özgürlük tanıması üzerinde inşa edilebilir ve içinde patolojik kıskançlığın barınmasına izin vermez.

6. Ne Yapmalı?

Peki, evlilikte kıskançlıkla nasıl baş edilir? Kıskançlığın evliliğinizi engellemesini önlemek için yapabileceğiniz pek çok şey var. İlk adım iletişim kurmaktır. İlişkinize güven aşılamaya çalışabilir ve eşinizi rahatsız eden konularda teselli edebilirsiniz.

Ayrıca, evlilikte kıskançlığa neden olanın siz olduğunuzu düşünüyorsanız, duygularınızı dizginlemek için mümkün olan her yolu denemelisiniz. Evliliğiniz tehlikedeyse, kıskançlığın köklerini çözmeye yardımcı olması için bir uzmandan yardım almayı deneyebilirsiniz. 

Sorununuzu tartışın ve hayatınızı renklendirin

Artık bununla başa çıkamayacağınızdan emin olduğunuzda ve bundan rahatsız olmaya başladığınızda, sorunlarınızı eşinizle güzel bir dille tartışın. Belki onlar da sizin için aynı şeyleri hissediyor olabilir ya da iş hayatında size zaman ayıramayacak kadar meşgul olabilir.

Eşinizle konuşmak ve onunla kaliteli zaman geçirmek, bu kıskançlık sancılarını azaltmanıza yardımcı olacaktır. İşlerin çok monoton olduğunu hissettiğiniz ve eşinizin sizden çok, arkadaşlarıyla eğlendiğini hissettiğiniz bir durumda, onun da sıkılması ve sıkıcı hayatından bir kaçış yolu araması olasıdır.

Hayatınıza biraz renk katın, eşinizi dışarı çıkarın ya da ona kendini özel hissettirecek sürprizler planlayın. Eşinize, sizi diğer arkadaşlarına tercih etmesi için güzel bir sebep verin.

Kıskanç bir eşiniz olsun veya olmasın, her iki eş için de bazı ipuçları:

Kıskanç bir eşiniz varsa:

• Kıskançlığı kışkırtan bir şey yapıp yapmadığınızı değerlendirin.
• Eşinize evliliğinize bağlı olduğunuzu göstermek için rahatsız olduğu aktiviteyi veya katılımı bir süreliğine durdurun.
• Eşinize karşı sevginizi kanıtlayıcı olun.
• Sorun hakkında eşinizle açıkça konuşun. Onun bu durumu üstlenmesini sağlayın ve bir çözüm bulmak için birlikte çaba gösterin.

Eğer kıskanç bir eşseniz:

• Birkaç güvenilir arkadaşınızın fikrini alın. Kıskançlığınız eşinizin değil, sizin kendi probleminiz olabilir.
• Kendinize karşı dürüst olun. Kendinize bu duygulara neyin sebep olduğunu sorun. 
• Eşiniz hakkında daha olumlu düşünün. Kıskanç insanlar, endişeli düşüncelerini ve şüphelerini, eşlerinin yaptığı herhangi bir şeyi yanlış yorumlamak için ipucu olarak kullanırlar. Bunun yerine derin bir nefes alın; kendiniz ve eşiniz için dua edin.
• Duygularınızı suçlayıcı veya manipülatif bir dil kullanmadan, eşinizle dürüstçe paylaşın.